Được ví là “đất nước Việt Nam thu nhỏ”, Quảng Ninh có vị trí chiến lược và tiềm năng nổi bật về phát triển kinh tế biển. Những năm qua Quảng Ninh đã đón dòng vốn đầu tư vào Khu kinh tế ven biển Quảng Yên và Vân Đồn với trị giá hàng tỷ đô trong thời gian ngắn. Trong tầm nhìn 2050, những nơi này sẽ trở thành cửa ngõ giao thương của châu Á… bức tranh kinh tế tươi sáng ấy đang dần hiện hữu.
Sức hút Khu kinh tế ven biển Quảng Yên
Được bồi đắp trầm tích suốt chiều dài lịch sử mấy nghìn năm của dân tộc, Quảng Yên – mảnh đất nằm bên dòng Bạch Đằng giang nơi ghi dấu ấn vào lịch sử chói lọi của dân tộc bằng 3 trận thủy chiến chống quân xâm lược phương Bắc, ngày nay trên dòng sông huyền thoại ấy đang chứng kiến sự đổi thay của mảnh đất yên bình với một Khu kinh tế (KKT) ven biển sầm uất đang được hình thành.
Ông Trần Mạnh Khôi (phường Nam Hoà, TX Quảng Yên) năm nay đã ngoài 70 tuổi, chứng kiến những thăng trầm, đổi thay của mảnh đất quê hương không giấu nổi niềm vui: “Từ một địa phương có xuất phát điểm sản xuất nông nghiệp là chủ yếu, những tuyến đường ngày xưa nhỏ hẹp nay được đầu tư mở rộng khang trang, sạch đẹp. Nhiều nhà hàng, khách sạn, trung tâm thương mại được xây dựng quy mô. Càng vui hơn vì thời gian gần đây trên địa bàn thị xã có nhiều công trình dự án lớn mang tầm cỡ quốc tế được đầu tư. Nhân dân rất kỳ vọng về tương lai, nhìn là thấy rồi, không còn phải ước mơ nữa”. Ông Khôi chia sẻ.
Với ưu thế về vị trí địa lý vừa có đường biển, đường bộ, đường hàng không (gần với sân bay Vân Đồn và sân bay Cát Bi, Hải Phòng), giúp hoạt động giao thương vận chuyển hàng hoá xuất, nhập khẩu qua địa bàn thị xã đa dạng, có lợi thế trở thành trạm trung chuyển quốc tế. Hội tụ nhiều yếu tố trên, trong những năm qua, Trung ương và tỉnh Quảng Ninh đã có sự quan tâm, ưu tiên nguồn lực đầu tư hoàn thiện kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông cho thị xã. Đơn cử như: Các tuyến đường trục đến các khu công nghiệp như: Đường cao tốc Hạ Long- Hải Phòng; Đường ven Sông; Đường dẫn cầu Bến Rừng, Đường nối từ nút giao Phong Hải đến KCN Bắc Tiền Phong; Đường nối từ Nút giao Hạ Long xanh đến đường tỉnh 338 giai đoạn 1. Ngoài ra, các tuyến đường tỉnh như 331B; 338 cũng đã được tỉnh bố trí kinh phí đầu tư tạo điều kiện tốt cho Quảng Yên phát triển, trở thành cực tăng trưởng phía Tây của tỉnh Quảng Ninh. Chỉ tính tiêng năm 2024, tổng vốn đầu tư phát triển trên địa bàn đạt 24.000 tỷ đồng, tăng 19,8% so với cùng kỳ năm trước.
Đặc biệt, Quảng Yên được định hướng là Khu kinh tế ven biển chủ lực, đóng góp tích cực trong tiến trình phát triển kinh tế biển nói riêng và phát triển kinh tế của tỉnh Quảng Ninh, thúc đẩy phát triển liên vùng. Trong đó, Khu kinh tế ven biển Quảng Yên là hạt nhân, động lực tăng trưởng mới của tuyến phía Tây và của tỉnh, phát triển theo mô hình “Thành phố thông minh” với các khu công nghiệp – dịch vụ – đô thị – cảng biển thông minh, hiện đại, trung tâm công nghiệp chế biến, chế tạo, công nghiệp công nghệ cao của tỉnh và của cả vùng. Những năm gần đây, tốc độ phát triển kinh tế – xã hội của thị xã đạt mức tăng trưởng ấn tượng. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch từ nông nghiệp sang công nghiệp, dịch vụ.
Theo Quy hoạch chung TX Quảng Yên đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050: Xây dựng Quảng Yên hướng tới mục tiêu trở thành một đô thị văn minh, hiện đại, sinh thái gắn với không gian truyền thống tâm linh, hấp dẫn đầu tư; đô thị Quảng Yên trở thành một đô thị đẹp, phát triển tại cửa ngõ phía Tây Nam của tỉnh, cửa mở sang Hải Phòng; phát triển kinh tế song hành với TP Hải Phòng…
Để hiện thực hóa mục tiêu trên, thị xã đã nỗ lực hoàn thiện cơ sở hạ tầng, kêu gọi được các nhà đầu tư chiến lược vào địa bàn thị xã. Cùng với đó, hoàn thiện các cơ sở pháp lý, cơ chế, chính sách ưu đãi thành lập Khu Kinh tế ven biển Quảng Yên, và đã được Thủ tướng Chính phủ chính thức ký quyết định phê duyệt.
Khu Kinh tế ven biển Quảng Yên được hình thành trên cơ sở các khu vực: Khu phức hợp đô thị, công nghiệp, công nghệ cao tại TP Uông Bí, TX Quảng Yên; khu dịch vụ cảng biển, cảng biển, công nghiệp, đô thị Đầm Nhà Mạc và khu vực còn lại của khu kinh tế. Tổng diện tích khu kinh tế ven biển hơn 15.300ha (hơn 12.600ha thuộc TX Quảng Yên, còn lại thuộc TP Uông Bí). Khu kinh tế cũng đang phát triển 5 khu công nghiệp, gồm: Đông Mai, Sông Khoai, Nam Tiền Phong, Bắc Tiền Phong và Bạch Đằng. Hiện 5 khu công nghiệp đã thu hút được 60 dự án thứ cấp, trong đó có 54 dự án FDI với tổng vốn đầu tư hơn 3,6 tỷ USD; 6 dự án đầu tư trong nước với vốn đầu tư trên 42.500 tỷ đồng.
Nhận định về xu hướng đầu tư vào Khu kinh tế ven biển Quảng Yên, ông Lê Huy Đông, Quản lý Bộ phận Dịch vụ Công nghiệp, Savills Hà Nội, chia sẻ: “Trong bối cảnh các khu vực xung quanh Hà Nội, Bắc Ninh và Hưng Yên đang hạn chế về quỹ đất, Quảng Yên đang trở thành điểm sáng bất động sản công nghiệp với nguồn cung tương đối dồi dào và mức giá hợp lý. Với 5 KCN đang được triển khai bởi các nhà phát triển uy tín, các doanh nghiệp có nhiều lựa chọn chất lượng tốt”.
Hiện nay có nhiều nhà đầu tư nước ngoài có năng lực tài chính, tầm nhìn chiến lược đầu tư vào Quảng Yên. Điển hình như: Tập đoàn Amata (Thái Lan) đầu tư KCN Sông Khoai; Công ty CP KCN Bắc Tiền Phong đang đầu tư Dự án Phát triển tổ hợp cảng biển và KCN tại khu vực Đầm Nhà Mạc, vốn đầu tư khoảng 315 triệu USD; Công ty CP KCN Tiền Phong đầu tư Dự án Xây dựng, kinh doanh hạ tầng kỹ thuật KCN và cảng Nam Tiền Phong, vốn đầu tư khoảng 128 triệu USD. Bên cạnh đó, Công ty TNHH MTV Sửa chữa ô tô Hải Phòng đăng ký đầu tư dự án kinh doanh cơ sở hạ tầng KCN Bạch Đằng diện tích 176,45ha, vốn đầu tư gần 1.000 tỷ đồng… Đây là các nhà đầu tư hàng đầu trong lĩnh vực phát triển KCN, cảng biển và dịch vụ cảng biển, hứa hẹn tạo đột phá phát triển cho khu kinh tế ven biển của thị xã.
Theo lộ trình, sau Đông Triều, Quảng Yên trở thành thành phố thứ 6 của Quảng Ninh. Tương lai, Quảng Yên sẽ phát triển là trung tâm công nghiệp, dịch vụ cảng biển và logistics, đạt đô thị loại II trước năm 2030. Với các dự án đang được hình thành sẽ giúp Quảng Yên mở rộng không gian đô thị, đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng phát triển nhanh, bền vững trong tương lại không xa.
Vân Đồn – Một cực phát triển phồn hoa
Cùng với KKT ven biển Quảng Yên, Vân Đồn giữ vị trí chiến lược vùng Đông Bắc, sở hữu tài nguyên thiên nhiên độc đáo cùng những giá trị lịch sử hào hùng về một thương cảng sầm uất là kho tàng vô giá để Vân Đồn ngày nay không chỉ là một di tích, mà còn là một cực phát triển phồn hoa.
Với mục tiêu xây dựng KKT Vân Đồn có tầm nhìn dài hạn, định hướng phát triển là đô thị biển đảo xanh, hiện đại, thông minh, Ban Quản lý KKT Vân Đồn đã triển khai lập, trình phê duyệt các quy hoạch phân khu nhằm cụ thể hóa nội dung Quyết định số 266, ngày 17/2/2020 của Thủ tướng Chính phủ, làm cơ sở pháp lý trong việc quản lý đầu tư xây dựng, thu hút các nhà đầu tư trên địa bàn. Cụ thể, đã triển khai lập, phê duyệt được 12 đồ án quy hoạch phân khu (QHPK), trong đó có 9 đồ án được UBND tỉnh phê duyệt làm cơ sở quan trọng triển khai các quy hoạch chi tiết và kêu gọi dự án đầu tư.
Không chỉ dừng lại ở các QHPK, đến nay, đã có 40 đồ án quy hoạch chi tiết (QHCT) tại KKT Vân Đồn được hoàn thành, làm cơ sở để xúc tiến kêu gọi đầu tư. Ông Tạ Đức Quyết, Giám đốc Công ty TNHH MTV Du lịch Mai Quyền, cho biết: Từ những đồ án QHPK, QHCT được duyệt, thời gian qua, đơn vị đã nỗ lực huy động các nguồn lực đầu tư hoàn thiện hệ thống hạ tầng Khu đô thị cao cấp bến cảng Ao Tiên. Hiện tại đã đưa vào khai thác Bến cảng cao cấp Ao Tiên làm nơi trung chuyển du khách và nhân dân ra các tuyến xã đảo Vân Đồn và Cô Tô; đang từng bước đầu tư hệ thống khách sạn và căn hộ nghỉ dưỡng cao cấp Ao Tiên – Cát Linh tại khu đô thị.
Nếu như ở KKT ven biển Quảng Yên với thế mạnh là cảng biển và các khu công nghiệp công nghệ cao, những năm qua ở KKT Vân Đồn nhiều nhà đầu tư lớn đã đầu tư những dự án, công trình tầm cỡ, là bước đệm quan trọng trong tiến trình đưa Vân Đồn chuyển mình trỗi dậy trở thành trung tâm công nghiệp giải trí, mang đến hình thái mới cho ngành du lịch khu vực và tạo ra nhiều sản phẩm du lịch, nghỉ dưỡng để thu hút du khách trong nước và quốc tế. Phải kể đến một số dự án tiêu biểu như: Tổ hợp du lịch, nghỉ dưỡng và giải trí Crystal Holidays Harbor Vân Đồn vốn đầu tư trên 3.600 tỷ đồng; Tổ hợp du lịch nghỉ dưỡng – giải trí cao cấp, sân golf và khu dân cư Monbay Vân Đồn tương tác hoạt động du lịch vốn đầu tư trên 24.800 tỷ đồng; Khu du lịch sinh thái cao cấp Vân Hải vốn đầu tư trên 1.300 tỷ đồng…
Những dự án này đã được các chủ đầu tư huy động nguồn lực, tích cực triển khai đưa vào vận hành khai thác. Đơn cử như dự án khách sạn Whyndham Garden Sonasea Vân Đồn do Tập đoàn CEO làm chủ đầu tư với hơn 200 phòng tiêu chuẩn 5 sao quốc tế, 182 villa và đầy đủ các hạng mục phụ trợ. Đây là công trình nghỉ dưỡng đầu tiên tại Vân Đồn mang thương hiệu, tiêu chuẩn 5 sao, cung cấp dịch vụ lưu trú, nghỉ dưỡng cùng nhiều tiện ích đáp ứng đa dạng nhu cầu khách trong nước và quốc tế.
Ở tuyến đảo dự án Khách sạn Angsana Quan Lạn Hạ Long Bay cũng được đưa vào khai trương từ tháng 7/2024. Đây là tổ hợp khách sạn nghỉ dưỡng do Công ty CP Viglacera Vân Hải làm chủ đầu tư, được xây dựng trên diện tích 35ha, quy mô 150 phòng nghỉ tiêu chuẩn 5 sao quốc tế. Trong tổ hợp còn có 37 căn villas cùng đầy đủ các hạng mục tiện ích theo tiêu chuẩn. Công trình có tổng mức đầu tư 1.700 tỷ đồng, hiện do Tập đoàn quản lý Khách sạn Banyan Group (Singapore) phụ trách quản lý và kinh doanh. Đây là đơn vị có kinh nghiệm vận hành nhiều dự án khách sạn 5 sao quốc tế có tính chất địa lý tương tự, như Maldives, Phuket Thái Lan, Laguna – Lăng Cô (Thừa Thiên Huế). Các dự án đi vào hoạt động sẽ góp phần vào tăng trưởng, thúc đẩy kinh tế địa phương, đóng góp phát triển ngành du lịch, dịch vụ trên địa bàn tỉnh.
Trong ký ức của chị Nguyễn Khánh Chi, một người con sinh ra và lớn lên ở Vân Đồn thì hình ảnh vắng vẻ, hạ tầng lạc hậu thuở nào nay đã được thay thế bằng những con đường trải nhựa rộng rãi, đèn sáng rực rỡ, những ngôi nhà cao tầng khang trang, những khu du lịch đẳng cấp thu hút nhiều khách đến tham quan. Chị Vân chia sẻ, trước đây Vân Đồn còn nhiều khó khăn. Nhưng mấy năm gần đây, người khắp nơi đổ về đầu tư, mở ra nhiều ngành nghề mới như du lịch, nuôi trồng thủy sản, cuộc sống của người dân khấm khá hơn trước rất nhiều.
Cùng với hệ thống hạ tầng kỹ thuật (cảng biển, đường cao tốc, sân bay) đã được đầu tư đồng bộ, kết hợp với các sản phẩm du lịch, dịch vụ, thương mại đang từng bước hoàn thành, KKT Vân Đồn hiện hữu trở thành khu kinh tế biển hiện đại, năng động, hấp dẫn với nhà đầu tư trong và ngoài nước cũng như địa điểm thu hút du khách đến tham quan, nghỉ dưỡng với những dịch vụ đẳng cấp quốc tế. Năm 2024, lượng khách đến Vân Đồn ước đạt 1,82 triệu lượt khách, đạt 138,3% so với cùng kỳ, tổng doanh thu từ ngành du lịch đạt 2.821 tỷ đồng, đạt 143% so với cùng kỳ.
Mùa xuân đem lại sự khởi đầu mới cho vạn vật, cho hy vọng, với những gì đạt được thời gian qua đã ghi dấu ấn khởi đầu mới cho vùng đất Quảng Yên và Vân Đồn, hình hài những khu kinh tế biển sẽ là động lực tăng trưởng mới đưa Quảng Ninh trở thành điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư, là địa phương mạnh về biển.
