Quảng Ninh có 118,825km đường biên giới trên đất liền, 67,74km đường biên giới trên biển, tiếp giáp với Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc). Những năm qua phong trào xây dựng, bảo vệ khu vực biên giới trên địa bàn tỉnh tiếp tục được đẩy mạnh.
Tiêu biểu trong thực hiện phong trào phải kể đến các cấp bộ đoàn trên địa bàn tỉnh. Từ đầu năm 2024 đến nay, đoàn thanh niên các cấp của tỉnh đã triển khai hiệu quả Đề án tổ chức Cuộc vận động “Tự hào một dải non sông” của Trung ương Đoàn, nhằm tăng cường giáo dục lòng yêu nước, ý thức về chủ quyền quốc gia, dân tộc cho đoàn viên, thanh thiếu nhi. Qua đó có 1.336 bản đồ được triển khai tại các cơ sở đoàn toàn tỉnh.
Đoàn thanh niên các cấp còn làm tốt công tác tuyên truyền, vận động ĐVTN tình nguyện lên đường nhập ngũ; tổ chức nhiều hoạt động sôi nổi, ý nghĩa động viên tân binh. Trong tháng 2/2024, đoàn thanh niên các cấp đã gặp mặt, tặng quà, động viên, tuyên dương gần 1.000 ĐVTN tiêu biểu viết đơn tình nguyện nhập ngũ, tổng trị giá quà tặng hơn 500 triệu đồng. Chương trình “Tuổi trẻ với mùa xuân biên giới”, Cuộc vận động “Cờ hồng nơi biên cương”, “Hành trình theo chân Bác – Hành trình vì biển đảo quê hương” được tuổi trẻ toàn tỉnh sôi nổi hưởng ứng.
Các phong trào bảo vệ, xây dựng khu vực biên giới được các cấp, ngành, địa phương, đoàn thể tổ chức với nhiều nội dung phong phú. Tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị, cấp ủy, chính quyền địa phương các huyện, thị xã, thành phố biên giới, biển đảo xây dựng nghị quyết, kế hoạch triển khai phong trào “Ngày Biên phòng toàn dân” gắn với cụ thể hoá các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo của tỉnh về nhiệm vụ quốc phòng, quân sự, bảo đảm ANTT, phát triển kinh tế – xã hội bền vững, giữ vững chủ quyền biên giới quốc gia.
Các cấp, ngành, đoàn thể duy trì tốt hoạt động của các tổ tự quản: “Tổ tự quản đường biên, cột mốc”, “Tổ tự quản bảo vệ ANTT”, “Nông dân tự quản về ANTT khu vực biên giới”, “Tổ tàu thuyền an toàn – đoàn kết”… Nhân dân khu vực biên giới tích cực cam kết tố giác tội phạm, không tiếp tay, bao che cho hoạt động xuất nhập cảnh trái phép…
Phong trào bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia đã thu hút được đông đảo người dân tham gia. Đến nay đã thành lập được 497 tổ/351 hộ/507 phương tiện với 5.597 thành viên tham gia quản lý, bảo vệ 112 mốc quốc giới, 118,825km đường biên giới và các bến cảng, bến bãi.
Đã xuất hiện nhiều phong trào, mô hình, việc làm hiệu quả thiết thực, quần chúng tham gia tự quản đường biên, cột mốc, ngư trường, bến bãi, giữ gìn ANTT thôn, xóm khu vực biên giới. Người dân chủ động, tích cực, tự nguyện, tự giác tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới, vùng biển, góp phần giảm đáng kể tình hình vi phạm quy chế biên giới.
Từ năm 2019 đến nay có 53.568 lượt tổ tham gia tuần tra kiểm soát bảo vệ biên giới với 268.858 lượt CBCS và nhân dân phối hợp tham gia. Qua nắm tình hình, quần chúng nhân dân đã cung cấp cho lực lượng BĐBP và các ngành chức năng 4.090 tin liên quan đến chủ quyền an ninh biên giới, biển đảo và hoạt động của các loại tội phạm…; từ đó kịp thời đấu tranh ngăn chặn các hành vi xâm phạm chủ quyền, vượt biên, vượt biển, buôn lậu và các đối tượng hình sự khác.
Nhiều chương trình, mô hình hoạt động có ý nghĩa nhân văn sâu sắc được triển khai hiệu quả, như: “Mái ấm biên cương”, “Xây tặng nhà cho hộ nghèo nơi biên giới”,“Nhà đồng đội”, “Xuân biên phòng ấm lòng dân bản”, “Tặng cờ Tổ quốc và ảnh Bác Hồ”…
Từ năm 2019 đến nay, các cấp, ngành, đoàn thể, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đã hỗ trợ xây tặng 90 ngôi nhà và công trình dân sinh trị giá trên 4,1 tỷ đồng; tặng trên 3.500 suất quà, trị giá trên 3,8 tỷ đồng; khám bệnh, cấp phát thuốc cho trên 2.100 người; tặng trên 35.000 lá cờ và 32.000 ảnh Bác cho nhân dân khu vực biên giới, biển đảo.
BĐBP tỉnh hiện đỡ đầu cho 111 học sinh ở khu vực biên giới (500.000 đồng/học sinh/tháng). Từ năm 2019 đến nay, BĐBP tỉnh hỗ trợ, trao tặng hơn 3 tỷ đồng cho học sinh trong Chương trình “Nâng bước em tới trường – Con nuôi đồn Biên phòng”.
Các cấp, ngành, địa phương, đoàn thể, các lực lượng và nhân dân duy trì tốt các hoạt động trong chương trình “Hãy làm sạch biển”, “Ngày Chủ nhật xanh’’, “Thứ Bảy tình nguyện”, “Tháng Thanh niên”, “Tháng Ba biên giới”, “Mẹ đỡ đầu”, “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương”…
Qua các phong trào đã góp phần quan trọng phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân; chăm lo, bồi dưỡng “sức dân”, xây dựng “biên giới lòng dân”, tạo tiềm lực to lớn trong bảo vệ biên giới quốc gia; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc, xây dựng khu vực biên giới, vùng biển vững mạnh về mọi mặt.