Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đi xa, nhưng ký ức về những lần được gặp Người của các thanh, thiếu niên Quảng Ninh năm xưa vẫn in đậm trong tâm trí họ. Những cái nắm tay thật chặt, những cử chỉ gần gũi, lời căn dặn, chỉ bảo tận tình của Bác luôn được các thế hệ cán bộ, nhân dân các dân tộc trong tỉnh khắc ghi, phấn đấu thực hiện tốt, xứng đáng với tình cảm Bác đã dành cho tỉnh Quảng Ninh.
Mặc dù đã bước vào tuổi 80, nhưng những ký ức Bác Hồ về thăm quân và dân xã đảo Ngọc Vừng, huyện Cẩm Phả (nay là huyện Vân Đồn) vào trưa ngày 12/11/1962 vẫn còn vẹn nguyên trong tim bà Nguyễn Thị Ngọc Xuân (80 tuổi), hiện ở xã Đông Xá, huyện Vân Đồn. Khi ấy, bà Xuân là cô giáo trẻ mới ra trường, vừa nhận công tác tại Trường Tiểu học xã đảo chưa lâu, làm Liên đội phó, tham gia phụ trách công tác đoàn đội tại địa phương.
Cầm bức ảnh chụp khoảnh khắc Bác Hồ trò chuyện với các thầy cô giáo và học sinh xã đảo Ngọc Vừng, bà Xuân xúc động nói: “Thật may mắn, vinh dự khi trong bức ảnh hôm đó, tôi được đứng chung khung hình với Bác. Hôm ấy trời nắng nhẹ, tiết trời dịu mát, chúng tôi đang trong lớp học thì nghe tiếng máy bay trực thăng. Cả cô và trò đều chạy nhanh về phía đơn vị bộ đội đảo. Từ trên máy bay, một cụ già râu, tóc bạc phơ bước xuống. Mọi người hô to: “Bác Hồ, Bác Hồ!”. Cả đảo vui mừng khôn xiết, ai cũng muốn được đến gần Bác hơn, cả đoàn người theo Bác vào tới tận sân đơn vị bộ đội trên đảo.
Sau khi thăm hỏi các cụ cao tuổi nhất ở đảo, Bác ân cần hỏi thăm và phát kẹo đến từng thiếu niên nhi đồng, rồi thân mật hỏi: “Ai đã thuộc lòng được 5 điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng?”. Liên đội trưởng Nguyễn Minh Trang trả lời rõ ràng, rành mạch cả 5 điều, được Bác xoa đầu, khen ngợi. “Bác muốn được nghe thiếu nhi xã đảo hát tặng 1 bài hát ngắn”, tôi liền bắt nhịp bài “Em là thiếu niên tiền phong”. Chẳng hiểu sao tôi cứ xúc động mãi, luống cuống mãi rồi lại lùi ra. Bác động viên, rồi dặn dò: “Cháu phải bắt nhịp như Bác thế này”. Thế là mọi người cứ theo từng nhịp tay đều đặn của Bác mà cùng hát lên bài hát Kết đoàn”. Bác còn khuyên chúng tôi: “Thầy phải dạy thật tốt. Trò phải thật chăm ngoan. Rèn luyện đạo đức tốt để sau này xây dựng quê hương đất nước”, bà Xuân kể tiếp.
Thời khắc được gặp Bác Hồ như một dấu son đối với quân và dân xã đảo Ngọc Vừng, trở thành động lực cho nhiều thế hệ thanh thiếu nhi đảo Ngọc phấn đấu vươn lên thi đua học tập, lao động sản xuất. Trong những năm kháng chiến chống Mỹ, người dân đảo Ngọc luôn nhớ tới lời Bác dạy, đoàn kết một lòng, trở thành pháo đài thép bắn rơi nhiều máy bay địch, bảo vệ vững chắc vùng biển đảo quê hương. Xã đảo Ngọc Vừng cũng đã vinh dự được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Quảng Ninh là nơi ghi dấu tình cảm đặc biệt của Chủ tịch Hồ Chí Minh dành cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân khi vinh dự được 9 lần đón Bác về thăm. Tư tưởng, tình cảm và những lời căn dặn ân cần, sâu sắc của Người là di sản vô giá.
Hơn nửa thế kỷ đã qua, song hình ảnh gần gũi, giản dị, những lời dạy bảo ân cần của Bác vẫn in đậm trong ký ức của cụ Nguyễn Văn Giệng (93 tuổi), hơn 60 năm tuổi Đảng ở phường Hồng Hà, TP Hạ Long, cho đến hôm nay. Cụ từng là cán bộ của Ty Công an tỉnh Hải Ninh và sau là cán bộ của Văn phòng Tỉnh uỷ Hải Ninh (nay là tỉnh Quảng Ninh).
Cụ Giệng nghẹn ngào: Điều may mắn và vinh dự nhất cuộc đời tôi đó chính là gặp Bác Hồ 4 lần, hai lần ở thủ đô Hà Nội và hai lần ở trên chính quê hương Quảng Ninh thân yêu, lần nào ấn tượng về Bác cũng là vị lãnh tụ giản dị, dễ gần, thương dân như con. Lần Bác về thăm tỉnh Hải Ninh vào tháng 2/1960, năm đó cũng là năm tôi vinh dự được đứng trong hàng ngũ của Đảng. Tôi biết ơn Đảng, biết ơn Bác Hồ lắm! Năm 1960 khi ấy Bác về thăm tỉnh Hải Ninh, đi trên phà Bác không ngồi trong xe mà đứng nói chuyện với Bí thư và Chủ tịch tỉnh. Được ngắm nhìn Bác ở đời thực, được gặp Bác bằng xương, bằng thịt mà tôi chỉ muốn khóc, cảm động lắm. Bác động viên tỉnh Hải Ninh khi ấy còn nghèo, phải cố gắng để miền núi tiến kịp miền xuôi.
Vinh dự vì được gặp Bác Hồ, được nghe Bác trò chuyện, sự giản dị, đúng mực, những lời căn dặn cán bộ sống và làm việc hết mình vì nhân dân luôn ở trong tâm trí cụ Giệng. Cụ Giệng tâm sự: Bác Hồ luôn là tấm gương đẹp nhất đối với tôi, nhất là về đức tính tiết kiệm và giản dị. Tôi có nghe kể lại khi Bác ăn cơm, làm rơi một hạt cơm xuống bàn, Bác nhặt lên ăn chứ không bỏ đi. Bác nói mỗi hạt cơm là mồ hôi công sức của bà con nông dân, phải quý trọng. Đó thực sự là những lời chỉ dạy sâu sắc đối với chúng tôi.
Học và làm theo Bác, cụ Giệng luôn tâm niệm: “Còn sức khỏe, còn giúp ích được cho dân, cho nước, tôi luôn cố gắng hết mình”. Chính bởi vậy, trong suốt những năm công tác cũng như khi về hưu, cụ Giệng luôn phát huy phẩm chất tiền phong gương mẫu của người đảng viên, tích cực tham gia hoạt động của cơ quan, khu phố. Cụ còn sáng tác rất nhiều bài hát, chủ yếu ca ngợi Đảng, Bác Hồ và đất nước, con người Việt Nam. Không chỉ tích cực tham gia hoạt động ở địa phương, cụ cũng thường xuyên tuyên truyền, vận động nhân dân trong khu phố chấp hành tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; vận động con cháu nỗ lực học tập, cống hiến xây dựng địa phương, xây dựng đất nước ngày càng phát triển…
Khắc ghi lời Bác dạy, bao thế hệ cán bộ, đảng viên, nhân dân các dân tộc tỉnh Quảng Ninh đã suốt đời học tập và làm theo lời dạy của Bác Hồ. Và những câu chuyện về những lần được gặp Bác sẽ tiếp tục được trao truyền, trở thành động lực để những thế hệ mai sau tiếp tục xây dựng Quảng Ninh giàu đẹp, vững mạnh như Bác từng căn dặn lúc sinh thời.
