Quá nửa đời lăn lộn trên thương trường, ở tuổi 60, ông Lê Mạnh Quy (thôn 5, xã Quảng Minh, huyện Hải Hà) tính lui về vui thú điền viên, nhưng rồi cái duyên gắn với cây trà hoa vàng đến nay… Ông Quy cho biết: “Tôi đến với cây trà hoa vàng khởi đầu như một cuộc chơi. Sau này khi đã gắn bó nhiều năm mới thấy đây là dự án làm ăn nghiêm túc, vất vả và tốn tiền nhất của đời mình”.
Vốn có điều kiện kinh tế cùng niềm yêu thích hoa, cây cảnh, những năm 2000 ông Quy đã cùng anh em trong giới chơi hoa thường xuyên săn lùng các loại cây, hoa trong rừng tự nhiên. Trong quá trình này, ông đặc biệt chú ý đến cây trà hoa vàng. Bỏ công nghiên cứu về cây trà hoa vàng, ông Lê Quy dần biết vẻ đẹp cũng như tác dụng dược tính của cây trà hoa vàng. Đó là cây thuốc quý, giúp giảm cholesterol, giảm các bệnh lý về tim mạch, ổn định huyết áp, giảm nguy cơ đột quỵ, hỗ trợ giảm đường huyết ở người tiểu đường, giúp đường huyết ổn định và giảm bớt được các biến chứng, giúp thanh nhiệt, giải độc cho gan, chữa các bệnh lý về gan…
Từ sự nhanh nhạy của người từng trải trên thương trường, trong 10 năm sau đó, ông Quy từng bước tiếp cận và làm chủ các kỹ thuật trồng, chăm sóc, chế biến, xây dựng thương hiệu và buôn bán các sản phẩm trà hoa vàng. Vườn trà hoa vàng của ông dần rộng lên 4ha, với gần 10.000 cây, trong đó phần lớn là những cây trưởng thành.
Việc làm chủ quy trình trồng, chăm sóc cây trà hoa vàng của ông Quy đã phải trả bằng rất nhiều tiền cùng sự lao tâm khổ tứ. Không ít những lứa cây trà hoa vàng của ông Quy bị chết do cây không phù hợp khi lai ghép, cây không thích ứng khi chuyển từ bầu sang đất, cây còi cọc khi ở đất vườn, cây không ra hoa, sinh lá khi đến tuổi trưởng thành… Đồng nghĩa với việc giá trị thiệt hại rất lớn.
Ông Quy chia sẻ: “Cây trà hoa vàng là loại cây cần ẩm, nhưng không được úng, là cây dưới tán nhưng lại cần ánh sáng, khả năng chịu khô, nóng của cây rất kém… Vì thế nuôi chúng dễ mà thành khó”.
Năm 2014 ông Quy thành lập Công ty TNHH Thương mại dịch vụ và Xuất nhập khẩu Quy Hoa với mục tiêu tập trung phát triển cây trà hoa vàng và những sản phẩm chế biến từ trà hoa vàng. Chăm sóc cây trà hoa vàng theo hướng hữu cơ để thu được hoa to, lá mỡ màng, có chỉ số ATTP rất cao; thu hoạch bằng tay, khi bông hoa vừa chớm nở, không có hoặc có rất ít cuống hoa, đảm bảo cao nhất tinh chất trong hoa; sấy hoa bằng công nghệ đông lạnh tăng hoa, giữ được đến 99% tinh chất tự nhiên, 97% hình dáng, không khác bông hoa tươi nguyên trên cành lá. Sản phẩm sau khi được đóng gói có mã QR, có logo thương hiệu…
Ông còn bán giống cây và liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm cho nhiều nhà vườn trà hoa vàng, riêng trên đất Hải Hà có diện tích gần 10ha. Từ các vườn này, mỗi năm ông Quy thu khoảng 1 tấn hoa, lá trà hoa vàng khô. Số nguyên liệu này ông chế biến thành 10 loại sản phẩm khác nhau, rất được thị trường ưa chuộng và tiêu dùng, giúp doanh thu gần chục tỷ đồng/năm, lợi nhuận đạt 30% doanh thu.
Năm 2022, sản phẩm trà hoa vàng Quy Hoa được Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP cấp trung ương xếp hạng 5 sao. Đây là động lực để ông Lê Mạnh Quy có kế hoạch xuất khẩu trà hoa vàng ra nước ngoài, kể cả những thị trường khó tính.
