Tham vấn Dự thảo Nghị quyết về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 3 đến 5 tuổi

Tham dự phiên họp có các thành viên Tiểu ban Giáo dục mầm non, Hội đồng Quốc gia Giáo dục và Phát triển nhân lực, lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT), Sở GDĐT, các chuyên gia, nhà khoa học và đại diện một số cơ sở giáo dục đại học.

Quang cảnh phiên họp

Phát biểu tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Thị Kim Chi cho biết: Chủ trương phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi đã được thể hiện trong các văn bản của Đảng và Chính phủ. Trước thực trạng, nhu cầu, đòi hỏi từ thực tế của bậc học này, Bộ GDĐT đã tham mưu Chính phủ xây dựng Dự thảo Nghị quyết Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo 3 đến 5 tuổi.

Với nhiệm vụ được giao, với trách nhiệm, yêu cầu của bậc học, đảm bảo quyền, lợi ích cho con em chúng ta, từng bước nâng cao chất lượng bậc học mầm non, Bộ GDĐT trong thời gian qua đã xây dựng, đánh giá, tổ chức nhiều hội thảo, hội nghị và đến thời điểm này Bộ GDĐT đã xây dưng xong Dự thảo Nghị quyết Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo 3 đến 5 tuổi.

Nhấn mạnh đây vừa là nhiệm vụ chuyên môn, vừa là trách nhiệm của những người làm giáo dục, để hoàn thiện Dự thảo, Thứ trưởng Nguyễn Thị Kim Chi mong muốn được lắng nghe các góp ý, tham vấn, thảo luận của các Sở GDĐT, chuyên gia, nhà khoa học, các cán bộ quản lý ở cả phương diện khoa học và thực tiễn tại các địa phương.

Báo cáo đánh giá tác động chính sách trong xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Mầm non (Bộ GDĐT) Nguyễn Bá Minh cho biết: Thông qua các chương trình, đề án, chính sách đầu tư của Chính phủ, chính quyền các địa phương, sự phối hợp của các ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị xã hội và toàn xã hội, giáo dục mầm non đã có những bước phát triển. Từ cấp học còn nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, đội ngũ, mạng lưới trường, lớp được mở rộng, giáo dục mầm non công lập được sắp xếp phù hợp với tình hình địa phương, giáo dục mầm non ngoài công lập được đa dạng hóa loại hình trường lớp.

Vụ trưởng Vụ Giáo dục Mầm non Nguyễn Bá Minh báo cáo đánh giá tác động chính sách trong xây dựng Nghị quyết

Hiện nay, có 4.556.771 trẻ em trong độ tuổi mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi được nuôi dưỡng tại 15.256 trường mầm non và 17.444 cơ sở giáo dục công lập. Tỷ lệ huy động trẻ nhà trẻ đạt 34,6%, tỷ lệ huy động trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi đạt 93,6%. Tỷ lệ trường mầm non dân lập tư thục chiếm 20,8%. Toàn quốc có 59,5% trường mầm non đạt chuẩn quốc gia.

Tuy nhiên, theo Vụ trưởng Nguyễn Bá Minh giáo dục mầm non hiện nay vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như mạng lưới trường, lớp hiện nay chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế, tỷ lệ huy động trẻ nhà trẻ đi học còn ở mức thấp, tỷ lệ phòng học tạm, học nhờ ở mức cao, tình trạng thiếu giáo viên mầm non xảy ra tại nhiều địa phương, chính sách hỗ trợ giáo viên mầm non chưa tương xứng…

Bước vào giai đoạn 2021-2030, Đảng và Nhà nước cũng đã có nhiều văn bản chỉ đạo phát triển giáo dục và đào tạo trong đó giáo dục mầm non có nhiều nhiệm vụ, yêu cầu đặt ra cho giai đoạn mới. Tuy nhiên, hiện nay trong Luật Giáo dục chỉ quy định về phổ cập giáo dục cho trẻ em mẫu giáo 5 tuổi, chưa có quy định về phổ cập cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi. Việc sửa đổi Luật Giáo dục cần có lộ trình, do đó, cần ban hành Nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mẫu giáo 3 đến 5 tuổi tạo hành lang pháp lý triển khai chủ trương phổ cập giáo dục mầm non trẻ em mẫu giáo.

Tại phiên họp, các chuyên gia, nhà khoa học, đại diện các Sở GDĐT, cơ sở giáo dục đại học đã trao đổi, thảo luận, đóng góp ý kiến đối với các nội dung của Dự thảo đề cập đến ba chính sách cụ thể bao gồm: Ưu đãi đối với trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi; chính sách tuyển dụng, thu hút đội ngũ, ưu đãi đối với cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên trực tiếp thực hiện nhiệm vụ phổ cập giáo dục mẫu giáo; đầu tư phát triển mạng lưới trường, lớp giáo dục mầm non bổ sung cơ chế, chính sách phát triển mạng lưới trường lớp đáp ứng nhu cầu tới trường của trẻ em mẫu giáo.

Phó Giám đốc Sở GDĐT tỉnh Quảng Trị Võ Văn Minh trao đổi tại phiên họp

Thống nhất với các quy định trong dự thảo và cho rằng, việc quan tâm đầu tư cho giáo dục mầm non chính là quan tâm cho tương lai đất nước, GS.TS Nguyễn Văn Minh, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã có những góp ý liên quan đến các chính sách đào tạo, bồi dưỡng, tuyển dụng giáo viên mầm non, đặc biệt tại địa bàn có các khu công nghiệp, khu chế xuất đồng thời lưu ý cần có các quy định cụ thể, chi tiết về công tác về xã hội hóa, đầu tư cơ sở vật chất cho giáo dục mầm non.

GS.TSKH Dương Quý Sỹ đã có những trao đổi, góp ý về chính sách ưu đãi, miễn học phí cho các đối tượng trẻ thụ hưởng, chính sách về hỗ trợ kinh phí cho giáo viên cũng như các hỗ trợ cụ thể đối với loại hình, mô hình trong bậc học mầm non.

Dựa trên quan điểm về quyền trẻ em và cho rằng việc ban hành Nghị quyết là điều quan trọng và cần thiết, PGS.TS Nguyễn Thị Kim Anh góp ý cần cụ thể về chính sách về học phí. Theo đó, việc miễn học phí tăng cơ hội tiếp cận giáo dục, giảm bớt được gánh nặng cho xã hội. Tuy nhiên cần phải cân nhắc về bài toán ngân sách nhà nước nhằm đảm bảo thực hiện khả thi nội dung này.

Phó Giám đốc Sở GDĐT tỉnh Quảng Trị Võ Văn Minh nhận định đây là thời điểm chín muồi, cần thiết để ban hành Nghị quyết Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo 3 đến 5 tuổi và cần tập trung nguồn lực để phát triển mục tiêu đề ra. Trước những thực trạng khó khăn, ông Võ Văn Minh cho rằng, tỷ lệ kiên cố hóa đối với cấp học mầm non đang thấp nhất trong tất cả các cấp học. Do đó, nếu không có ưu tiên, bố trí nguồn lực để xóa phòng học tạm, mượn, kiên cố hóa trường lớp thì sẽ không đạt mục tiêu đề ra, dễ xảy ra nguy cơ việc không công bằng trong việc tiếp cận giáo dục.

Thứ trưởng Nguyễn Thị Kim Chi phát biểu tại phiên họp

Đánh giá cao và ghi nhận các ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học trao đổi tại phiên họp, Thứ trưởng Nguyễn Thị Kim Chi nhấn mạnh chính sách cho người dạy. “Phải làm sao để các chế độ đãi ngộ, điều kiện về môi trường làm việc, chính sách, định mức của giáo viên mầm non được quan tâm hơn, ưu tiên hơn. Đồng thời, các chính sách về đào tạo, bồi dưỡng, tuyển dụng cũng cần phải được tạo điều kiện để các giáo viên mầm non yên tâm công tác”, Thứ trưởng nói.

Đối với chính sách về người học, Thứ trưởng lưu ý, việc xây dựng Nghị quyết phải có những chính sách học phí phù hợp, vừa san sẻ gánh nặng cho ngân sách nhà nước nhưng vẫn phải đảm bảo công bằng trong tiếp cận giáo dục của người học. Đồng thời, cần tiếp tục duy trì thực hiện hỗ trợ ăn trưa cho trẻ, tạo điều kiện về các cơ chế thuận lợi cho người học.

Thứ trưởng cũng đề cập đến vai trò của việc phân cấp, phân quyền về cho địa phương khi triển khai phổ cập giáo dục mầm non trẻ em từ 3-5 tuổi, tăng cường công tác tuyên truyền để xã hội hiểu cách tiếp cận, chung tay hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non.