Được trải nghiệm không gian xanh mát của nông trại, tìm phút yên tĩnh lưu trú gần gũi với thiên nhiên… là những điều thú vị ở mô hình farmstay. Với khá nhiều ưu điểm, mô hình này đang phát triển khá nhanh, tuy nhiên cũng còn một số những bất cập.
Farmstay là một loại hình du lịch kết hợp giữa nghỉ dưỡng và trải nghiệm cuộc sống nông nghiệp. Nắm bắt nhu cầu du khách, khá nhiều mô hình du lịch sinh thái dạng này, với quy mô vừa và nhỏ đang phát triển khá mạnh mẽ.
Theo khảo sát, hiện ở khu vực phía Bắc TP Hạ Long đang có nhiều trang trại hoặc mô hình tương tự farmstay dần phát triển, bước đầu tạo được ấn tượng tốt về sản phẩm, hấp dẫn du khách. Đó là một số địa điểm ở xã Thống Nhất như: Man’s farm, Vườn sinh thái Xuân Trường, Happy Land…
Ông Phạm Văn Luyến, Chủ tịch UBND xã Thống Nhất, TP Hạ Long chia sẻ: Điểm chung các điểm đến này đầu tư chủ yếu dựa vào yếu tố tự nhiên, không gian văn hóa bản địa, nhà vườn hấp dẫn. Các mô hình góp phần gìn giữ rừng, không gian xanh, nuôi trồng, khai thác nông sản địa phương phục vụ du khách. Đây cũng là mô hình phù hợp với kinh tế của xã.
Nhờ những ưu điểm này mà các điểm đến cũng mạnh dạn mở thêm các dịch vụ lưu trú, phục vụ du khách nghỉ ngơi với quy mô nhỏ dưới 10 phòng. Đây cũng là cách làm tăng tiện nghi, lựa chọn cho du khách. Hiện các farmstay dạng này hoặc các mô hình tương tự đã phát triển khá mạnh.
Không chỉ ở xã Thống Nhất, các địa phương ngoại thành TP Hạ Long và các huyện, thị xã khác trong tỉnh cũng đang có cả chục farmstay hoặc mô hình tương tự. Đơn cử, như ở phía Bắc, Tây Bắc TP Hạ Long có: Kỳ Thượng Am Váp farm, Quảng La Paradise (xã Quảng La), Gã Mơ farm (thị trấn Trới, phường Hoành Bồ) và các farmstay: Orange Farm (Vàng Danh, TP Uông Bí), Coto Village (xã Đồng Tiến, huyện Cô Tô), Bình Liêu farmstay (Hoành Mô, Bình Liêu)…
Điểm chung của các loại hình này là có không khí trong lành, mát mẻ, tránh xa những ồn ào chốn đô thị. Vì thế, đa phần các farmstay này thường xuất hiện ở những vùng có điều kiện tự nhiên ưu đãi, vùng quê hoặc đồi núi có không gian rộng thoáng, gần với những địa điểm du lịch, hồ, sông suối…
Theo đánh giá, có nhiều lý do để loại hình du lịch này được yêu thích. Đó là do nhu cầu tìm kiếm những trải nghiệm độc đáo, mới lạ của du khách ngày càng tăng cao. Cùng với đó, xu hướng du lịch về với thiên nhiên, để nghỉ ngơi, lưu trú, trải nghiệm “nhiều trong một” tại một điểm đến phù hợp với nhu cầu của người dân, du khách.
Ông Trần Đăng An, Giám đốc Lữ hành Halo Tour (TP Hạ Long) đánh giá: Loại hình này rõ ràng có nhiều ưu điểm về không gian cảnh quan, việc tổ chức tham quan dễ dàng, đa dạng lựa chọn, người lớn được “đổi gió”, con trẻ có chỗ vui chơi, trải nghiệm. Điều này rất phù hợp với khách nhóm nhỏ và vừa, khách gia đình.
Khảo sát thực tế, đa số farmstay đều là nơi yên tĩnh, giàu không gian xanh, cảnh sắc nên thơ, không quá xa đô thị nhưng lại yên tĩnh, có phong cảnh hữu tình, nông trại để du khách có thể hòa mình vào thiên nhiên, con trẻ có thể được trải nghiệm làm nông dân…
Dễ thấy, đến với farmstay là một cơ hội để hòa mình với thiên nhiên, trải nghiệm làm nông nghiệp. Đơn cử, ghé Khe Mai, Man” farm, du khách được thăm vườn cây trái trĩu quả, tự tay thu hoạch những trái thanh long hoặc quả thanh mai chín nơi sườn đồi. Và những sản phẩm thu hoạch được có thể sử dụng làm nguyên liệu nấu ăn tại nơi nghỉ dưỡng. Đó là trải nghiệm thú vị.
Hơn nữa, đa số mô hình farmstay hoặc mô hình tương tự đều không quá xa các khu đô thị. Đơn cử, khu Happy Land, Man’s farm, vườn sinh thái Xuân Trường cách trung tâm TP Hạ Long 20km với 30 phút lái xe. Hoặc du khách chỉ mất 10 phút lái xe trên quãng đường 7-8km từ trung tâm huyện Vân Đồn là có thể khám phá Khe Mai farm.
Một điểm cộng nữa là việc tổ chức các chuyến tham quan dạng này không quá khó và tốn kém. Mỗi chuyến đi của các đoàn khách chỉ mất chi phí vé tham quan, dịch vụ ăn uống và nghỉ ngơi ngắn, chi phí khá mềm chỉ chừng vài triệu đồng/chuyến.
Dù có nhiều ưu điểm, đang nở rộ nhưng là một hình thức du lịch mới nên còn có nhiều “sạn”. Tiêu biểu là việc xây dựng chưa tuân thủ quy định pháp luật về đất đai, chuyển đổi mục đích sử dụng trước khi xây dựng. Đồng thời, farmstay là hình thức lưu trú có điều kiện, tuy nhiên nhiều farmstay chưa có đăng ký kinh doanh, đảm bảo các điều kiện về an ninh trật tự, PCCC… với cơ quan chức năng ở địa phương.
Đây là điều mà khá nhiều mô hình mới này đang vướng mắc, chưa hoàn thiện hay vi phạm cũng như chất lượng dịch vụ cung cấp chưa được đăng ký, khó kiểm soát. Có thể nói, farmstay cho thấy cách khai thác, tiếp cận nhiều hứa hẹn, mang lại những nguồn lợi cho du lịch nông nghiệp. Vì thế, để phát triển bền vững, cần có sự quản lý sâu sát, hướng dẫn cụ thể từ cơ quan quản lý Nhà nước, chính quyền địa phương cũng như tạo điều kiện thu hút đầu tư; hạn chế rủi ro về khung pháp lý cho farmstay.