Với 70% dân số sống phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp, 12 năm trước, huyện Triệu Phong bắt tay thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) từ điểm xuất phát thấp. Tuy nhiên, bằng sự nỗ lực, quyết tâm cao của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân địa phương, đến nay, 17/17 xã trên địa bàn huyện đã đạt chuẩn NTM; 2 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; huyện đạt 9/9 tiêu chí của huyện NTM.
Vụ mùa bội thu tại xã Triệu Thuận, huyện Triệu Phong – Ảnh: ĐPCC
Xác định tầm quan trọng của chương trình xây dựng NTM đối với sự phát triển KT-XH tại địa phương, ngay từ khi mới bắt tay vào thực hiện, huyện Triệu Phong đã triển khai đồng bộ các nhiệm vụ và giải pháp, thành lập ban chỉ đạo và văn phòng điều phối ở cấp huyện, cấp xã để chỉ đạo, tổ chức thực hiện chương trình.
Đặc biệt, Huyện ủy Triệu Phong đã ban hành Nghị quyết chuyên đề về chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM; UBND huyện xây dựng Đề án xây dựng NTM cấp huyện. Đồng thời hằng năm xây dựng kế hoạch, lộ trình và giải pháp cụ thể trong thực hiện chương trình xây dựng NTM.
Trên cơ sở đó, các cấp ủy đảng, chính quyền, mặt trận, đoàn thể tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân hiểu rõ về vai trò chủ thể trong chương trình xây dựng NTM; Nhân dân được bàn bạc, quyết định và tham gia thực hiện ở tất cả các công trình, phần việc có liên quan đến chương trình xây dựng NTM.
Đổi mới từ cách nghĩ đến cách làm, dựa vào sức dân là chính. Đây chính là yếu tố quan trọng mang lại thành công trong thực hiện chương trình xây dựng NTM ở Triệu Phong. Cùng với nguồn lực đầu tư của các cấp và nguồn huy động khác, trong 12 năm qua, Nhân dân đã đóng góp hàng trăm tỉ đồng và hàng nghìn ngày công để xây dựng các công trình, phần việc phục vụ phát triển KT-XH và nâng cao đời sống ở nông thôn, đặc biệt là hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM.
Là một xã bãi ngang ven biển, khi bắt đầu thực hiện chương trình xây dựng NTM, Triệu Vân chỉ đạt 4/19 tiêu chí. Để thực hiện hiệu quả chương trình xây dựng NTM, cấp ủy đảng, chính quyền, mặt trận, các đoàn thể đã tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền giúp người dân hiểu rõ về chương trình xây dựng NTM, về vai trò chủ thể trong quá trình thực hiện chương trình. Từ đó có sự chủ động để phát huy nội lực, tranh thủ sự hỗ trợ của cấp trên nhằm hoàn thành chương trình xây dựng NTM theo kế hoạch đề ra.
Chủ tịch UBND xã Triệu Vân Nguyễn Văn Lâm cho biết: “Khi người dân hiểu rõ, biết được vai trò của mình trong quá trình xây dựng NTM, quá trình thực hiện chương trình được thực hiện thuận lợi hơn. Nhờ vậy, từ một xã vùng khó, chương trình xây dựng NTM đã đem lại diện mạo mới cho vùng nông thôn Triệu Vân, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được cải thiện, nâng cao với thu nhập bình quân đầu người năm 2023 đạt 62,6 triệu đồng; tỉ lệ hộ nghèo giảm còn 3,34%.
Hệ thống giao thông nông thôn từng bước được hoàn thiện, cơ bản đáp ứng nhu cầu đi lại và sản xuất của người dân. Chất lượng giáo dục, y tế, văn hóa ngày càng được nâng cao, môi trường nông thôn được cải thiện rõ rệt. Xã đang hướng tới xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu”.
Quá trình triển khai cho thấy, thu nhập, hộ nghèo từng là “rào cản” lớn trong thực hiện chương trình xây dựng NTM tại huyện Triệu Phong. Năm 2011, thời điểm bắt đầu thực hiện chương trình xây dựng NTM, tỉ lệ hộ nghèo toàn huyện chiếm 23,11%; thu nhập bình quân đầu người chỉ đạt 10,2 triệu đồng/ người/năm.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, ngay từ những ngày đầu bắt tay vào thực hiện chương trình xây dựng NTM, huyện Triệu Phong xác định giảm nghèo, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân là mục tiêu quan trọng hàng đầu. Từ đó, huyện đã chỉ đạo quyết liệt, tập trung mọi nguồn lực và giải pháp cho công tác giảm nghèo, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận với các nguồn vốn dự án ưu đãi cho các hộ nghèo, cận nghèo phát triển sản xuất.
Cùng với đó, với đặc thù của một huyện thuần nông, trong xây dựng NTM, huyện Triệu Phong đã thực hiện có hiệu quả Đề án cơ cấu lại ngành nông nghiệp, nhiều mô hình sản xuất có hiệu quả được hình thành, nhân rộng. Có nhiều mô hình thực hiện liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm đem lại thu nhập cao cho người dân như mô hình sản xuất lúa hữu cơ, lúa chất lượng cao, mô hình nuôi tôm sú, tôm thẻ chân trắng thâm canh, các mô hình chăn nuôi lợn, gà công nghệ cao…
Nhờ vậy, sau 12 năm thực hiện chương trình xây dựng NTM, đến nay tỉ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện Triệu Phong giảm xuống còn 3,34%; thu nhập bình quân đầu người năm 2023 đạt hơn 68,44 triệu đồng, tăng gấp 6 lần so với năm 2011. Cùng với việc cải thiện đời sống của người dân, cơ sở hạ tầng cũng được huyện quan tâm đầu tư đồng bộ bằng nguồn vốn từ ngân sách Nhà nước và sự đóng góp của Nhân dân.
Đến nay, 100% xã trên địa bàn đều đạt các tiêu chí về giao thông, thủy lợi, điện, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, cơ sở hạ tầng về thương mại nông thôn, thông tin và truyền thông, nhà ở dân cư. Bộ mặt nông thôn ngày càng khang trang, mức độ hài lòng của người dân ngày càng tăng lên.
Huyện Triệu Phong đặt ra mục tiêu đến năm 2025 có 6 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; các tiêu chí xã NTM, xã NTM nâng cao, huyện NTM ngày càng được nâng cao và bền vững. Cùng với đó, tỉ lệ hộ nghèo đa chiều giảm còn dưới 3%; thu nhập bình quân đầu người đạt 80 triệu đồng/người/năm. Hiện địa phương đang tiếp tục tập trung các giải pháp nhằm khai thác thế mạnh phát triển kinh tế, nâng cao đời sống cho người dân, đồng thời giữ vững và nâng cao các tiêu chí theo yêu cầu của giai đoạn mới.
Thanh Lê