Sau hơn 7 năm xây dựng, 7 lần gia hạn, Nhà máy xử lý nước thải Quán Ngang vẫn chưa thể hoạt động

Được khởi công xây dựng vào giữa tháng 11/2017 với tổng mức đầu tư phê duyệt ban đầu là 104 tỉ đồng, đến nay sau hơn 7 năm triển khai thi công, 7 lần xin gia hạn, Nhà máy xử lý nước thải Quán Ngang (giai đoạn I) ở Khu công nghiệp Quán Ngang, huyện Gio Linh, vẫn chưa thể đưa vào hoạt động.

Một góc Nhà máy xử lý nước thải Quán Ngang (Ảnh chụp sáng ngày 20/2/2025) – Ảnh: A.Q

Có mặt tại Nhà máy xử lý nước thải Quán Ngang vào sáng ngày 20/2/2025, phóng viên nhận thấy công trình này có nhiều bể chứa, xử lý nước thải có hình dáng, kích cỡ khác nhau gắn các loại thiết bị, máy móc; khu vực lưu chứa nước bằng bê tông; các khối nhà điều hành, quản lý cùng hệ thống thu gom, thoát nước, điện, sân bãi, hàng rào…

Công trình bề thế là như vậy song tất cả các phòng làm việc cửa đóng then cài, phòng bảo vệ bề bộn chăn gối, toàn bộ khuôn viên nhà máy không một bóng người, chỉ có một đàn bò nhởn nhơ gặm cỏ và mấy con chó thấy người lạ thi nhau sủa inh ỏi. Theo quan sát của phóng viên, tại các bể chứa, xử lý nước đã phủ đầy rong rêu; một số thiết bị máy móc, một vài vị trí của hệ thống thu gom, thoát nước thải có dấu hiệu xuống cấp.

Theo tìm hiểu của phóng viên, Nhà máy xử lý nước thải Quán Ngang do Công ty Cổ phần Nước và giải pháp Việt Nam tư vấn lập dự án, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Quảng Trị làm chủ đầu tư. Mục tiêu của dự án là cải thiện tình hình ô nhiễm nguồn nước và vệ sinh khu vực, tạo môi trường đầu tư thuận lợi để thu hút các nhà đầu tư vào Khu công nghiệp Quán Ngang.

Dự án gồm các hạng mục chính là nhà máy xử lý nước thải tập trung, công suất 1.500 m3/ngày đêm; các tuyến ống dài hơn 4,4 km thu gom nước thải từ các nhà máy sản xuất đưa về nhà máy xử lý nước thải tập trung; hệ thống thoát nước gần 5,5 km nối từ nhà máy xử lý nước thải dẫn nguồn nước thải sau xử lý ra ngã ba sông Hiếu, Thạch Hãn; nhà điều hành, quản lý, bảo vệ…

Theo kế hoạch, Nhà máy xử lý nước thải Quán Ngang sẽ đi vào hoạt động trong năm 2020. Vậy nhưng do nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ đầu tư đã 7 lần xin gia hạn, lần gần đây nhất là xin gia hạn đến ngày 31/12/2024 và đã được UBND tỉnh đồng ý. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, công trình xử lý nước thải này vẫn chưa thể đưa vào vận hành.

Làm việc với phóng viên vào ngày 24/2/2025, trả lời câu hỏi nguyên nhân nào khiến Nhà máy xử lý nước thải Quán Ngang sau hơn 7 năm xây dựng với 7 lần gia hạn vì những lý do khác nhau nhưng đến nay vẫn “lỗi hẹn”, chưa thể hoạt động, ông Võ Thành Trung, Giám đốc Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Quảng Trị cho hay: Tháng 12/ 2023, sau khi hoàn thành đầu tư xây dựng, đơn vị đã gửi hồ sơ cấp phép môi trường đến Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT). Sau đó, Bộ TN&MT đã thành lập đoàn kiểm tra thực tế tại nhà máy.

Qua kiểm tra đã yêu cầu chủ đầu tư bổ sung thêm hạng mục hồ xử lý sự cố (hạng mục này trước đây không có trong quy định) thì mới được cấp phép. Sau đó, đơn vị đã xin chủ trương điều chỉnh hạng mục, kinh phí để triển khai thi công theo yêu cầu.

Đến tháng 11/2024, hạng mục hồ xử lý sự cố hoàn thành. Ngay sau đó, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh đã làm việc với các doanh nghiệp trong Khu công nghiệp Quán Ngang để tổ chức đấu nối nước thải vào hệ thống ống thu gom, vận hành thử nghiệm ổn định nhà máy xử lý nước thải, đảm bảo điều kiện để nghiệm thu kỹ thuật. Tháng 12/2024, đơn vị lập hồ sơ gửi Bộ TN&MT đề nghị cấp phép môi trường.

“Hiện nay chúng tôi đang chờ giấy phép của Bộ TN&MT để triển khai các bước tiếp theo. Theo quy định, sau khi được cấp phép môi trường, đơn vị sẽ tiến hành các quy trình về quản lý, kinh phí hoạt động rồi tổ chức vận hành thử nghiệm nhà máy trong thời gian 3 hoặc 6 tháng. Trong quá trình này sẽ tiến hành lấy mẫu nước sau xử lý gửi Bộ TN&MT xem xét, nếu đảm bảo các quy chuẩn hiện hành sẽ cấp phép cho nhà máy hoạt động chính thức”, ông Võ Thành Trung cho biết thêm.

Như vậy, có thể thấy rằng, thời điểm nào Nhà máy xử lý nước thải Quán Ngang đi vào hoạt động chính thức vẫn chưa thể xác định. Trong khi đó, việc xử lý nước thải các khu công nghiệp đạt chuẩn theo quy định pháp luật hiện hành là yêu cầu quan trọng, cấp thiết để bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe, sinh kế của người dân.

Khu công nghiệp Quán Ngang được thành lập năm 2008, có tổng diện tích theo quy hoạch 321,73 ha. Sau 17 năm đi vào hoạt động, khu công nghiệp này đã thu hút được nhiều dự án đầu tư sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương, đóng góp tích cực vào thu ngân sách nhà nước.

Vậy nhưng, đến nay Khu công nghiệp Quán Ngang vẫn chưa có nhà máy xử lý nước thải nào hoạt động, nguồn nước xả thải từ các nhà máy, xí nghiệp ở đây có khả năng gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sinh kế, sinh hoạt của người dân. Người dân sinh sống quanh đây đã nhiều lần phản ánh, kiến nghị đến các cấp chính quyền cần sớm quan tâm giải quyết.

Việc chậm đưa vào hoạt động Nhà máy xử lý nước thải Quán Ngang không chỉ ảnh hưởng đến môi trường sinh thái, khả năng thu hút thêm các doanh nghiệp đầu tư vào Khu công nghiệp Quán Ngang mà còn có thể dẫn đến nguy cơ xuống cấp các hạng mục, lãng phí nguồn lực đầu tư của nhà nước.

Anh Quân