Một trong số đó, không thể không kể tới ký túc xá Đại học Quốc gia TP.HCM – ký túc xá xanh với quy mô lớn nhất cả nước. Các sinh viên ở đây đã và đang được trải nghiệm cuộc sống “xanh” và “chất” như thế nào?
Từ nhận thức xanh tới tư duy xanh
Đến khuôn viên rộng lớn của ký túc xá Đại học Quốc gia TP.HCM, ở khu A tại TP.Thủ Đức (TP.HCM) hay khu B tại TP.Dĩ An, Bình Dương, bạn sẽ ấn tượng ngay khi xung quanh nơi đây ngập tràn cây xanh và không gian thoáng đãng. Sáng sớm, nhiều sinh viên tham gia các hoạt động thể dục thể thao như đi bộ, chạy bộ. Cuối tuần, vào những ngày hội tổ chức các hội thao, giải chạy việt dã của sinh viên ký túc xá, sinh viên hào hứng tham gia, tạo nên sắc màu sôi động, đặc trưng của ký túc xá.
Đầu năm 2023 này, chương trình trồng cây vì một ký túc xá xanh diễn ra ấn tượng tại ký túc xá ĐH Quốc gia TP.HCM. Buổi lễ phát động được tổ chức tại quảng trường – Không gian tuổi trẻ ký túc xá ĐH Quốc gia TP.HCM, nơi có cột mốc chủ quyền quần đảo Trường Sa. Nhiều cây xanh được vun trồng, tươi tốt tới ngày hôm nay, nhắc nhở mỗi thế hệ sinh viên tới nội trú, học tập ở “ngôi nhà chung” ký túc xá sẽ cùng vun đắp thêm nhiều mảng xanh hơn nữa.
Nhưng cần hiểu đầy đủ thế nào là “Ký túc xá xanh”, có phải chỉ trồng nhiều cây xanh hay sống xanh là được? Trao đổi với PV Báo Thanh Niên, ông Lại Thế Tuân, Trưởng phòng Tổng hợp, Trung tâm quản lý ký túc xá ĐH Quốc gia TP.HCM cho biết ký túc xá đã và đang xây dựng đề án “Ký túc xá xanh” để triển khai trong 3 giai đoạn.
Giai đoạn đầu tiên là nhận thức xanh. Phát động, tổ chức các hoạt động, phong trào trong sinh viên về vệ sinh môi trường, đổi rác thải nhựa lấy cây xanh, tổ chức các ngày thứ bảy xanh, trồng cây xanh, phân loại rác thải tại nguồn, phát động phong trào nói không với hộp xốp và bịch ni lông…, từng bước nâng cao nhận thức của sinh viên về môi trường sống xanh.
Tiếp đó là giai đoạn 2 – hành động xanh. Sinh viên cùng triển khai các mảng xanh tại phòng ở sinh viên, các khu vực công cộng, không gian học tập cộng đồng, vườn học tập, các khuôn viên ký túc xá theo mục tiêu “Sạch từ trong ra ngoài, đẹp từ ngoài vào trong” phòng ở. Phát động trồng và chăm sóc cây xanh tại các phòng làm việc, bàn làm việc của viên chức, người lao động, giúp sinh viên, viên chức, người lao động hình thành thói quen, ý thức trong việc bảo vệ môi trường và môi trường sống, làm việc xanh.
“Giai đoạn 3 là văn hóa xanh. Chúng tôi từng bước hình thành văn hóa xanh và bảo vệ môi trường trong từng hành động, suy nghĩ của mỗi viên chức, người lao động, sinh viên nội trú. Tạo không gian xanh mát, gần gũi với thiên nhiên, hòa vào cuộc sống với thiên nhiên, thân thiện với môi trường; góp phần xây dựng khu đô thị đại học thông minh, xanh, bản sắc của ĐH Quốc gia TP.HCM”, ông Lại Thế Tuân cho biết.
Đồng thời, hàng năm, Trung tâm quản lý ký túc xá xây dựng kế hoạch phát động “Ký túc xá xanh” để triển khai trong viên chức, người lao động, sinh viên nội trú, thông qua các đoàn thể Công đoàn, Đoàn thanh niên, Hội Cựu chiến binh. Những lễ sơ kết, tuyên dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân có đóng góp tiêu biểu cho hoạt động, phong trào khuyến khích phong trào sống xanh, hành động xanh, văn hóa xanh trong cộng đồng sinh viên.
Những sinh viên thế hệ mới
Năng động, sáng tạo, không chỉ giữ vững thành tích học tập tốt mà còn ý thức trách nhiệm với cộng đồng, có trách nhiệm với môi trường xung quanh, đó là sinh viên thế hệ mới ngày hôm nay.
Nguyễn Kim Ngọc, cựu sinh viên Trường ĐH Ngoại thương TP.HCM, người từng ở khu B ký túc xá ĐH Quốc gia TP.HCM, cho biết dù khoảng cách phải di chuyển khá xa bằng xe buýt giữa Trường ĐH Ngoại thương TP.HCM ở Q.Bình Thạnh và ký túc xá khu B ở TP.Dĩ An, Bình Dương, cô vẫn chọn gắn bó với nơi này hơn 4 năm. “Không gian sống sạch đẹp, thoáng đãng, có đầy đủ những không gian học tập và tham gia hoạt động ngoại khóa, kết nối được với nhiều bạn bè”, Kim Ngọc nói về ấn tượng với nơi ở này.
Dù vậy, theo Kim Ngọc, mỗi sinh viên cũng góp phần vô cùng quan trọng trong việc gìn giữ, xây dựng môi trường sống lành mạnh, sống xanh, sống chất suốt những năm tháng tại ký túc xá. Ví dụ, tại ký túc xá ĐH Quốc gia TP.HCM, sinh viên sẽ đăng ký tham gia ít nhất 1 ngày tình nguyện trong 1 năm học và không giới hạn lượt tham gia khi đăng ký nội trú.
Ngày tình nguyện này sẽ được đưa vào tiêu chí đánh giá rèn luyện sinh viên ở ký túc xá và của các cơ sở đào tạo. Trong ngày tình nguyện, sinh viên sẽ tham gia các hoạt động như nhổ cỏ, trồng cây, đổi rác nhựa lấy cây xanh, phân loại rác thải tại nguồn, chăm sóc cây xanh…
Hay trung bình cứ 1 tháng ký túc xá sẽ phát động 1 lần hoạt động trồng cây, vệ sinh cảnh quan môi trường trong viên chức, người lao động, sinh viên…
“Trung bình một năm có hơn 12.000 ngày công sinh viên tham gia các hoạt động tình nguyện, thứ bảy xanh để nhổ cỏ, trồng cây, làm vệ sinh khuôn viên, tòa nhà mình ở và tham gia các hoạt động cộng đồng”, ông Lại Thế Tuân cho hay.
Không chỉ vậy, theo ông Tuân, ký túc xá còn thường xuyên tổ chức các cuộc thi về tái chế rác thải, thời trang tái chế. Gói và nấu bánh chưng, bánh tét, trưng bày mâm ngũ quả nhân các ngày tết dương lịch và tết cổ truyền của dân tộc… Các hoạt động này góp phần nâng cao nhận thức về môi trường, vun đắp, gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.
Sống khỏe, sống chất
Không chỉ tập trung cho học tập, rèn luyện, những sinh viên thế hệ mới còn là những người trẻ rất quan tâm tới sức khỏe cho bản thân và cộng đồng. Với lợi thế không gian sống rộng lớn, thoáng đãng, nhiều không gian xanh, tại ký túc xá ĐH Quốc gia TP.HCM, phong trào thể dục thể thao, rèn luyện sức khỏe được sinh viên duy trì thường nhật.
Minh Đăng, sinh viên Trường ĐH Công nghệ thông tin (ĐH Quốc gia TP.HCM), người yêu thích đá bóng và nhiều môn thể thao khác cho biết ở ký túc xá thích nhất là có các hội thao sinh viên cấp cụm nhà (ký túc xá có 8 ban quản lý cụm nhà) và toàn Trung tâm quản lý ký túc xá. Trung bình cứ một năm, ký túc xá tổ chức từ 3 đến 4 giải chạy marathon trong sinh viên vào các ngày hội sinh viên “School Fest”, và các ngày lễ, sự kiện quan trọng khác.
Trong ký túc xá còn tổ chức đội thể thao, văn nghệ tham gia các giải phong trào toàn dân xây dựng đời sống văn hóa TP.Thủ Đức với đa dạng các môn như bóng đá, bóng chuyền, bóng bàn, cầu lông, liên hoan văn nghệ, nghệ thuật… “Ở đây, có nhiều CLB để bạn có thể tham gia, tùy vào sở thích bản thân như CLB âm nhạc, CLB ván trượt, chạy bộ, CLB tình nguyện…”, Minh Đăng nói.
Ông Lại Thế Tuân nhấn mạnh “Ký túc xá xanh” không chỉ là những mảng xanh từ cây cối, từ hành động xanh mà còn là những tư duy xanh, sống khỏe, sống chất, sống lành mạnh từ trong học tập tới cuộc sống thường nhật trong cộng đồng sinh viên. Năm học mới 2023-2024 đã bắt đầu, tân sinh viên đã có những ngày đầu tiên trải nghiệm cuộc sống xanh ở ký túc xá. Những câu chuyện đẹp vẫn đang được viết tiếp từ những thế hệ sinh viên mới…