Trong quá trình sản xuất, kinh doanh, Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) luôn dành nguồn lực đầu tư thỏa đáng cho công tác bảo vệ, phục hồi môi trường. Đây là một trong những giải pháp then chốt giúp TKV hiện thực hóa mục tiêu gắn phát triển sản xuất với bảo vệ môi trường (BVMT) ngày càng bền vững, góp phần giúp tỉnh Quảng Ninh đẩy nhanh tiến độ chuyển đổi kinh tế từ “nâu” sang “xanh”.
Xây dựng “hàng rào xanh”
Từng bước hiện thực hóa chiến lược “xanh dần những mảng nâu”, thời gian gần đây các đơn vị trong TKV ưu tiên nguồn lực đầu tư để nhân rộng diện tích trồng cây với mục tiêu phủ xanh các khai trường, bãi thải.
Công ty CP Than Cao Sơn hiện là đơn vị khai thác than lộ thiên lớn nhất của TKV. Bãi thải Bàng Nâu của Công ty là bãi thải có quy mô lớn nhất vùng Cẩm Phả, diện tích khoảng 440ha, cao trình đổ thải +300m. Hoạt động khai thác than lộ thiên, nhất là quá trình nổ mìn, đổ thải đất đá, tiềm ẩn nhiều nguy cơ phát tán bụi đến môi trường xung quanh. Để giải quyết vấn đề môi trường, Công ty quy hoạch và trồng cây hoàn nguyên các khu vực đã kết thúc đổ thải, cải tạo và phục hồi môi trường sinh thái. Trong đó trồng cây hoàn nguyên bãi thải Bàng Nâu được Công ty thực hiện hằng năm. Bên cạnh ưu tiên khu vực bãi thải mỏ, Công ty còn trồng cây tại các sườn tầng đai +50, +80 và +110, một số vị trí khai trường, khuôn viên nhà điều hành, giao ca.
Ông Nguyễn Văn Sinh, Phó Giám đốc Công ty CP Than Cao Sơn, cho biết: Hưởng ứng chiến dịch trồng cây xanh của TKV, hằng năm Công ty phát động trồng cây đầu năm. Đầu xuân Giáp Thìn vừa qua, Công ty phát động trồng trên 8.000 cây xanh các loại tại tầng +110 khu vực bãi thải Bàng Nâu. Đến nay Công ty đã trồng được 48,4ha cây xanh các loại. Số lượng cây xanh được trồng ngày càng nhiều sẽ góp phần củng cố hệ sinh thái ở khu vực bãi thải, khai trường, giảm thiểu bụi, tiếng ồn, cải thiện điều kiện làm việc cho công nhân.
Triển khai Đề án trồng 1 tỷ cây xanh của Thủ tướng Chính phủ giai đoạn 2021-2025, TKV đã xây dựng kế hoạch cải tạo, phục hồi môi trường các dự án kết thúc theo tiến độ. Đến nay TKV trồng được khoảng 2.000ha; trong đó tại tỉnh Quảng Ninh trồng được trên 1.800ha cây xanh các loại. Các vị trí bãi thải, khai trường dừng sản xuất từng bước được TKV phủ xanh phục hồi môi trường. Mục tiêu trồng cây của TKV là thiết lập hàng rào xanh BVMT, góp phần giảm thiểu bụi, chống sạt lở các vị trí xung yếu.
Ông Đặng Thanh Hải, Tổng Giám đốc TKV, cho biết: Trong quá trình xây dựng và phát triển, TKV luôn coi công tác BVMT là yếu tố then chốt trong chiến lược phát triển bền vững của mình. Một trong những giải pháp được ưu tiên hàng đầu của TKV trong công tác BVMT là trồng cây phủ xanh các khai trường, nhà máy. TKV khuyến khích các đơn vị trồng các loại cây gỗ lớn. Trong 2 năm gần đây TKV đã trồng được hơn 40ha các loại cây gỗ lớn. Chiến lược này không chỉ góp phần giảm thiểu ảnh hưởng từ hoạt động khai thác than đến môi trường, mà còn giúp TKV gắn sản xuất kinh doanh với BVMT bền vững.
Theo kế hoạch năm 2024, TKV phấn đấu trồng 1,1 triệu cây xanh trên diện tích 220-230ha (riêng vùng Quảng Ninh trồng 1 triệu cây xanh, tương đương 200ha). Giai đoạn 2025-2030 TKV phấn đấu mỗi năm trồng ít nhất 1 triệu cây xanh và cải tạo phục hồi môi trường trên diện tích tối thiểu 200-220ha. Với việc tích cực trồng cây phủ xanh, TKV đã và đang hiện thực hóa chiến lược phát triển sản xuất hài hòa với môi trường, thực hiện chủ trương “xanh hóa môi trường khai thác mỏ”, “đưa công viên vào trong mỏ, nhà máy”.
Dành nguồn lực cho các công trình bảo vệ môi trường
Cùng với phủ xanh môi trường bãi thải, TKV cũng dành nguồn lực triển khai các phương án đối phó với biến đổi khí hậu, tiếp tục đầu tư, đổi mới công nghệ sản xuất, thân thiện với môi trường hơn.
Hằng năm TKV dành kinh phí trên 1.300 tỷ đồng cho công tác BVMT, trong vùng Quảng Ninh khoảng 1.100 tỷ đồng. Từ nguồn kinh phí này, nhiều dự án, công trình môi trường được đầu tư đưa vào hoạt động, phục vụ hiệu quả công tác BVMT trong quá trình sản xuất.
Năm 2024,TKV tập trung phát triển các doanh nghiệp có khoa học, kỹ thuật hiện đại, đảm bảo môi trường làm việc đạt quy chuẩn quốc gia, thích ứng với biến đổi khí hậu, phát triển hài hòa với môi trường, cộng đồng, xã hội. Trước mắt TKV sẽ xử lý trên 160 triệu m³ nước thải mỏ. Từ nay đến cuối năm TKV sẽ thực hiện 35 công trình môi trường sử dụng nguồn chi phí sản xuất của các đơn vị và quản lý điều hành TKV.
Cùng với đó, Tập đoàn tiếp tục triển khai 7 phương án BVMT tổng thể tại: Cảng Km6; bãi thải Bàng Nâu; mỏ Hà Tu; cảng Làng Khánh; Nhà máy Tuyển than và cảng Cửa Ông; mặt bằng 56, +17 Mạo Khê; cụm môi trường Khe Chàm; tiếp tục đầu tư bổ sung các máy móc, xe dập bụi, xây dựng các giải pháp chống bụi triệt để tại các kho tập trung, khu vực sản xuất gần khu dân cư… Đồng thời chuẩn hóa quy trình tổ chức, thực hiện chuyển đổi số trong công tác quản lý môi trường; thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn; nghiên cứu và triển khai tái chế nước thải mỏ phục vụ dân sinh giai đoạn 2025-2030; tăng tốc thực hiện “xanh hoá môi trường khai thác mỏ”, xây dựng tiêu chí “nhà máy trong công viên”…
Cũng trong năm 2024, Tập đoàn tăng cường phối hợp, chỉ đạo thực hiện Đề án bảo vệ môi trường TKV giai đoạn 2022-2025 định hướng tới 2030. Theo đó tập trung trồng cây cải tạo phục hồi môi trường, sử dụng lại khai trường mỏ làm quỹ đất và hồ chứa nước tự nhiên phục vụ sản xuất và sinh hoạt của nhân dân địa phương; tiếp tục chỉ đạo triển khai các công trình/phương án môi trường các khu vực đã được thông qua; chủ động, tích cực, triển khai sớm Kế hoạch hành động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, thích ứng với biến đổi khí hậu của TKV giai đoạn đến năm 2030, định hướng tới 2050, hướng tới mục tiêu đưa phát thải ròng của TKV về “0” vào năm 2050; rà soát kế hoạch tổ chức thực hiện công tác phòng chống thiên tai – tìm kiếm cứu nạn và BVMT hằng năm.
TKV tăng cường công tác kiểm tra, giám sát công tác BVMT, chống bụi, xử lý nước thải mỏ, đặc biệt là công tác phòng chống thiên tai các khu vực trọng yếu, phòng ngừa ứng phó các sự cố môi trường theo kịch bản năm đã xây dựng và chỉ đạo công tác phối hợp triển khai; đánh giá, theo dõi quá trình khắc phục các vi phạm về môi trường tại các đơn vị đã được cơ quan chức năng chỉ ra; tiếp tục duy trì, phối hợp chặt chẽ với cơ quan quản lý nhà nước, chính quyền địa phương trong công tác quản lý môi trường, phòng chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu đảm bảo kịp thời, hiệu quả.
Thời gian tới, TKV tiếp tục thực hiện các phương án BVMT tổng thể theo các phương án đã được phê duyệt; duy trì vận hành có hiệu quả những công trình môi trường đã đầu tư; tiếp tục đầu tư khởi công mới các công trình môi trường, nhất là các công trình cải thiện môi trường cảnh quan các mặt bằng sản xuất, môi trường làm việc. Đồng thời triển khai chủ trương tái sử dụng nước thải mỏ; cải tạo, phục hồi môi trường moong khai thác than lộ thiên 917 – Công ty Than Hòn Gai, sử dụng làm hồ dự trữ nước ngọt, dung tích 20 triệu m3; thực hiện hiệu quả mục tiêu “Phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn, nâng cao chuỗi giá trị khai thác khoáng sản của TKV”.
