Phát huy tiềm năng, lợi thế sẵn có, nhất là về điều kiện tự nhiên, khí hậu, đất đai, Quảng Trị từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm năng lượng của miền Trung và cả nước vào năm 2030.
Hiệu quả từ các dự án năng lượng
Từ đặc điểm là vùng đất nắng và gió khắc nghiệt, tỉnh Quảng Trị đang quyết tâm biến những bất lợi của thiên nhiên trở thành động lực và dư địa phát triển kinh tế theo hướng bền vững. Theo tính toán, tổng nguồn năng lượng của Quảng Trị khoảng trên 18.000MW. Trên cơ sở này, tỉnh xác định khu vực năng lượng lớn gồm điện gió ở phía Tây và điện khí ở Khu Kinh tế Đông Nam của tỉnh.
Dự án điện gió ở xã Hướng Linh, huyện Hướng Hóa – Ảnh: L.N
Trao đổi với chúng tôi, Giám đốc Sở Công Thương Nguyễn Trường Khoa cho biết: “Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 20 dự án điện gió với tổng công suất lắp đặt 742,2 MW; 3 dự án điện mặt trời với công suất 119,6 MW đã hoàn thành phát điện thương mại; 10 dự án thủy điện với tổng công suất 167,5 MW đã đưa vào vận hành thương mại…
Tổng công suất đã hoàn thành công tác xây lắp trên địa bàn đến thời điểm hiện tại là 1.119,5 MW. Bên cạnh đó, tỉnh còn 11 dự án điện gió với tổng công suất 424 MW và 7 dự án thủy điện nhỏ với tổng công suất 93 MW đã được phê duyệt quy hoạch, đã cấp chủ trương đầu tư và đang triển khai đầu tư xây dựng”.
Cùng với các dự án năng lượng tái tạo, Quảng Trị cũng đã khởi động những dự án năng lượng có quy mô lớn. Tại Khu Kinh tế Đông Nam, các dự án điện khí được thu hút đầu tư, như dự án Nhà máy điện tua bin khí chu trình hỗn hợp Quảng Trị có công suất 340 MW đã được Thủ tướng Chính phủ bổ sung vào Quy hoạch điện VII điều chỉnh và đồng ý giao cho Công ty Gazprom EP International B.V (thuộc Tập đoàn Gaprom-Liên bang Nga) làm chủ đầu tư dự án, sử dụng khí từ mỏ Báo Vàng ngoài khơi bờ biển Quảng Trị.
Đầu năm 2021, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý đề nghị của Bộ Công thương và UBND tỉnh bổ sung Trung tâm Điện khí LNG Hải Lăng vào quy hoạch phát triển điện lực quốc gia; trong đó bổ sung giai đoạn 1 quy mô công suất 1.500 MW vào quy hoạch điện VII điều chỉnh, tiến độ đưa vào vận hành năm 2027-2028, do tổ hợp 4 nhà đầu tư gồm Tập đoàn T&T Group (Việt Nam), Công ty Điện lực Nam Hàn Quốc-KOSPO, Tổng Công ty khí Hàn Quốc-KOGAS và Tổng Công ty năng lượng Hanwha-HEC đến từ Hàn Quốc làm chủ đầu tư dự án…
Các dự án này được xác định là dự án năng lượng trọng điểm của tỉnh, cần được ưu tiên đầu tư nhằm tạo động lực sớm đưa Quảng Trị trở thành trung tâm năng lượng của khu vực miền Trung. Từ đó làm tiền đề, động lực cho các dự án trong Khu Kinh tế Đông Nam như cảng Mỹ Thủy, khu công nghiệp đa ngành, logistic…sớm đi vào xây dựng và hoạt động.
Sau khi đi vào hoạt động, cùng với việc đóng góp vào ngân sách địa phương, các dự án năng lượng trên địa bàn tỉnh đã góp phần đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông khoảng 100km, tạo việc làm cho 681 lao động, trong đó có 558 lao động địa phương, cải thiện sinh kế, an sinh xã hội cho địa phương…
Đồng thời, các dự án năng lượng trên địa bàn đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc cam kết bảo vệ môi trường theo hướng vừa phát triển “cánh đồng điện gió”, vừa đảm bảo môi trường sinh thái, ổn định đời sống người dân vùng dự án và phục vụ phát triển du lịch.
Nỗ lực thu hút đầu tư
Để tạo điều kiện cho ngành công nghiệp năng lượng phát triển, ngày 27/4/2021, Tỉnh ủy Quảng Trị đã ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 55-NQ/TW của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Đây là chương trình quan trọng để tỉnh kêu gọi phát triển ngành công nghiệp năng lượng bền vững. Tỉnh phấn đấu phát triển các dự án năng lượng trên địa bàn đến năm 2025 đạt công suất phát điện trên 3.000 MW; giai đoạn 2026-2030 đạt 8.000-10.000 MW; sau năm 2030 có khoảng trên 10.000 MW nhằm góp phần tích cực tăng thu ngân sách địa phương.
Điện mặt trời, nguồn năng lượng tái tạo đang được tỉnh Quảng Trị chú trọng khai thác – Ảnh: N.K
Thời gian qua, trên cơ sở chính sách khuyến khích phát triển năng lượng của Đảng và Nhà nước, cùng với phát huy tiềm năng, lợi thế, tỉnh đã tập trung chỉ đạo công tác lập quy hoạch, bổ sung quy hoạch phát triển điện lực, quy hoạch phát triển điện gió.
Qua đó, nhiều dự án đã được đưa vào quy hoạch phát triển điện lực quốc gia, quy hoạch phát triển điện lực tỉnh để triển khai thực hiện, trong đó tập trung thu hút các dự án đầu tư phát triển năng lượng, nhất là năng lượng tái tạo. Cùng với đó, UBND tỉnh đã bám sát thực tế, giải quyết các vướng mắc của nhà đầu tư, đồng thời ban hành một số văn bản liên quan đến điện lực và năng lượng để chỉ đạo, điều hành.
Bên cạnh các chính sách ưu đãi của Chính phủ, nhà đầu tư khi đến với Quảng Trị còn được hưởng những ưu đãi, hỗ trợ riêng. Theo đó, các nhà đầu tư sẽ được hưởng ưu đãi về tiền thuê đất, hỗ trợ phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật trong và ngoài hàng rào dự án; hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo, tư vấn thị trường đầu ra cho sản phẩm tùy từng dự án cụ thể. Song song với các chính sách ưu đãi đầu tư, lãnh đạo tỉnh luôn thể hiện rõ quan điểm hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho các nhà đầu tư khi đến với tỉnh.
“Để đạt được mục tiêu trở thành trung tâm năng lượng tái tạo của miền Trung và cả nước, tỉnh tiếp tục kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương sớm phê duyệt bổ sung các dự án năng lượng của tỉnh đã trình vào kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện lực quốc gia làm cơ sở để tỉnh triển khai, kêu gọi lựa chọn nhà đầu tư có năng lực cho giai đoạn tiếp theo.
Bên cạnh đó, tỉnh quyết tâm cải thiện môi trường đầu tư trên cơ sở đúng pháp luật, tạo sự thân thiện, an toàn, hiệu quả cho các nhà đầu tư khi đến tìm hiểu cơ hội đầu tư tại địa phương; định hướng lựa chọn nhà đầu tư lớn, tầm cỡ trên cơ sở sử dụng ít tài nguyên, sử dụng công nghệ tiên tiến, tạo ra nhiều việc làm, các sản phẩm có giá trị gia tăng cao”, Giám đốc Sở Công thương Nguyễn Trường Khoa cho biết thêm.
Với các dự án năng lượng đang và sẽ triển khai thực hiện, Quảng Trị đang dần trở thành “điểm tập trung” nhiều dự án quy mô lớn về năng lượng, hạ tầng, du lịch. Từ những tiềm năng và kết quả bước đầu, công nghiệp năng lượng được tỉnh xác định là lĩnh vực đột phá phát triển, hướng ưu tiên phát triển KT-XH của tỉnh.
Và trong tương lai có cơ sở vững chắc để truy cập vào các vùng tài nguyên tiềm năng lớn như mỏ khí Kèn Bầu có trữ lượng dự báo lớn nhất lịch sử Việt Nam, mỏ Báo Vàng và nhiều dư địa khác. Tất cả tài nguyên đó có thể cho phép Quảng Trị cung cấp đủ nguyên liệu đầu vào cho hàng loạt dự án điện hiện nay và tương lai, tạo cơ sở vững chắc cho việc thực hiện chủ trương xây dựng trung tâm năng lượng khu vực, trên Hành lang kinh tế Đông-Tây.
Lệ Như