Đến dự Đại hội có các nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Quốc hội: Nguyễn Văn An, Nguyễn Sinh Hùng, Nguyễn Thị Kim Ngân. Tham dự còn có Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai; các Bí thư Trung ương Đảng: Bùi Thị Minh Hoài, Trưởng Ban Dân vận Trung ương; Đỗ Văn Chiến, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; các nguyên Phó Chủ tịch nước: Trương Mỹ Hoa, Nguyễn Thị Doan.
Cùng dự còn có đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành, đoàn thể, địa phương, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, Ban Bí thư Trung ương Đoàn, các nguyên Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn, nguyên Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam các thời kỳ… Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã gửi lẵng hoa chúc mừng Đại hội.
Thông tin từ Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam cho biết: Trong số các đại biểu dự Đại hội, có 86 cá nhân là người dân tộc thiểu số. Độ tuổi trung bình của đại biểu dự Đại hội là 22,51 tuổi. Đại biểu trẻ tuổi nhất là 17 tuổi 10 tháng. Đại hội mở đầu bằng chương trình văn nghệ với chủ đề “Sinh viên Việt Nam vững bản sắc, xây khát vọng, tự hào tiến bước”, chia thành 3 chương: “Tự hào”, “Bản sắc” và “Khát vọng”.
Trong diễn văn tại Đại hội, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam khóa X Nguyễn Minh Triết khẳng định: Suốt chặng đường 5 năm qua, với tinh thần “bản lĩnh, học tập, sáng tạo, tình nguyện, hội nhập, phát triển”, tổ chức Hội, hội viên, sinh viên Việt Nam đã ra sức phấn đấu, vượt khó khăn, đạt nhiều thành tựu quan trọng, toàn diện, tạo dấu ấn nổi bật trong sinh viên và toàn xã hội.
Theo đồng chí Nguyễn Minh Triết, thời gian tới, sinh viên và Hội Sinh viên Việt Nam có nhiều thời cơ thuận lợi và cả những thách thức, nguy cơ cần vượt qua. Bối cảnh đó đòi hỏi các cán bộ Hội Sinh viên Việt Nam, hội viên, sinh viên cả nước phải đoàn kết, quyết tâm hơn, nỗ lực hơn, sáng tạo hơn trong chặng đường mới.
Cụ thể, với vai trò người bạn thân thiết của sinh viên, Hội Sinh viên Việt Nam sẽ tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động, nâng cao vai trò, uy tín; nỗ lực không ngừng để đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của sinh viên, quyết tâm hoàn thành sứ mệnh mà Đảng, Nhà nước, nhân dân tin tưởng giao phó.
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng gửi lời chúc mừng nồng nhiệt nhất tới Đại hội và khẳng định, sinh viên Việt Nam là trí thức tương lai – nguồn nhân lực quan trọng phục vụ cho xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đảng, Nhà nước ta luôn đặt niềm tin sâu sắc vào lực lượng thanh niên, sinh viên, xác định đây là “lực lượng xã hội to lớn, một trong những nhân tố quan trọng quyết định tương lai, vận mệnh dân tộc” và đã đề ra nhiều chủ trương để giáo dục, đào tạo, phát huy vai trò to lớn của thanh niên, sinh viên trở thành lực lượng trung thành, kế tục sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.
Chủ tịch nước đánh giá cao Hội sinh viên Việt Nam nhiệm kỳ qua đã có những bước trưởng thành vượt bậc, tổ chức nhiều phong trào sáng tạo, thiết thực, tập hợp, đoàn kết được cả sinh viên trong nước và sinh viên Việt Nam ở nước ngoài tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong đó, Phong trào “Sinh viên 5 tốt” đã đi vào chiều sâu, có sức lan tỏa mạnh mẽ trong sinh viên và xã hội, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo; chăm lo, hỗ trợ tốt hơn cho sinh viên, nhất là những sinh viên có hoàn cảnh khó khăn; tổ chức nhiều chiến dịch tình nguyện góp phần giải quyết các vấn đề xã hội.
Tuy nhiên, Chủ tịch nước cũng chỉ ra một số hạn chế, những biểu hiện đáng lo ngại trong một bộ phận sinh viên như: mục tiêu, động cơ học tập chưa rõ; chưa xác định rõ tâm thế của bản thân trong hành trình phát triển của đất nước; thiếu ý chí vươn lên, giao tiếp và hành xử còn có biểu hiện lệch lạc; chưa chủ động tự trang bị kiến thức, trau dồi kỹ năng nghề nghiệp…
Chủ tịch nước cũng nêu bối cảnh thế giới và khu vực đang diễn biến phức tạp, tác động đến nước ta. Với tình hình trong nước, sau gần 40 năm Đổi mới, thế và lực, sức mạnh tổng hợp của đất nước ta không ngừng tăng lên, nhưng cũng đứng trước không ít những khó khăn, thách thức.
Trước bối cảnh đó, Chủ tịch nước mong muốn, với sự nhạy bén với xã hội và học vấn cao, với sức sống căng tràn và những ước mơ, hoài bão cao đẹp, sinh viên Việt Nam cần xác định tâm thế, trách nhiệm của mình đối với đất nước; cùng với cả dân tộc hiện thực hóa khát vọng đến năm 2045, trở thành nước phát triển, thu nhập cao.
Chủ tịch nước nhấn mạnh, mỗi sinh viên Việt Nam cần thấu hiểu, để đất nước có được hòa bình, độc lập, tự do như hôm nay, dân tộc ta đã phải trải qua những năm tháng dài chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, với xương máu của hàng triệu người con đất Việt, để gìn giữ toàn vẹn non sông, giành lấy quyền sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc.
Hành trang để sinh viên ngẩng cao đầu và bước vào hành trình lập nghiệp phải là tri thức và phẩm giá cùng với truyền thống lịch sử hào hùng của dân tộc, là giá trị cao đẹp của văn hóa Việt Nam; là tinh thần đại nghĩa, chí nhân của một dân tộc luôn yêu chuộng hòa bình, hòa hiếu, hữu nghị và tôn trọng các dân tộc khác.
Từ một nước thuộc địa, cho đến hôm nay, Việt Nam đã có quan hệ ngoại giao với 193 nước, là thành viên của 70 tổ chức khu vực và toàn cầu, là điểm sáng trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ và đang vững vàng thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của LHQ.
Những truyền thống ấy, niềm tự hào ấy cần được các cấp hội lan tỏa, thấm sâu vào mỗi sinh viên, để mỗi sinh viên tự hào, tự tin bước vào cuộc sống và bước ra thế giới.
Chủ tịch nước cũng đề nghị Hội sinh viên Việt Nam tổ chức các phong trào, chương trình, hoạt động hỗ trợ sinh viên học tập, sáng tạo, nghiên cứu khoa học trên nền tảng phát huy vai trò chủ thể của sinh viên.
Hội sinh viên phải chú trọng giáo dục đạo đức, hoàn thiện nhân cách, năng lực sáng tạo, ý thức trách nhiệm xã hội cho sinh viên. Tập trung tuyên truyền, giáo dục, tổ chức cho thanh niên học tập và thực hành đạo đức “Cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư” theo tư tưởng Hồ Chí Minh; xây dựng lối sống, nếp sống mới, ứng xử văn minh, cao đẹp.
Các cấp bộ hội phải coi trọng việc nâng cao kiến thức, kỹ năng, bản lĩnh cho sinh viên thích ứng với thời đại số khi mà tích cực, hữu ích đan xen với những nguy cơ và xấu độc. Đồng thời, tổ chức, định hướng cho thanh niên đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; khai thác mặt tích cực của internet, mạng xã hội để đổi mới cách thức tập hợp, đoàn kết sinh viên; tăng cường thông tin tích cực, gương người tốt, việc tốt, giáo dục ý thức tuân thủ pháp luật, đấu tranh với những hành vi chưa đẹp của sinh viên.
Để giúp sinh viên “Vững bản sắc – Giàu khát vọng – Kiến tạo tương lai – Dựng xây đất nước”, Hội Sinh viên Việt Nam phải thực sự trở thành người bạn thân thiết, gần gũi, chăm lo những nhu cầu thiết thân, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của sinh viên, đoàn kết, tập hợp rộng rãi sinh viên tham gia tổ chức.
Dịp này, đồng chí Võ Văn Thưởng đề nghị tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tiếp tục phát huy tốt hơn nữa vai trò nòng cốt chính trị đối với Hội Sinh viên Việt Nam, nhất là tăng cường định hướng, hỗ trợ cho phong trào sinh viên và xây dựng tổ chức Hội.
Chủ tịch nước cũng đề nghị các cấp ủy, tổ chức đảng, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đoàn thể các cấp, đặc biệt là ngành giáo dục-đào tạo, lãnh đạo các trường đại học, cao đẳng tiếp tục quan tâm, giúp đỡ, động viên và tạo điều kiện để Hội Sinh viên tích cực đóng góp vào các nhiệm vụ chính trị của các địa phương, đơn vị, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục; không ngừng chăm lo quyền lợi chính đáng của sinh viên, giúp sinh viên được học tập, rèn luyện, phát triển toàn diện, cống hiến và trưởng thành trong môi trường lành mạnh.