Tòa nhà Đại học Tổng hợp, tiền thân là Viện Đại học Đông Dương, lần đầu mở cửa đón khách tham quan với các triển lãm nghệ thuật sáng tạo.
Tổ hợp triển lãm nghệ thuật tương tác “Cảm thức Đông Dương” tại tòa nhà Đại học Tổng hợp, số 19 Lê Thánh Tông, diễn ra từ ngày 9 đến 17/11 là sự kiện giúp du khách lần đầu được tham quan công trình gần trăm tuổi cùng 22 tác phẩm nghệ thuật sáng tạo. Triển lãm thuộc hoạt động của Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024.
Sảnh chính tòa nhà, nơi có mái vòm, những chiếc cột cao trang trí, là không gian đón tiếp du khách. Các họa sĩ đã tạo những ô kính hình vòm trên cánh cửa nhìn ra phố lớn, vừa lấy sáng vừa đem lại cảm giác giống như bức tranh kính khổng lồ, lấy cảm hứng hình ảnh những chiếc bóng đèn như tượng trưng cho ánh sáng của tri thức.
Các tác phẩm chân dung họa sĩ Victor Tardieu – Hiệu trưởng đầu tiên sáng lập trường Mỹ thuật Đông Dương và họa sĩ Tô Ngọc Vân – Hiệu trưởng người Việt đầu tiên của Trường do điêu khắc gia Trần Quốc Thịnh thực hiện, được đặt trong sảnh chính.
Du khách sẽ đi cầu thang nhỏ để lên tầng 5 của tòa nhà, nơi có thể ngắm mái vòm của sảnh chính. Tại đây có các tác phẩm trang trí gồm đèn chùm của kiến trúc sư Lê Phước Anh; tác phẩm sắp đặt bia tiến sĩ trên chất liệu mika dẫn sáng, khắc chìm, lấy cảm hứng bức đồ án thiết kế trang trí tòa nhà Đại học Đông Dương của Kiến trúc sư Ernest Hebrard.
Dù qua gần 100 năm, trên vòm trần tòa nhà vẫn còn hình ảnh hai con chim phượng hoàng, biểu tượng uy quyền trong văn hóa Á Đông. Tại đây, họa sĩ Phạm Trung Hưng vẽ lại hai con chim phượng hoàng đã bong, mờ theo thời gian bằng công nghệ trình chiếu 3D mapping.
Trong hội trường Ngụy Như Kon Tum bên trái sảnh chính là tác phẩm sắp đặt, hòa nhạc video Đại tượng 2 – Sơn Hà Diễn Nghĩa của các nghệ sĩ thị giác. Cũng trong phòng này có tác phẩm sắp đặt bức tranh sơn dầu Thăng Đường Nhập Thất, được dựng từ ảnh đen trắng gốc xử lý qua công nghệ số, kết hợp video nghệ thuật và hình ảnh động.
Dọc theo các tầng là các tác phẩm điêu khắc, đất nung, đặc biệt là sắp đặt sách nghiên cứu hồi cố về họa tiết mỹ thuật Đông Dương, các tác phẩm nhiếp ảnh về kiến trúc Đông Dương.
Bên ngoài tòa nhà là tác phẩm Letters – Sciences – Arts (Văn chương – Khoa học – Nghệ thuật), lấy cảm hứng từ triết lý và định hướng đào tạo đa ngành, liên ngành của Đại học Đông Dương xưa. Nhiều vị trí trong khuôn viên, hành lang, sảnh tòa nhà, là những mô hình điêu khắc inox gương họa sĩ Victor Tardieu và Kiến trúc sư Ernest Hebrard.
Theo họa sĩ Nguyễn Thế Sơn, giảng viên Trường Khoa học liên ngành và nghệ thuật, ĐHQG Hà Nội, tác phẩm tại triển lãm hòa nhập với với không gian, tạo ra những câu chuyện tôn vinh nghệ thuật sáng tạo. Các ý tưởng dựa trên nền tảng từ lịch sử, phong cách Đông dương, tạo xu hướng phổ biến trong mỹ thuật, kiến trúc.
“Triển lãm như lời tri ân tới các thế hệ người thầy của Viện Đại học Đông Dương đã tạo nền móng cho sáng tạo nghệ thuật, mỹ thuật, kiến trúc và sự tiếp nối của các thế hệ đương đại như một cách tiếp nối lịch sử”, họa sĩ Sơn nói.
Tòa nhà Viện Đại học Đông Dương được xây dựng ở Hà Nội theo phong cách kiến trúc Đông Dương, do kiến trúc sư người Pháp Ernest Hébrard thiết kế năm 1924. Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội thành lập năm 1956, tiếp quản các tòa nhà thuộc Viện Đại học Đông Dương, hiện nay là địa điểm của Đại học Khoa học Tự nhiên – Đại học Quốc gia Hà Nội.
Tháng 11/2013, công trình được HĐND TP Hà Nội đưa vào danh mục các công trình kiến trúc xây dựng trước năm 1954 cần tập trung nguồn lực để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa.