Sau hơn 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết, đến nay nhiệm vụ xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở trên địa bàn TX Quảng Yên đã đi vào chiều sâu, thực chất và mang lại ý nghĩa thiết thực trong đời sống nhân dân, giúp chất lượng cuộc sống của nhân dân ngày càng được nâng cao.
Bảo tồn và phát triển văn hóa
Là địa phương có lịch sử phát triển lâu đời, giàu truyền thống văn hóa với trên 200 năm hình thành và phát triển, Quảng Yên có 210 di tích lịch sử – văn hóa, trong đó 34 di tích đã được xếp hạng cấp quốc gia, 15 di tích xếp hạng cấp tỉnh; di tích lịch sử chiến thắng Bạch Đằng được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt. 2 lễ hội được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là lễ hội Tiên Công và lễ hội truyền thống Bạch Đằng.
Từ năm 2018 đến nay, thị xã có 22 di tích được tu bổ, nâng cấp với tổng kinh phí hàng trăm tỷ đồng. Thị xã lập hồ sơ bổ sung danh mục di tích cấp tỉnh đối với nhà máy kẽm, đền Trần Hưng Đạo – Miếu Phạm Tử Nghi; danh mục di tích cấp quốc gia đối với di tích Hồ Mạch, đình Hưng Học. Thị xã hoàn thành tổng kiểm kê 197 di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh đưa vào danh mục kiểm kê, phân loại và lập hồ sơ.
Hằng năm, thị xã và các xã, phường có di sản văn hóa xây dựng chương trình, kế hoạch tăng cường công tác quản lý và tổ chức lễ hội, giữ gìn các giá trị văn hóa của địa phương. Định kỳ tổ chức tốt các lễ hội truyền thống: Lễ hội Bạch Đằng, lễ hội Cầu Ngư, lễ hội Tiên Công, lễ hội Xuống đồng và các lễ hội đại kỳ phước của các làng. 100% các lễ hội đều đảm bảo công tác phòng chống cháy nổ, an ninh trật tự, an toàn giao thông, vệ sinh an toàn thực phẩm cho du khách; nhất là tổ chức tốt các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao, trò chơi dân gian truyền thống trong lễ hội, như: Cờ người, chơi đu, tổ tôm điếm, đua thuyền chài…
Quảng Yên quan tâm phát triển sự nghiệp văn học nghệ thuật ngày càng phong phú, đa dạng. Đến nay, Hội Văn học nghệ thuật thị xã có 46 hội viên với 5 ban, 6 CLB nghệ thuật. Thị xã đã tổ chức tốt cuộc thi sáng tác biểu trưng Quảng Yên, quà tặng du lịch và ảnh đẹp Quảng Yên xưa và nay; tổ chức thành công giải thưởng văn nghệ Bạch Đằng lần thứ III với 33 tác phẩm đạt giải. Định kỳ hằng năm tổ chức tốt các cuộc triển lãm “Làng tranh Yên Hưng”, triển lãm “Ảnh thời sự – nghệ thuật”, triễn lãm sinh vật cảnh; giao lưu thơ ca, văn học vào các dịp đầu Xuân cũng như trong các hoạt động chào mừng các sự kiện của đất nước, của tỉnh và của thị xã.
Thị xã cũng tích cực tham gia các sự kiện văn hóa do Trung ương, tỉnh tổ chức, như liên hoan ẩm thực toàn quốc năm 2018, liên hoan ẩm thực năm 2022; các kỳ Carnaval Hạ Long; hội thi giọng hát hay trên sóng Phát thanh – Truyền hình; Đại hội thể thao lần thứ IX… Thông qua việc tham gia các chương trình, sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch đã đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá các giá trị văn hóa, truyền thống, phong tục, tập quán đặc sắc của vùng đất Quảng Yên tới du khách trong nước và quốc tế.
Xây dựng đời sống văn hóa lành mạnh, văn minh
Triển khai thực hiện Nghị quyết số 19, các đơn vị, địa phương trên địa bàn chú trọng thực hiện tốt các phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” gắn với các phong trào thi đua yêu nước. 100% các xã, phường tổ chức đăng ký xây dựng, bình xét danh hiệu “Gia đình văn hóa”, “Khu dân cư văn hóa”, “Phường đạt chuẩn đô thị văn minh” ngay từ đầu năm. 179/179 thôn, khu phố triển khai chỉnh sửa, bổ sung và ban hành hương ước, quy ước phù hợp với thực tế từng khu dân cư được thị xã phê duyệt. 100% các dòng họ giữ gìn, phát huy giá trị truyền thống văn hóa tốt đẹp; tham gia tổ chức tốt các nghi lễ theo phong tục truyền thống và loại bỏ các hủ tục lạc hậu.
Hằng năm, các tổ chức đoàn thể, cơ quan, đơn vị tổ chức tốt hoạt động nhân Ngày Gia đình Việt Nam 28/6. Đặc biệt, thị xã triển khai thí điểm bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình tại xã Tiền An và tuyên truyền rộng rãi toàn thị xã; tổ chức tuyên truyền bộ quy tắc ứng xử người Quảng Ninh trên hệ thống truyền thanh cơ sở; thành lập và duy trì 19 nhóm CLB về phòng chống bạo lực gia đình. 5 năm qua, đã xử lý kịp thời 11 vụ bạo lực gia đình xảy ra trên địa bàn.
Đi đôi với đó, thị xã tập trung huy động nguồn lực và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực của nhà nước và xã hội xây dựng cơ sở vật chất, thiết chế văn hóa – thể thao. Đến nay. 178/179 thôn, khu phố có nhà văn hóa. 8/8 xã bước đầu hình thành Trung tâm văn hóa thể thao cấp xã gồm các hạng mục: Sân bóng đá, nhà điều hành, hệ thống tường rào bảo vệ. 8 xã thành lập ban quản lý Trung tâm Văn hóa – Thể thao để quản lý, vận hành, khai thác phát huy hiệu quả các công trình văn hóa, thể thao xã, phường theo quy định và phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương; kiện toàn Ban chủ nhiệm nhà văn hóa thôn, khu trên địa bàn.
Hệ thống thiết chế văn hóa – thể thao đã cơ bản đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dân và góp phần quan trọng giúp phong trào văn nghệ quần chúng phát triển mạnh mẽ hơn. Hiện toàn thị xã có 12 CLB, tổ, đội văn nghệ hoạt động thường xuyên. Các địa phương tổ chức thường xuyên 1 hội diễn văn nghệ quần chúng từ cấp thôn, khu đến thị xã; tổ chức biểu diễn văn nghệ, các cuộc liên hoan, giao lưu hội thi, hội diễn văn nghệ quần chúng hằng năm; tổ chức đón các đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp về biểu diễn tại địa phương. Phong trào thể dục – thể thao nở rộ với số lượng người, gia đình tập thường xuyên tăng cao với 50%. Đáng mừng, các môn thể thao truyền thống, trò chơi dân gian được khai thác, bảo tồn và đưa vào hoạt động của các lễ hội truyền thống, ngày hội văn hoá, thể thao ở địa phương.
