Khi những cơn mưa miền Trung của quê tôi bắt đầu thưa thớt, nắng hanh cuối đông xuất hiện là lúc tháng Chạp về. Tôi thong thả chạy xe ra phố. Hương Tết bắt đầu dậy lên nồng nàn.
Đầu tháng Chạp, cây mai được hái lá chờ bung nụ, nở hoa -Ảnh: TÚ LINH
Ngay đầu chợ, bà cụ bán trầm hương vẫn ngồi đó, lâu lâu lại đốt thanh trầm, hương thơm tỏa ra ấm áp, lắng sâu vào lòng, đánh thức nỗi nhớ nhà của những người đi xa. Hàng thợ may vừa tất bật may hàng Tết, vừa sửa soạn mâm vàng mã chuẩn bị cho giỗ tổ nghề may. Tháng Chạp cũng là tháng giỗ tổ nghề nề, mộc, rèn… nhằm thể hiện lòng biết ơn, ghi nhớ công lao người đi trước đã có công sáng lập và mong ước được theo nghề suôn sẻ, phát triển. Đây không chỉ là nét đẹp văn hoá nhằm giữ gìn những giá trị truyền thống lâu đời mà còn là dịp để những người trong nghề cuối năm ngồi lại, củng cố thêm niềm tin về ngành nghề mình đã lựa chọn. Vào ngày giỗ tổ nghề, bên cạnh lòng biết ơn và ước nguyện về sức khỏe bình an thì mọi người còn cầu cho một năm mới công việc thuận lợi, suôn sẻ, thuận lợi, tài lộc dồi dào.
Dọc các con phố, tranh thủ có nắng, nhiều nhà phết lại tường rào, sơn luôn cả chân cột điện trước nhà cho tươi mới. Đâu đó thấp thoáng chiếc bảng cũ kỹ treo trước nhà với dòng chữ nhận đánh bóng lư đồng bàn thờ tổ tiên, công việc mà chỉ dịp tháng Chạp mới có, gợi trong tôi nhiều ký ức Tết xưa. Vòng về ngoại ô, râm ran làng trên xóm dưới là việc hái lá cây hoa mai làm sao cho hoa nở đúng khi mùa xuân về, mang theo may mắn, hanh thông cho gia chủ. Tiếng ríu rít nói cười, làm đất gieo hạt giống cải, ngò, tần ô chờ nảy mầm vọng ra từ muôn ngả. Người gieo hạt như gieo cả niềm tin và hy vọng vào mùa xuân mới đầm ấm, an lành.
Hít hà trong hơi gió là mùi nồng nồng của hành, kiệu phơi trong nắng trưa. Cho dù dưa món làm sẵn được bày bán nhiều tại các chợ, siêu thị dịp Tết nhưng các bà, các chị ở đây vẫn muốn tự tay cắt tỉa đu đủ, củ cải, cà rốt, hành, kiệu, phơi vừa đủ nắng làm nên món tết truyền thống. Dưa món nhất định phải là đu đủ, cà rốt, hành, kiệu tự phơi, trắng tinh, thơm tho. Nước mắm phải là nước mắm ngon của Cửa Việt, Cửa Tùng nấu với đường phèn cho ra hỗn hợp vàng màu mật, trong veo mới có được món dưa giòn ngon, ăn kèm với bánh chưng tròn vị. Vài mẻ mứt gừng nhà đậm đà vừa sên xong vàng ươm, các mẹ đem hong gió trước khi cất để dành Tết, tỏa mùi thơm ấp áp, no đủ khiến bao khách lạ ngoái nhìn, nôn nao.
Thành phố của tôi nhỏ bé, non trẻ nhưng cũng là nơi đón nhiều người ở các địa phương về làm ăn, sinh sống nên cứ mỗi tháng Chạp, họ lại chộn rộn chuẩn bị cho hành trang về quê ăn Tết. Hết Chạp sum họp, ra Giêng là bịn rịn chia tay, hẹn nhau một mùa xuân mới no đủ lại quây quần. Tết là để trở về nguồn cội, trở về mái nhà xưa, ăn bữa cơm ngọt lành mẹ nấu để thêm bình yên an trú lòng mình. Bạn bè tôi ở phương xa có đủ điều kiện về quê bất cứ thời gian nào trong năm nhưng vẫn mong ngóng tháng Chạp đến để trở sum họp bên gia đình.
Khi màn đêm buông, ánh điện từ những làng hoa của An Lạc, Đông Giang, Đông Thanh bên kia sông Hiếu lấp lánh sáng cả một góc thành phố trẻ. Đã hơn nửa đời người nhưng cứ mỗi độ tháng Chạp về, tôi cứ như đứa con xa nhà lâu ngày bồi hồi ngóng Tết, quay quắt đi tìm Tết của đất trời, Tết của lòng mình. Và luôn yêu những cái tết đi qua trong cuộc đời.
Tuệ Linh
