Sự phát triển bền vững của thành phố Hạ Long có ý nghĩa đặc biệt đối với tỉnh Quảng Ninh và cả vùng đồng bằng Bắc Bộ, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội không chỉ của địa phương mà còn của cả nước, góp phần bảo đảm an ninh quốc phòng. Quy hoạch chung thành phố Hạ Long đang được triển khai đã xác định một tầm nhìn mới, khẳng định tính chất, vai trò vị thế mới của thành phố.
Ngày 10/2/2023, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 72/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch chung TP Hạ Long đến năm 2040. Theo nhiều chuyên gia kinh tế, quy hoạch đã đáp ứng đầy đủ, kịp thời các yêu cầu phát triển của một thành phố năng động, có không gian phát triển rộng lớn, bao trùm; là cơ sở, nền tảng để thúc đẩy thu hút đầu tư, đẩy mạnh phát triển các ngành, nghề có lợi thế, nhất là dịch vụ, du lịch.
Theo quy hoạch chung, diện tích TP Hạ Long có khoảng 1.121,322km2 (112.132ha) và diện tích mặt biển khoảng 402km2 (40.251ha). Phía Bắc giáp huyện Ba Chẽ và huyện Sơn Động (tỉnh Bắc Giang); phía Nam giáp vùng biển Cát Bà – Hải Phòng, vùng biển Bái Tử Long và vịnh Bắc Bộ; phía Đông giáp TP Cẩm Phả; phía Tây giáp TX Quảng Yên, TP Uông Bí, từ đó tạo cho TP Hạ Long có không gian rộng lớn để phát triển bền vững, phù hợp với yêu cầu tăng trưởng xanh và thích ứng với biến đổi khí hậu. Trong đó, lấy Vịnh Cửa Lục làm trung tâm kết nối, theo hướng đa cực, hài hòa với di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long và các vùng núi phía Bắc thành phố.
Ông Trần Văn Bình, phường Hà Lầm, TP Hạ Long, chia sẻ: Quy hoạch đã mở ra không gian phát triển mới cho thành phố, tạo ra thế và lực mới trong phát triển đô thị thông minh, hiện đại có nền kinh tế phát triển bền vững, tạo ra giá trị tăng trưởng lớn, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân.
TP Hạ Long được định hướng phát triển theo mô hình gồm 5 vùng: Vùng vịnh Hạ Long, vùng phía Đông, vùng phía Tây, vùng vịnh Cửa Lục – khu vực phía Bắc vịnh Cửa Lục, vùng đồi núi phía Bắc và 1 hành lang ven vịnh Hạ Long, lấy vịnh Cửa Lục làm trung tâm kết nối.
Theo ông Nguyễn Mạnh Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng, mỗi một vùng của TP Hạ Long được gắn với một mục đích phát triển. Ở Vùng vịnh Hạ Long sẽ được bảo tồn và phát huy các giá trị Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long theo quy định của Luật Di sản văn hóa; kết nối không gian phát triển gắn với Vịnh Bái Tử Long, Vịnh Lan Hạ, đảo Cát Bà; Vùng phía Đông sẽ được phát triển đô thị hiện hữu gắn với các chức năng trung tâm hành chính – chính trị, văn hóa cấp tỉnh, trung tâm tổng hợp của thành phố Hạ Long. Vùng phía Tây sẽ là vùng đô thị phát triển mở rộng gắn với các chức năng dịch vụ, du lịch và vui chơi giải trí quốc tế, dịch vụ cảng và công nghiệp công nghệ cao. Vùng vịnh Cửa Lục và khu vực phía Bắc Vịnh Cửa Lục sẽ phát triển đô thị mới, phát triển dịch vụ du lịch sinh thái, văn hóa, vui chơi giải trí, công nghiệp công nghệ cao. Vùng Đồi núi phía Bắc là khu vực nông thôn, đồi núi gắn với các chức năng bảo tồn sinh thái, sản xuất nông, lâm nghiệp; du lịch sinh thái cộng đồng.
Bám sát quy hoạch được duyệt, hiện nay, UBND TP Hạ Long đã và đang thực hiện rà soát và lập các chương trình, kế hoạch phát triển đô thị; tổ chức lập và ban hành quy chế quản lý kiến trúc TP Hạ Long làm cơ sở cho quản lý hoạt động xây dựng trên địa bàn; tổ chức rà soát, điều chỉnh, lập mới các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, thiết kế đô thị phù hợp với đồ án quy hoạch chung TP Hạ Long đến năm 2040, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, các định hướng, tính chất và các quy chuẩn quy phạm hiện hành.
Ông Nguyễn Tiến Dũng, Chủ tịch UBND TP Hạ Long, cho biết: Trên cơ sở quy hoạch, từ nay đến năm 2025, địa phương sẽ hoàn thiện hệ thống công cụ quản lý quy hoạch kiến trúc đô thị; hoàn thiện hệ thống hạ tầng khung đô thị; triển khai phát triển đô thị xanh gắn với mô hình đô thị thông minh; hoàn thiện các tuyến giao thông và nút giao đấu nối với đường cao tốc Hạ Long – Vân Đồn, cầu Cửa Lục 1, cầu Cửa Lục 3, đường vành đai ven vịnh Cửa Lục và các dự án hạ tầng du lịch đang triển khai tại Bãi Cháy, Hùng Thắng, Tuần Châu.
