Siết chặt các biện pháp quản lý đội tàu neo đậu trái phép, kiên quyết xử phạt tàu cá vi phạm, cưỡng chế, di dời các hộ nuôi trồng thủy sản trái phép… là những giải pháp mạnh mẽ của TP Hạ Long trong thời gian qua. Mục tiêu lâu dài của thành phố đặt ra là không chỉ quyết tâm chống khai thác IUU (khai thác thủy sản bất hợp pháp) mà còn hướng tới phát triển nghề cá bền vững, có trách nhiệm và hội nhập quốc tế, bảo đảm sinh kế của cộng đồng ngư dân ven biển.
Ngày 29/8/2023, trong quá trình tuần tra kiểm soát trên Vịnh, Đội Kiểm tra Trật tự Đô thị Môi trường TP Hạ Long đã phối hợp cùng với Đội Kiểm tra, xử lý vi phạm trên Vịnh Hạ Long (Ban Quản lý Vịnh Hạ Long) phát hiện khoảng 20 tàu cá, đò, mủng neo đậu tại khu vực tàu du lịch chờ đón, trả khách tham quan làng chài Vung Viêng (thuộc khu vực hoạt động tuyến du lịch số 4 trên Vịnh Hạ Long). Xác định các tàu neo đậu này vi phạm Thông báo số 673/TB-UBND ngày 29/10/2019 của UBND TP Hạ Long về việc không neo đậu phương tiện thuỷ, bè mảng trái phép trong khu vực Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long, Tổ công tác đã tuyên truyền, nhắc nhở và yêu cầu các chủ phương tiện di dời ra khỏi khu vực.
Cùng với xử lý các tàu cá neo đậu trái phép trong Vịnh Hạ Long và ven bờ Vịnh Hạ Long, các lực lượng chức năng của thành phố đã tổ chức trên 15 đợt kiểm tra, kiểm soát việc thực thi pháp luật Thủy sản và khai thác IUU trên địa bàn thành phố với gần 200 lượt người, gần 30 lượt xuồng. Qua công tác kiểm tra, kiểm soát các lực lượng chức năng tiến hành cấp phát trên 800 tờ rơi tuyên truyền về nhận biết hành vi khai thác thủy sản bất hợp pháp, không theo quy định và không báo cáo (IUU), 700 tờ rơi về bản đồ vùng cấm khai thác, phân vùng, phân tuyến khai thác thủy sản trên địa bàn tỉnh.
Thành phố cũng ban hành văn bản hướng dẫn tạm thời đăng ký tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 6 đến dưới 12 mét đóng mới, cải hoán đang hoạt động trên địa bàn và trình tự thủ tục cấp giấy phép khai thác đối với tàu cá có chiều dài dưới 6m đến các xã, phường. Đồng thời kiên quyết xử lý vi phạm đối với những trường hợp không viết số đăng ký tàu cá theo quy định, khai thác tại khu vực cấm khai thác và không đăng ký lại tàu cá theo quy định.
Liên quan đến công tác phối hợp, kiểm tra xác minh mất kết nối VMS, vượt ranh giới, ngay khi phát hiện 5 chủ tàu mất kết nối VMS, thành phố đã liên hệ với các chủ tàu mất kết nối để xác minh rõ nguyên nhân. Qua làm việc cho thấy có một tàu đang đỗ tại cảng Hòn Gai để sửa chữa thiết bị giám sát và hiện đã kết nối lại; 4/5 tàu còn lại hiện không khai thác hoặc cho thuê nên chủ tàu tháo thiết bị giám sát nhằm tránh mất mát. Để đảm bảo các quy định về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, tại khu vực bến cá tạm phường Cao Xanh, thành phố đã thành lập tổ kiểm tra, kiểm soát tàu cá rời cảng, cập cảng, báo cáo khai thác thủy sản.
Mới đây nhất, ngày 12/10 vừa qua, đoàn công tác của Thành ủy Hạ Long đã tiến hành kiểm tra hoạt động nuôi trồng thủy sản tại khu vực Tây Nam (đảo Tuần Châu) và khu vực giáp ranh giữa TP Hạ Long và TX Quảng Yên (nằm trên Vịnh Hạ Long). Qua kiểm tra cho thấy, tại khu vực Tây Nam (đảo Tuần Châu), khu vực giáp ranh giữa phường Tuần Châu, phường Hùng Thắng và khu vực hòn Cóc Đôi, hòn Lão Câu trên Vịnh Hạ Long có 56 trường hợp nuôi trồng thủy sản trái phép ngoài vùng quy hoạch của thành phố với tổng diện tích trên 212 ha. Nhiều hộ trong số này hiện sử dụng phao xốp, bè tre để nuôi trồng thủy sản làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến cảnh quan, môi trường, an toàn giao thông luồng lạch. Những hộ này trước đó UBND TP Hạ Long đã lập biên bản xử lý vi phạm hành chính và yêu cầu các hộ di dời, tháo dỡ cơ sở nuôi để trả lại nguyên trạng. Tuy nhiên, nhiều hộ đã không chấp hành, tiếp tục nuôi trồng thủy sản trái phép.
Trước thực trạng này, để bảo vệ môi trường biển, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động bảo tồn và phát triển du lịch tại Vịnh Hạ Long, đồng chí Bí thư Thành ủy Hạ Long yêu cầu UBND thành phố chỉ đạo các phòng, ban liên quan, chính quyền địa phương xây dựng kế hoạch và phương án, sớm tổ chức cưỡng chế đối với các hộ nuôi trồng thủy sản trái phép. Hiện các lực lượng chức năng đã xây dựng xong phương án cưỡng chế và dự kiến việc cưỡng chế sẽ được thực hiện trong tháng 11/2023.
Ông Trần Đức Minh, Đội phó Đội Kiểm tra Trật tự Đô thị Môi trường TP Hạ Long, cho biết: Do đặc thù địa hình môi trường biển, đảo rộng lớn, xa đất liền, các hoạt động vi phạm thường xuyên diễn ra dưới nhiều hình thức, phức tạp, vì vậy đơn vị sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan tăng cường kiểm tra, xử lý triệt để các vi phạm về tàu cá không đăng ký theo quy định, không neo đậu đúng nơi quy định và các trường hợp nuôi trồng thuỷ sản trái phép trên Vịnh Hạ Long.