Hà Nội có những ngày thời tiết như đủ cả bốn mùa. Đó là những ngày cuối thu đầu đông. Nắng hanh vàng tãi từ vòm trời xanh ngắt hòa với làn gió hiu hiu se lạnh như mời chào du khách bốn phương, như gọi, như giục người ta phải ra khỏi nhà, đến với thiên nhiên, với cái nắng, cái gió. Trong một ngày đẹp trời như thế, cái nắng, cái gió của bốn mùa Hà Nội lại được giàu có thêm bởi “Hương vị miền nắng gió…”, cái tên rất dễ thương của “Ngày hội sản phẩm Quảng Trị tại Hà Nội 2023” được tổ chức tại một không gian thoáng đãng ven hồ Thiền Quang, kế bên công viên Thống Nhất.
Khai mạc “Ngày hội sản phẩm Quảng Trị tại Hà Nội 2023” -Ảnh: NGUYỄN ĐỨC TÂN
Một nhà báo nổi tiếng, quê Quảng Trị, đã viết về ngày hội ấy trên trang facebook của anh thế này: “Bao nhiêu tên đất, tên làng, tên sông, tên núi ở Quảng Trị người nghe bốn cõi tưởng đã quen tai. Nhưng những sản vật đậm đà hương vị được chắt chiu ra từ đất, làng, sông, núi ấy thì chắc chắn chưa nhiều người biết đến. Hơn 200 loại sản vật đặc sắc của xứ sở gió Lào cát trắng đậm đà hương vị miền Trung, nồng nàn hương vị của miền nắng gió. Và có thể đó là mảnh ghép cuối cùng trong cảm xúc về mảnh đất Quảng Trị, nơi “chưa đi đã nhớ, chưa đến đã thương” với những người yêu mến”.
Những dòng đó đã giục tôi dành buổi cuối tuần đẹp trời tới không gian “Hương vị miền nắng gió…” bên hồ thân thương ấy. Gọi thế bởi từ lâu tôi đã tự coi và được coi là người con đất Quảng Trị.
Có lẽ có thể nói mà không sợ quá lời, đây là một trong những hoạt động quảng bá ẩm thực địa phương gây ấn tượng đậm đà nhất ở Thủ đô trong những ngày cuối năm 2023. Không quá hoành tráng như một số hội chợ khác, cũng không giành vị trí thuận lợi ở phố đi bộ Hồ Gươm, không gian “Ngày hội sản phẩm Quảng Trị tại Hà Nội 2023” có vẻ như khá khiêm tốn như vùng đất gió Lào cát trắng nép mình bên dãy Trường Sơn. Khiêm tốn, nhưng xem ra đã tạo sức hút không hề nhẹ với cư dân thành phố, nó khiến ngày đầu đông Hà Nội thêm ấm áp, nhộn nhịp.
Sức hút không chỉ tác động tới những người Quảng Trị đang sống, học tập, công tác tại Hà Nội, mà còn cả với những người đã từng gắn bó với vùng đất gió Lào cát trắng này, trong đó có những người cách nay 50 năm đã sống, chiến đấu, hiến dâng cả thanh xuân cho Tổ quốc ở Quảng Trị.
Vậy nên, cái góc phố Trần Nhân Tông trong ngày cuối tuần ấy, không chỉ gọi mời những người Quảng Trị đang sống, học tập, công tác tại Hà Nội, mà còn là điểm hẹn những cựu chiến binh nhập ngũ năm 1972, cái năm có đến 3-4 đợt lính Hà Nội nối tiếp nhau vào Quảng Trị trong mùa hè đỏ lửa. Vào năm 1972 ấy, họ không chỉ lần đầu biết thế nào là nắng, gió Quảng Trị, làm quen với đạn bom mà còn được biết đến tình người nơi mảnh đất thương khó này qua giọng nói dễ thương, ánh mắt đằm thắm của những cô gái Gio Linh, Cửa Việt.
Họ cũng lần đầu được biết những món ăn dân dã, nếm một lần là để nhớ, để thương như trà lá vằng Cam Lộ, bánh bột lọc Vĩnh Linh, ớt dầm Hải Lăng… Ở “Ngày hội sản phẩm Quảng Trị tại Hà Nội 2023” lần đầu tiên được tổ chức này, bên những món ăn năm nào, họ biết thêm những món đặc sản của vùng đất mà họ thầm coi là quê hương thứ hai, được giới thiệu và phục vụ khách thăm ngay bên hồ Thiền Quang, với những cháo bột cá lóc Cà Mèn, gà Cùa, bánh bột lọc… cùng rượu Vodka Vena, bia Camel Quảng Trị… những thương hiệu sản phẩm đặc trưng, sản phẩm OCOP tỉnh Quảng Trị.
Khách hàng tìm hiểu về sản phẩm được trưng bày tại “Ngày hội sản phẩm Quảng Trị tại Hà Nội 2023” -Ảnh: NGUYỄN ĐỨC TÂN
Điều thú vị mà cũng hơi đáng tiếc, đó là nhiều người, cả dân Quảng Trị định cư tại Hà Nội lẫn người Hà Nội yêu thương gắn bó với vùng đất này do thiếu thông tin, đến muộn đã hết cơ hội thưởng thức những hương vị từ miền nắng gió. Hỏi ra thì mới biết cháy hàng là do mấy bác “Quảng Trị kiều” ở Thủ đô, gặp món ngon quê hương ai cũng thưởng thức gấp đôi, gấp ba nên cháy hàng.
Đây có thể coi là điều mà những người tổ chức cần rút kinh nghiệm, nhưng nó cũng thể hiện cái bề rộng, chiều sâu sự gắn bó của người Hà Nội với vùng đất Quảng Trị là thế nào. Tôi cũng là một trong những người đến chậm. Tuy không kịp thưởng thức món bánh canh, song vẫn kịp mua hộp cao chè vằng, chai nước mắm Gia Đẳng, gói mì ngũ sắc… N
hất là kịp nếm thử lon bia Camel Quảng Trị và vô cùng thích thú khi cô bán hàng với giọng Quảng Trị truyền cảm cho biết nó được sản xuất ngay trên đất Cam Lộ, mảnh đất mà tôi cùng đồng đội lăn lộn thời chiến tranh. Điều an ủi là có thêm nhiều số điện thoại của các đại lý gạo hữu cơ Quảng Trị, cà phê Khe Sanh, tiêu Cùa, cao chè vằng, cao cà gai leo, tinh dầu tràm, cháo bột cá lóc Cà Mèn, gà Cùa, nước mắm Gia Đẳng, rượu Vodka Vena, bia Camel Quảng Trị… kèm theo lời hứa: Chỉ cần một cú điện thoại là có người ship tới tận nhà.
Sự kiện hơn 200 mặt hàng mang hương vị nắng gió của Quảng Trị được giới thiệu lần đầu ở Hà Nội không chỉ có ý nghĩa xúc tiến thương mại hay quảng bá, xúc tiến du lịch và đầu tư vào vùng đất còn nhiều khó khăn này, nó còn là sự ghi nhận một chỉ dấu văn hóa của mảnh đất này giữa lòng Thủ đô.
Có một bạn đồng ngũ của tôi cách đây 50 năm, vốn ăn nói bỗ bã, khi kể lại lần thưởng thức những “Hương vị miền nắng gió…” hôm ấy lại buông một câu đầy tính triết lý: Đùa chứ, gặp món ăn xưa, cũng như gặp một người quen đã từ lâu lắm…
Nhiều sản phẩm OCOP của Quảng Trị được khách hàng tin dùng -Ảnh: TRÚC PHƯƠNG
Nếu đúng vậy, thì người quen mà tôi gặp lại nơi “Ngày hội sản phẩm Quảng Trị tại Hà Nội 2023” là những chai rượu Kim Long với nhiều kiểu dáng được bày khá bắt mắt. Thật ra, đây là một câu chuyện dài. Làng Báo Đảng địa phương cả nước ít ai không biết mối quan hệ thân tình giữa tôi với Trương Đức Minh Tứ, Tổng Biên tập Báo Quảng Trị cũng như sự gắn bó của Báo Quảng Trị với Báo Kinh tế và Đô thị suốt những năm qua mà sợi dây là “Chương trình Nghĩa tình tháng Bảy”. Nhưng có lẽ ít ai biết chuyện anh đã có lúc không mấy thiện cảm với tôi bởi cái vẻ ngoài “tay chơi tiểu tư sản Hà Nội” (chữ của Tứ), đã vậy lại chạy vespa, hút thuốc tẩu… như anh đã kể trong cuốn “Về bến sông xưa” viết về vùng đất, con người Quảng Trị. Cũng bởi nhờ một lần cùng nhau tâm sự bên chai rượu Kim Long mà Tứ biết tôi cũng từng đội bom đạn, nắng gió trên mảnh đất quê mình và hình như anh quý tôi từ dạo ấy.
Tôi cũng cảm động và hiểu rằng khi viết về tôi trong cuốn sách của mình, Tứ đã ưu ái coi tôi như một người con của Quảng Trị. Tứ kém tôi 10 tuổi, anh em thương yêu và quý trọng nhau có lẽ bởi cùng đứng chữ Giáp. Tôi Giáp Ngọ 1954, Tứ Giáp Thìn 1964.
Xuân Giáp Thìn này tôi sẽ uống rượu Kim Long, chai rượu mua được ở bên hồ Thiền Quang, trong “Ngày hội sản phẩm Quảng Trị tại Hà Nội 2023” để nhớ về Quảng Trị, về Tứ, về những “Hương vị miền nắng gió…” mà tôi có may mắn được gần gụi, trải nghiệm trong đời.
Tạ Việt Anh