Ở miền Tây Vĩnh Linh hiện có một con đường đang xây dựng nối từ đường Hồ Chí Minh nhánh Đông với đường Hồ Chí Minh nhánh Tây. Đây là con đường đường cứu hộ, cứu nạn và hỗ trợ phát triển kinh tế – xã hội ở vùng sâu, vùng xa.
Thi công cầu KM 25+30 DT 751 – Ảnh: P.S
Đến ngã tư Bến Quan, nơi tiếp giáp với đường Hồ Chí Minh nhánh Đông, chúng tôi lại tiếp tục vượt con đường ĐT 571 hơn 30 km gập ghềnh đèo dốc, hun hút suối khe để đến với Vĩnh Ô, một xã xa xôi và khó khăn nhất của huyện Vĩnh Linh. Thi công trong điều kiện thời tiết không thuận, địa hình lại phức tạp bởi đèo dốc, suối khe hiểm trở… , nhưng vượt lên tất cả, các đơn vị vẫn ngày đêm bám tuyến để san gạt mặt bằng, đào, đắp nền đường, xây cầu, cống, gia cố mái taluy, tường chắn…với quyết tâm đưa công trình về đích đúng tiến độ, để con đường sớm kết nối những mùa xuân.
Núi rừng miền Tây chiều cuối năm thời tiết giao mùa, gió bụi mịt mù, trời se lạnh nhưng mồ hôi vẫn chảy trên những gương mặt rám nắng; mồ hôi ướt đẫm những bộ áo quần bảo hộ lao động bê bết bùn đất… Những chiếc xe tải chở đầy đất, đá, cát sỏi, xi măng, sắt thép lắc lư vòng lượn; những chiếc máy đào, máy húc liên tục gầm rú bên các sườn đồi cùng với những người thợ cầu-đường đang hối hả trên công trường tạo nên một không khí thật sôi động.
Dự án đường nối đường Hồ Chí Minh nhánh Đông với đường Hồ Chí Minh nhánh Tây giai đoạn 1 có điểm đầu tại xã Vĩnh Ô, huyện Vĩnh Linh kết thúc trên đường Hồ Chí Minh nhánh Tây tại Km 175, bản Cha Ly, xã Hướng Lập, huyện Hướng Hóa và kết nối với đường Kinh tế quốc phòng có chiều dài 12,98 km, điểm đầu trên đường Hồ Chí Minh nhánh Tây và điểm cuối tại Bản Cuôi đã thi công xong. Như vậy tổng chiều dài của toàn tuyến là gần 30 km. Tuyến đường bám dọc theo con sông Rào Thành, thượng lưu sông Bến Hải, đi qua nhiều đồi núi và khe suối, đặc biệt là phải đi qua khu vực rừng đặc dụng của Khu bảo tồn Thiên nhiên Bắc Hướng Hóa.
Công trình được thiết kế là đường cấp IV miền núi, theo tiêu chuẩn Việt Nam 4054- 2005. Toàn tuyến có 100 cống các loại và 7 cái cầu bê tông dự ứng lực vĩnh cửu, cầu dài nhất là 5 nhịp, ngắn nhất là 2 nhịp. Đây là tuyến đường đặc biệt quan trọng không chỉ đối với khu vực miền Tây Vĩnh Linh, mà sẽ là một hệ thống đường trục được kết nối Đông-Tây; Nam-Bắc và nối liền với nước bạn Lào qua cửa khẩu Tà Rùng.
Cũng chính vì vậy mà ngày 24/12/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 2212/QĐ-TTg về việc bổ sung vốn từ nguồn dự phòng của ngân sách Trung ương cho tỉnh Quảng Trị để thực hiện dự án xây dựng tuyến đường nối từ đường Hồ Chí Minh nhánh Đông với đường Hồ Chí Minh nhánh Tây.
Giám đốc sở Giao thông Vận tải tỉnh Quảng Trị Trần Hữu Hùng cho biết: “Khi tuyến đường hoàn thiện sẽ tạo thành mạng lưới giao thông trục ngang kết nối các trục dọc từ Quốc lộ 1-đường Hồ Chí Minh nhánh Đông-đường Hồ Chí Minh nhánh Tây. Đây là tuyến giao thông huyết mạch nối từ Đông sang Tây của tỉnh Quảng Trị, có ý nghĩa quan trọng trong phát triển KT-XH, đảm bảo AN-QP không chỉ của Quảng Trị, mà cả khu vực Bắc miền Trung, góp phần thúc đẩy giao lưu phát triển kinh tế giữa hai nước Việt NamLào. Rút ngắn hành trình từ Lào đến khu Du lịch bãi tắm Cửa Tùng, địa đạo Vịnh Mốc và một số điểm du lịch khác trong khu vực, tạo điều kiện để Quảng Trị khai thác và phát triển du lịch”.
San gạt mặt đường – Ảnh: P.S
Còn ông Trần Văn Tặng, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Ô, huyện Vĩnh Linh, thì hồ hởi, nói: “Đây là con đường xóa đói giảm nghèo, con đường đem ánh sáng văn hóa và khoa học công nghệ đến với bà con Vân Kiều”. Chắc chắn sẽ là như vậy, bởi đã bao đời nay, gần 1.500 người dân Vân Kiều sống rải rác ở 9 bản của xã Vĩnh Ô nơi thượng nguồn sông Bến Hải này chỉ đi lại trên một con đường duy nhất đó là Tỉnh lộ 571 với chập chùng đồi núi, gập ghềnh đèo dốc và suối khe hiểm trở.
Ngoài con đường độc đạo này, Vĩnh Ô chưa hình thành được mạng lưới giao thông liên bản, nên việc đi lại gặp rất nhiều khó khăn. Có những năm bị lũ lụt chia cắt, Chính phủ phải huy động máy bay trực thăng để thả hàng cứu trợ xuống cho người dân trong vùng bị nước lũ cô lập.
Vì vậy, việc đầu tư xây dựng tuyến đường là hết sức cần thiết để tạo trục giao thông huyết mạch nối từ Đông sang Tây của tỉnh Quảng Trị, tạo điều kiện để thực hiện mục tiêu xoá đói giảm nghèo cho bà con các huyện Vĩnh Linh, Hướng Hóa, thúc đẩy phát triển KT-XH đảm bảo QPAN, từng bước hoàn chỉnh hệ thống giao thông của tỉnh theo quy hoạch, đặc biệt là phục vụ tốt công tác cứu hộ, cứu nạn khi bão lũ xảy ra cũng như quản lý rừng và phòng, chống cháy rừng.
Để thực hiện Dự án đường nối đường Hồ Chí Minh nhánh Đông với đường Hồ Chí Minh nhánh Tây thành công và đúng tiến độ, Sở Giao thông Vận tải tỉnh Quảng Trị đã và đang khẩn trương triển khai mọi biện pháp, tập trung nhân lực, vật lực và đôn đốc các nhà thầu tập trung xe, máy để đẩy nhanh tiến độ quyết tâm thông tuyến vào tháng 8/2024, lập thành tích chào mừng kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Đặc khu Vĩnh Linh.
Có thể nói, đây là một con đường “Ý Đảng hợp lòng dân” nên việc thu hồi đất giải phóng mặt bằng diễn ra thuận lợi và suôn sẻ. Chỉ còn một trở ngại duy nhất và lớn nhất, đó là có 1,5 km đoạn tuyến phải đi qua khu vực “bảo vệ nghiêm ngặt” của Khu bảo tồn thiên nhiên Bắc Hướng Hóa. Tuy nhiên, do đặc thù địa hình núi cao, vực sâu và vùng bảo vệ “nghiêm ngặt” trải dài trên diện rộng nên việc tránh khu bảo vệ nghiêm ngặt là không thể.
Để khắc phục tình trạng này, Sở Giao thông vận tải tỉnh Quảng Trị, một mặt đẩy nhanh tiến độ thi công, mặt khác tiếp tục nghiên cứu xem xét điều chỉnh hướng tuyến về khu vực rừng nghèo, trước mắt là tiến hành điều chỉnh cục bộ phân khu bảo vệ nghiêm ngặt sang phân khu phục hồi sinh thái để thực hiện dự án, đồng thời nghiên cứu phương án làm hầm chui qua khu vực này khi tìm kiếm được nguồn vốn đầu tư.
Bản 5 xã Vĩnh Ô nằm bên con sông Rào Thành, nơi con đường mới sẽ đi qua -Ảnh: P.S
Thời gian không còn nhiều, trong lúc khối lượng công việc vẫn còn rất lớn, công trình đang ngổn ngang bề bộn, mà áp lực tiến độ vẫn cứ thôi thúc, nhưng lại phải thi công trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt và địa hình hiểm trở. Vì vậy, để đảm bảo chất lượng và chạy đua với thời gian, chủ đầu tư cùng với các đơn vị tham gia thi công trên công trình đã phát động chiến dịch thi đua ngắn ngày nhằm hoàn thành một số hạng mục công trình và phân khu cần thiết để kịp đón xuân mới Giáp Thìn.
Dẫu còn nhiều vất vả gian lao bởi phải chống chọi với thiên tai khắc nghiệt nhưng với truyền thống anh hùng mở đường quyết thắng của ngành Giao thông vận tải, cùng với kinh nghiệm và bản lĩnh của mình, ngành Giao thông vận tải Quảng Trị đã chuẩn bị đầy đủ hành trang để bước vào năm mới 2024- năm thứ 4 thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng cùng với sự hoạch định chiến lược của Chính phủ và của ngành.
Đây chính là động lực, là niềm tin để ngành giao thông Quảng Trị thực hiện thành công những mục tiêu đã đề ra, mà trọng tâm là tuyến đường kết nối Đông – Tây đường Hồ Chí Minh.
Phan Sáu