Hằng năm, cứ sau ngày mồng 5 tháng 5 âm lịch, người trồng hồ tiêu trên địa bàn tỉnh Quảng Trị chính thức vào vụ thu hoạch. Năm nay niềm vui nhân đôi với người nông dân, hồ tiêu không những được mùa, mà còn được giá. Giá hồ tiêu khô đang đạt ở mức cao nhất trong gần 10 năm qua. Nhiều gia đình dự kiến trong vụ này thu về đến vài trăm triệu đồng từ việc bán hồ tiêu khô.
Ông Bùi Văn Tâm ở thôn An Nha, xã Gio An, Gio Linh cùng vợ thu hoạch hồ tiêu – Ảnh: TÚ LINH
Gia đình anh Lê Văn Hoàng ở thôn Phúc Đức, xã Hiền Thành, huyện Vĩnh Linh có vườn hồ tiêu 10 sào, thuộc diện nhiều nhất thôn. Những ngày qua anh Hoàng tập trung thu hoạch hồ tiêu, chọn những lớp tiêu chín thu hoạch trước, thu hoạch lớp ngoài trước, lớp trong sau, thu hoạch trên trước, dưới sau. Vụ này, năng suất vườn hồ tiêu của anh Hoàng ước đạt khoảng gần 200 kg hồ tiêu khô/sào, giá bán tại vườn thời điểm này đạt 170.000 đồng/kg hồ tiêu khô, ước tính thu về gần 350 triệu đồng.
Xã Hiền Thành được xem là vùng trồng tiêu nhiều nhất huyện Vĩnh Linh. Chủ tịch UBND xã Hiền Thành Lê Đức Kiêm cho biết, cây hồ tiêu được xác định là cây trồng chủ lực, được nhiều nông dân trên địa bàn xã lựa chọn để canh tác. Diện tích hồ tiêu trên địa bàn xã hơn 184 ha. Nhiều hộ canh tác với quy mô lớn, áp dụng quy trình chăm sóc bài bản nên đã mang lại giá trị kinh tế cao. Dù có lúc gặp sâu bệnh hay giá sản phẩm bấp bênh nhưng cây tiêu vẫn mang lại việc làm, thu nhập ổn định cho nhiều nông dân địa phương. Năm nay hồ tiêu được mùa, đạt năng suất cao, giá bán cũng rất cao nên người trồng tiêu rất phấn khởi.
Những ngày này người trồng hồ tiêu trên địa bàn tỉnh Quảng Trị tranh thủ thời tiết thuận lợi thu hoạch hồ tiêu kịp thời vụ. Gia đình ông Bùi Văn Tâm ở thôn An Nha, xã Gio An, huyện Gio Linh, có vườn hồ tiêu lớn nhất thôn với diện tích 12 sào. Ông Tâm không giấu được niềm vui khi hồ tiêu năm nay cho năng suất cao gấp đôi năm trước.
Dưới ánh nắng mùa hè, vợ chồng ông Tâm tay thoăn thoắt lựa hái từng buồng hồ tiêu vừa chín tới. Sản lượng toàn bộ vườn hồ tiêu của ông Tâm ước tính đạt hơn 2 tấn hồ tiêu khô (khoảng 180 kg/sào). Hiện tại hồ tiêu khô đang được tư thương thu mua tại vườn đến 170.000 đồng/kg thì gia đình ông Tâm thu về được khoảng 350 triệu đồng từ tiền bán hồ tiêu. Đây là một số tiền rất lớn mà ông Tâm không dám nghĩ đến khi vườn hồ tiêu bắt đầu ra hoa hồi mùa thu năm trước.
Không riêng ông Bùi Văn Tâm, nhiều gia đình trồng hồ tiêu ở Gio An vụ này thu về được một khoản tiền lớn, giúp họ có thêm điều kiện sửa chữa nhà ở, nuôi con ăn học, nâng cao cuộc sống gia đình.
Phó Chủ tịch UBND xã Gio An Lê Phước Hiếu, cho biết, Gio An được xem “thủ phủ” hồ tiêu của huyện Gio Linh. Toàn xã có 75 ha hồ tiêu đang cho thu hoạch (chưa kể 45 ha mới trồng từ 2 đến 3 năm tuổi), năng suất trung bình ước đạt 3 tấn tiêu khô/ha. Những năm trước, giá hồ tiêu cao nhất cũng chỉ ở mức 65.000 đồng/kg, còn năm nay ngay đầu năm giá ở mức 90.000 đồng/kg, rồi giá cứ tiếp tục tăng dần hằng tháng, đến thời điểm này của tháng 6 lên mức 170.000 đồng/kg. Trong khi đó chỉ cần giá bán 90.000 đồng/ kg hồ tiêu khô thì nông dân đã có lãi. Dự kiến tổng số tiền từ hồ tiêu khô mang lại cho người dân Gio An vụ này khoảng 20 tỉ đồng.
Nhiều địa phương trong tỉnh bước vào vụ thu hoạch hồ tiêu nên việc thiếu lao động thu hái trở thành nỗi lo của nhiều chủ vườn. Mặc dù sẵn sàng trả tiền công cao nhưng nhiều hộ nông dân vẫn không thể thuê mướn được nhân công để thu hoạch. Trung bình 1 ha hồ tiêu vào mùa thu hoạch tối thiểu cần từ 20- 30 nhân công hái trong một thời gian ngắn. Nếu như năm trước giá tiền công thu hoạch hồ tiêu mỗi người chỉ 220.000 đồng/ngày thì vụ này lên đến 280.000 đồng/ngày, nhưng vẫn khó tìm ra lao động.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT Nguyễn Hồng Phương cho biết, cây hồ tiêu được xác định là một trong những cây công nghiệp dài ngày, chủ lực của tỉnh, được trồng nhiều tại các huyện Vĩnh Linh, Gio Linh, Cam Lộ và Hướng Hóa với diện tích gần 2.000 ha. Thời gian qua tỉnh có nhiều chính sách hỗ trợ, khuyến khích người dân ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất hồ tiêu. Trong đó có việc đẩy mạnh sản xuất hồ tiêu theo hướng hữu cơ. Toàn tỉnh có gần 100 ha cây hồ tiêu được chứng nhận tiêu hữu cơ, được thu mua với giá cao hơn cách trồng truyền thống khoảng 10%.
Để hồ tiêu thu hoạch đảm bảo chất lượng, sở luôn khuyến cáo người dân chọn thời điểm thích hợp, tập trung thu hoạch những vườn hồ đã tiêu chín, không nên thu hoạch khi chưa già. Trong quá trình thu hoạch cần bảo đảm về an toàn lao động.
Theo thông tin từ Hiệp hội hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam, một trong những nguyên nhân chính thúc đẩy giá hồ tiêu tăng mạnh trong thời gian qua là do nguồn cung hạn chế trên toàn thế giới; trong khi đó nhu cầu tiêu thụ đối với mặt hàng gia vị này đang duy trì ở mức cao. Mỹ và các quốc gia ở châu Âu, Trung Quốc là thị trường tiêu thụ chính của hồ tiêu Việt Nam. Do tác động của biến đổi khí hậu, trong khi đó không có nhiều diện tích hồ tiêu trồng mới trong thời gian gần đây nên sản lượng hồ tiêu toàn cầu sẽ giảm. Điều này tác động lớn đến việc tăng giá hồ tiêu trong thời gian qua và dự báo giá hồ tiêu sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới song tốc độ chậm lại.
Trước tình hình này, Sở Nông nghiệp và PTNT luôn theo dõi sát yếu tố thị trường cũng như tình hình trồng hồ tiêu của người dân để đưa ra những định hướng, khuyến cáo kịp thời. Tập trung nâng cao năng suất trên diện tích hiện có để tạo ra chất lượng sản phẩm cạnh tranh tốt với các địa phương trong nước, đạt được các yêu cầu của thị trường quốc tế, phục vụ xuất khẩu.
Điều đó giúp sản phẩm hồ tiêu của Quảng Trị mang lại giá trị cao hơn. Nông dân không nên vì giá hồ tiêu đang tăng mà ồ ạt trồng mới, chỉ tăng diện tích ở những vùng đã được quy hoạch để đảm bảo đưa diện tích hồ tiêu của tỉnh đạt khoảng 2.700 ha và canh tác theo hướng bền vững.
Tú Linh