So với lịch thời vụ, thì thời điểm này tiến độ gieo lúa nương đã chậm rất nhiều, mới thực hiện được 121ha/24.029ha kế hoạch; ngô xuân hè thực hiện 5.171ha/13.497ha; cây lạc dự kiến gieo trồng trên 714ha, hiện mới thực hiện được 327ha; cây sắn dự kiến trồng trên 8.260ha mới thực hiện được 6.384ha. Ảnh hưởng của nắng nóng, khô hạn đến sản xuất nông nghiệp biểu hiện rõ rệt, nặng nề nhất tại các huyện vùng cao, như: Mường Nhé, Nậm Pồ, Tủa Chùa, Điện Biên Đông. Tại khu vực vùng thấp của các huyện: Điện Biên, Tuần Giáo… đã có nhiều diện tích lúa nước khu vực trên kênh bị ảnh hưởng, thiệt hại.
Trên địa bàn huyện Điện Biên Đông, từ đầu tháng 3 đến nay liên tục xuất hiện các đợt nắng nóng kéo dài làm khô kiệt nguồn nước các ao hồ, khe suối. Nắng nóng kéo dài đã làm một số diện tích lúa bị khô hạn, nhất là tại các xã: Phình Giàng, Phì Nhừ, Pú Hồng… Cùng với lúa, ngô được xem là cây trồng chủ lực ở huyện Điện Biên Đông nhưng đang chậm tiến độ thời vụ do thiếu nước, đến nay toàn huyện mới thực hiện được 10,8/2.700ha kế hoạch.
Ông Nguyễn Trọng Huế, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Điện Biên Đông cho biết: Diện tích ngô xuân, ngô hè thu và các loại cây trồng khác đều trong tình trạng thiếu nước dẫn đến phát triển chậm. Phòng đã cử cán bộ chuyên môn phối hợp với các xã hướng dẫn người dân các giải pháp phòng chống, khắc phục hạn hán; chỉ đạo khuyến nông xã, thôn bản và tổ quản lý thủy nông các xã, thị trấn hướng dẫn san sẻ nước tưới hợp lý, sử dụng nguồn nước tiết kiệm bằng biện pháp tưới luân phiên theo ngày cho các khu vực ruộng có chung kênh mương hoặc đường ống dẫn nước. Cùng với đó, Phòng đã tham mưu UBND huyện đề nghị Công ty TNHH Quản lý thủy nông Điện Biên có giải pháp điều tiết nước, tăng cường hệ thống đường ống dẫn nước từ hồ chứa về các cánh đồng để giảm thiểu thiệt hại cho người dân.
Không chỉ ảnh hưởng sự sinh trưởng hay tiến độ sản xuất các loại cây lương thực, tình trạng khô hạn kéo dài đã ảnh hưởng không nhỏ đến các loại cây trồng lâu năm, cây ăn quả. Tại xã Rạng Đông (huyện Tuần Giáo) có 55ha cây ăn quả (chủ yếu bưởi, xoài, mít) đang trong thời kỳ ra quả và nuôi quả, nhưng do thiếu nước đã làm quả non rụng hàng loạt; một số diện tích mít mới trồng bị chết héo do thiếu nước.
Bà Chu Thị Thanh Xuân, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Sở đã đề nghị Công ty TNHH Quản lý thủy nông Điện Biên, UBND các huyện, thị xã, thành phố chủ động theo dõi thực trạng sản xuất, thời tiết tại địa phương để có giải pháp hỗ trợ nông dân bơm nước, điều tiết nước tưới phù hợp. Chính quyền địa phương phải thường xuyên kiểm tra, đánh giá nguồn nước tưới từ các công trình thủy lợi, các nguồn nước khác tại địa bàn. Trên cơ sở đó hướng dẫn người dân có giải pháp điều tiết nước hợp lý, ưu tiên nước tưới cho lúa đông xuân, các cây trồng vụ xuân hè. Mặc dù đến nay thời tiết có phần dịu hơn, đặc biệt trong tuần qua trên địa bàn tỉnh đã có mưa dông. Đề nghị các địa phương chỉ đạo, hướng dẫn người dân tranh thủ những ngày mưa ẩm khẩn trương làm đất gieo trồng các loại cây trên nương. Để góp phần chống hạn, giảm thiệt thiệt hại do khô hạn, người dân cần chủ động khơi thông dòng chảy trên các kênh, mương; cơ quan quản lý tăng cường kiểm tra ngăn chặn kịp thời các hành vi phá hoại hệ thống công trình thủy lợi, công trình tưới nước phục vụ sản xuất. Đối với diện tích thiếu nước không có khả năng bảo đảm nước cần kịp thời hướng dẫn người dân chuyển đổi sang các loại cây trồng khác.
