Ngày 30/9, kết thúc hội đàm, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm và Tổng thống Mông Cổ Ukhnaagiin Khurelsukh đã ra Tuyên bố chung Việt Nam-Mông Cổ về thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện nhằm định hướng cho sự hợp tác tin cậy sâu sắc giữa hai nước trên tất cả các lĩnh vực ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất, hiệu quả và toàn diện. Chúng tôi trân trọng giới thiệu toàn văn Tuyên bố chung.
1. Nhân kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Mông Cổ, nhận lời mời của Tổng thống Mông Cổ Ukhnaagiin Khurelsukh và Phu nhân, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Tô Lâm đã thăm cấp Nhà nước tới Mông Cổ từ ngày 30/9 đến ngày 1/10/2024. Trong khuôn khổ chuyến thăm, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã hội đàm với Tổng thống Ukhnaagiin Khurelsukh, hội kiến Chủ tịch Quốc hội Dashzegviin Amarbayasgalan và Thủ tướng Luvsannamsrain Oyun-Erdene.
2. Lãnh đạo cấp cao hai nước đánh giá cao quan hệ hữu nghị truyền thống Việt Nam-Mông Cổ tăng cường mở rộng mạnh mẽ trong suốt 70 năm qua; trao đổi ý kiến sâu rộng về phương hướng phát triển quan hệ song phương thời gian tới và các vấn đề khu vực, quốc tế cùng quan tâm.
3. Phía Mông Cổ khẳng định luôn coi Việt Nam là đối tác quan trọng tại khu vực Đông Nam Á, mong muốn phát triển mở rộng quan hệ hợp tác cùng có lợi trên tất cả các lĩnh vực. Việt Nam khẳng định coi trọng phát triển quan hệ với Mông Cổ, tôn trọng chính sách đối ngoại yêu chuộng hòa bình, rộng mở, tự chủ và đa trụ cột của Mông Cổ, chính sách “láng giềng thứ ba” và mong muốn thúc đẩy quan hệ hai nước phát triển hơn nữa trong thời gian tới.
4. Lãnh đạo cấp cao hai nước nhất trí cho rằng việc phát triển và làm sâu sắc quan hệ giữa Việt Nam và Mông Cổ phù hợp với lợi ích chung của nhân dân hai nước, góp phần quan trọng vào việc bảo đảm hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực và thế giới; nhất trí nâng cấp quan hệ hai nước lên “Đối tác toàn diện” và tiếp tục thúc đẩy mở rộng hợp tác, cụ thể như sau:
I. Tăng cường hợp tác chính trị
5. Hai bên nhất trí tăng cường hoạt động trao đổi đoàn, giao lưu, tiếp xúc cấp cao và các cấp thông qua các kênh Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội; nhất trí ủng hộ về mặt chính sách mở rộng quan hệ mật thiết giữa nhân dân hai nước; nghiên cứu khả năng thiết lập cơ chế hợp tác mới giữa các bộ, ngành, địa phương hai nước.
6. Hai bên nhất trí tăng cường hợp tác giữa các Cơ quan lập pháp, trong đó phát triển hợp tác giữa các Ủy ban chuyên môn, nhóm Nghị sĩ, nghị sĩ trẻ và nữ nghị sĩ tương xứng với khuôn khổ quan hệ mới; thúc đẩy ký mới Thỏa thuận hợp tác giữa hai Quốc hội thay thế Thỏa thuận đã ký năm 2018.
7. Hai bên nhất trí duy trì hiệu quả cơ chế Tham khảo chính trị luân phiên cấp Thứ trưởng Ngoại giao; thường xuyên trao đổi về hợp tác song phương, chính sách đối ngoại, các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm; nghiên cứu hình thức thiết lập cơ chế đàm phán đa phương.
II. Mở rộng hợp tác quốc phòng, an ninh và thực thi pháp luật
8. Hai bên đánh giá cao những tiến triển mới trong hợp tác quốc phòng và an ninh thời gian gần đây; nhất trí tiếp tục duy trì gặp gỡ, tiếp xúc, trao đổi đoàn các cấp.
9. Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục mở rộng hợp tác giữa các lực lượng vũ trang và cơ quan thực thi pháp luật hai nước.
10. Hai bên nhất trí triển khai hiệu quả các thỏa thuận hợp tác đã ký, đẩy nhanh thủ tục đàm phán tiến tới ký kết các hiệp định trong lĩnh vực an ninh, phòng chống tội phạm; tăng cường hợp tác trao đổi thông tin tội phạm liên quan; phối hợp đánh giá, dự báo về các vấn đề liên quan tới lợi ích và an ninh quốc gia hai nước.
III. Mở rộng hợp tác kinh tế-thương mại và đầu tư
11. Lãnh đạo cấp cao hai bên nhất trí thúc đẩy hợp tác kinh tế thực chất, hiệu quả và toàn diện; duy trì các cơ chế hợp tác kinh tế song phương, trong đó có cơ chế Ủy ban liên Chính phủ về hợp tác kinh tế, thương mại, khoa học và kỹ thuật; nhất trí tăng cường vai trò của Hội đồng Doanh nghiệp hai bên thông qua hỗ trợ triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại, thúc đẩy kết nối hợp tác doanh nghiệp trong khuôn khổ Thỏa thuận hợp tác đã ký giữa Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và Phòng Thương mại và Công nghiệp Mông Cổ.
12. Lãnh đạo cấp cao hai nước nhất trí nghiên cứu các giải pháp phù hợp cải thiện môi trường đầu tư; xem xét ký mới Hiệp định Khuyến khích và Bảo hộ đầu tư.
IV. Thúc đẩy hợp tác thực chất về các lĩnh vực nông nghiệp, khoa học, giao thông vận tải, văn hóa, thể thao, du lịch, giáo dục, lao động, môi trường và bảo trợ xã hội
13. Lãnh đạo cấp cao hai bên nhất trí đẩy mạnh hiện đại hóa chương trình hợp tác nông nghiệp trong khuôn khổ Bản ghi nhớ giữa Bộ Lương thực, Nông nghiệp và Công nghiệp nhẹ Mông Cổ và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam về hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp ký năm 2022.
14. Hai bên nhất trí tăng cường trao đổi chính sách, định hướng, giải pháp phát triển ngành nông nghiệp hai bên; tạo môi trường pháp lý xuất khẩu các sản phẩm nguồn gốc nông nghiệp có thế mạnh của hai bên; hỗ trợ nghiên cứu, ứng dụng công nghệ cao trong lĩnh vực nông nghiệp.
15. Hai bên nhất trí thúc đẩy hiện thực hóa các thỏa thuận/cam kết trong khuôn khổ Ủy ban liên Chính phủ, trong đó có cơ chế Tiểu ban Khoa học và Công nghệ; tăng cường hợp tác nghiên cứu, phát triển khoa học công nghệ cao, công nghệ số, đổi mới sáng tạo và thông tin truyền thông.
16. Hai bên nhấn mạnh việc tăng cường phối hợp tìm biện pháp khả thi, tháo gỡ khó khăn, thách thức trong vận tải logistics; trao đổi kinh nghiệm,thực hiện hiệu quả các thỏa thuận hợp tác đã ký trong lĩnh vực đường bộ, đường sắt, vận tải biển và hàng không. Mông Cổ ủng hộ Việt Nam tham gia Hiệp định vận tải đường bộ quốc tế ba bên giữa Nga-Mông Cổ-Trung Quốc đã ký năm 2016. Hai bên nhất trí tăng cường thúc đẩy hợp tác giữa các hãng hàng không hai nước; nhất trí tiếp tục nghiên cứu thành lập cơ chế về vận chuyển hàng hóa 3 nước Việt Nam-Trung Quốc-Mông Cổ.
17. Hai bên nhất trí triển khai hiệu quả Bản ghi nhớ hợp tác về văn hóa đã ký giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Bộ Văn hóa, Thể thao, Du lịch và Thanh niên Mông Cổ năm 2022; tăng cường xây dựng và triển khai các chương trình chung theo hướng khuyến khích thúc đẩy trao đổi các đoàn văn hóa, nghệ thuật và thể thao hai bên.
18. Hai bên nhất trí tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước theo hướng tăng cường hợp tác tu bổ, tôn tạo và phục hồi di tích lịch sử, văn hóa, di sản phi vật thể; tăng cường quảng bá tiềm năng, thế mạnh du lịch hai bên; tích cực hợp tác trao đổi thông tin, kinh nghiệm về chính sách, quản lý ngành du lịch.
19. Trong khuôn khổ Hiệp định về hợp tác giáo dục và đào tạo, hai bên nhất trí trao học bổng cho sinh viên mỗi nước theo nhu cầu và ngành học.
20. Hai bên nhất trí tiếp tục nghiên cứu khả năng cung ứng và tiếp nhận lao động theo các ngành nghề, lĩnh vực mà thị trường lao động hai bên có nhu cầu trên cơ sở Bản ghi nhớ hợp tác giữa Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Việt Nam và Bộ Lao động và Bảo trợ xã hội Mông Cổ (2017).
21. Việt Nam đánh giá cao những nỗ lực của Mông Cổ trong công tác ứng phó biến đổi khí hậu, sa mạc hóa, trong đó có Sáng kiến “Trồng một tỷ cây” của Tổng thống Mông Cổ, góp phần phủ xanh thảo nguyên và chống sa mạc hóa ở Mông Cổ. Theo đó,hai bên nhất trí xem xét nghiên cứu trồng một số cây phù hợp với thổ nhưỡng Mông Cổ ở một số vùng được quy hoạch.
22. Hai bên nhất trí nghiên cứu khả năng thực hiện các chương trình, dự án chung ứng phó với biến đổi khí hậu.
23. Hai bên nhất trí tăng cường hợp tác trong lĩnh vực thông tin và truyền thông; nghiên cứu ký thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực thông tin truyền thông; cung cấp thông tin, hình ảnh, tư liệu về quá trình phát triển kinh tế, văn hóa và xã hội để nhân dân hai nước ngày càng hiểu biết sâu sắc về đất nước, con người mỗi nước; hợp tác ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong các lĩnh vực kinh tế.
V. Tăng cường hợp tác khu vực và quốc tế
24. Lãnh đạo cấp cao hai bên đánh giá cao sự hợp tác chặt chẽ giữa hai nước trong khuôn khổ các tổ chức quốc tế và khu vực, nhất trí tiếp tục hợp tác chặt chẽ, trao đổi thường xuyên về các vấn đề an ninh, chính trị khu vực, tình hình quốc tế cùng quan tâm; tiếp tục hợp tác chặt trong khuôn khổ Liên hợp quốc và các tổ chức quốc tế khác.
25. Hai bên nhất trí hợp tác chặt chẽ trong khuôn khổ các tổ chức quốc tế và khu vực như ASEM, WTO, Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF), APEC và sáng kiến “Đối thoại Ulaanbaatar” về An ninh Đông Bắc Á. Phía Việt Nam tái khẳng định ủng hộ Mông Cổ tăng cường hợp tác với các nước ASEAN và tham gia APEC khi mở rộng thành viên.
26. Hai bên nhất trí quan tâm mở rộng hợp tác về đối phó với đe dọa an ninh phi truyền thống như biến đổi khí hậu, chống khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia.
27. Trong khuôn khổ hợp tác tích cực với cộng đồng quốc tế, góp phần vào nỗ lực chung của thế giới bảo vệ môi trường, chống sa mạc hóa và ứng phó với biến đổi khí hậu, phía Việt Nam bày tỏ sẵn sàng cử đoàn tham dự Hội nghị lần thứ 17 các bên tham gia Công ước Liên hợp quốc về chống sa mạc hóa, tổ chức vào năm 2026.
28. Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì môi trường hòa bình, an ninh, ổn định tại Biển Đông, giải quyết các vấn đề tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở Hiến chương Liên hợp quốc, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982).
Trong khuôn khổ chuyến thăm, hai bên đã ký các văn kiện sau:
(1) Bản ghi nhớ hợp tác trong lĩnh vực pháp luật giữa Bộ Tư pháp Việt Nam và Bộ Tư pháp và Nội vụ Mông Cổ;
(2) Thỏa thuận hợp tác giữa Bộ Công an Việt Nam và Bộ Tư pháp và Nội vụ Mông Cổ về an ninh mạng và phòng chống tội phạm;
(3) Bản ghi nhớ hợp tác giữa Bộ Giao thông vận tải Việt Nam và Bộ Giao thông vận tải Mông Cổ;
(4) Bản ghi nhớ hợp tác du lịch giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Bộ Văn hóa, Thể thao, Du lịch và Thanh niên Mông Cổ;
(5) Bản ghi nhớ về tăng cường quan hệ hữu nghị hợp tác giữa Thành phố Hà Nội và Chính quyền thành phố Ulaanbaatar;
(6) Bản ghi nhớ hợp tác giữa Viện hàn lâm Khoa học-Công nghệ Việt Nam và Viện hàn lâm Khoa học Mông Cổ;.
(7) Bản ghi nhớ hợp tác giữa Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Khoa học và Công nghệ Mông Cổ.
29. Lãnh đạo cấp cao hai nước nhất trí cho rằng chuyến thăm cấp Nhà nước tới Mông Cổ của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm góp phần quan trọng định hướng và mở ra triển vọng quan hệ hợp tác hữu nghị giữa hai nước. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm chân thành cảm ơn sự đón tiếp trọng thị, thân tình và nồng hậu của Tổng thống Mông Cổ Ukhnaagiin Khurelsukh và nhân dân Mông Cổ dành cho Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam trong chuyến thăm cấp Nhà nước tới Mông Cổ.
