Sáng 27/3, tiếp tục chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, với sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Hội nghị đã thảo luận về dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp.
Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về dự thảo Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp với 102 lượt ý kiến phát biểu tại tổ và hội trường. Trong kỳ họp, Ban soạn thảo và cơ quan chủ trì thẩm tra đã phối hợp để rà soát, tiếp thu và chỉnh lý; đồng thời khảo sát và làm việc với các cơ quan, tổ chức có liên quan, đối tượng chịu sự tác động trực tiếp, tham vấn ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học nhằm chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết thêm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã chủ trì họp cùng các cơ quan liên quan nhằm hoàn thiện dự thảo Luật. Bên cạnh đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự thảo Luật tại Phiên họp thứ 31. Trên cơ sở chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan liên quan đã phối hợp tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, hoàn thiện hồ sơ và đưa ra xin ý kiến các đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách.
Các đại biểu cơ bản đồng tình, thống nhất cao với nhiều nội dung được bổ sung, chỉnh lý nhằm mở rộng phạm vi, đối tượng, lĩnh vực động viên công nghiệp. Trong đó, mở rộng huy động các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp, sản phẩm động viên công nghiệp, sản xuất vật tư phục vụ quốc phòng, an ninh; mở rộng đối tượng sử dụng sản phẩm, mở rộng chuẩn bị động viên công nghiệp từ thời bình.
Đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân (Bình Dương) đánh giá cao công tác soạn thảo, thẩm tra dự thảo Luật, thống nhất cao với nhiều nội dung được bổ sung, chỉnh lý nhằm mở rộng phạm vi, đối tượng, lĩnh vực động viên công nghiệp. Trong đó đã mở rộng huy động các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế; về lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp; về sản phẩm động viên công nghiệp, về sản xuất vật tư phục vụ quốc phòng, an ninh; mở rộng về đối tượng sử dụng sản phẩm, đồng thời mở rộng chuẩn bị động viên công nghiệp từ thời bình.
Tại khoản 6 Điều 3 dự thảo Luật đang giải thích “cơ sở công nghiệp động viên”, đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân kiến nghị Ban soạn thảo cần nghiên cứu kỹ lại “cơ sở công nghiệp động viên” hay “cơ sở động viên công nghiệp”. Theo đại biểu, tên Luật có nội hàm là động viên công nghiệp, căn cứ Điều 1, phạm vi điều chỉnh của Luật: Luật này quy định về vị trí, nhiệm vụ, nguyên tắc tổ chức, hoạt động, chế độ chính sách và nguồn lực cho công nghiệp quốc phòng an ninh và động viên công nghiệp.
Như vậy, nguồn lực cho động viên công nghiệp không chỉ có trong doanh nghiệp, mà có thể có nguồn lực trong các tổ chức, cá nhân và toàn dân cần thiết cho động viên công nghiệp, chứ không chỉ giới hạn phạm vi trong doanh nghiệp, ngoài lực lượng vũ trang. Vì vậy, nội hàm của vấn đề này cần nghiên cứu, làm rõ xuyên suốt trong các điều khoản Luật có liên quan nhằm thể chế hóa cao nhất quan điểm của Đảng “về phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, “huy động mọi nguồn lực của đất nước để chống chiến tranh xâm lược”.
Theo đại biểu Nguyễn Tạo (Lâm Đồng), Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đầu tư cho quốc phòng, an ninh; ngân sách quốc phòng Việt Nam phù hợp với tốc độ phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Để đáp ứng yêu cầu tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc, theo đại biểu, cần có các cơ chế để huy động nguồn lực cho phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh, nhất là các nhiệm vụ cấp bách hoặc nghiên cứu, chế tạo các sản phẩm mới, công nghệ cao, có tính rủi ro lớn.
Đại biểu nhấn mạnh, muốn tiếp cận nhanh với nền khoa học, công nghệ tiên tiến trên thế giới, tiệm cận với các nước có nền công nghiệp quốc phòng, an ninh phát triển thì việc bổ sung quy định về quỹ này nhằm giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước; tăng tính chủ động, linh hoạt trong bố trí nguồn lực để các chuyên gia, nhà khoa học tập trung nghiên cứu phát triển, sản xuất sản phẩm mới, công nghệ cao phục vụ nền công nghiệp quốc phòng, an ninh nước nhà.
Các đại biểu cũng cho rằng, Điều 20 dự thảo Luật quy định Chính phủ thành lập, quản lý, sử dụng quỹ là cần thiết để bảo đảm việc sử dụng quỹ đúng mục đích, công khai, minh bạch. Về trách nhiệm quản lý nhà nước, tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật lần này đã lược bỏ các điều quy định cụ thể về trách nhiệm của các bộ, ngành có liên quan (Điều 64, 65, 66 và 68); bổ sung Điều 6A quy định về cơ chế chỉ đạo liên ngành về công nghiệp quốc phòng, an ninh.
Bày tỏ đồng tình, đại biểu Tạ Đình Thi (Hà Nội) nhấn mạnh, việc chỉnh lý và bổ sung như vậy là hợp lý vì công nghiệp quốc phòng, an ninh là lĩnh vực đặc thù cần có sự tham gia liên ngành của nhiều bộ, ngành; xây dựng và phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh là trách nhiệm của các cấp, các ngành theo đúng chủ trương của Đảng; bảo đảm thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, biên chế. Tuy nhiên, theo đại biểu, cần giải thích và làm rõ hơn việc quy định như vậy còn là kết quả tổng kết kinh nghiệm thực tiễn của công tác quản lý nhà nước về công nghiệp quốc phòng, an ninh của nước ta cũng như học tập kinh nghiệm thế giới.
Về trách nhiệm quản lý nhà nước, các đại biểu nhấn mạnh, công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp là vấn đề lớn của đất nước, liên quan đến toàn dân, do vậy kiến nghị bổ sung: định kỳ 2 năm/lần hoặc khi cần thiết, Chính phủ tổ chức sơ kết, đánh giá công tác quản lý nhà nước về công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, đồng thời báo cáo cho Quốc hội; UBND cấp tỉnh báo cáo cho HĐND cùng cấp.
Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo Nhà nước về xây dựng và phát triển công nghiệp quốc phòng và an ninh do Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng Ban Chỉ đạo, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng làm Phó Trưởng ban Thường trực để giúp Chính phủ triển khai chương trình, đề án đẩy mạnh phát triển công nghiệp quốc phòng an ninh. Do đó, nhiều ý kiến cho rằng, cần nghiên cứu, bổ sung điều khoản cụ thể, làm rõ hơn chức năng, nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo quốc gia và thành phần tham gia, cơ quan đầu mối giúp việc Ban Chỉ đạo, làm cơ sở để Chính phủ quy định cụ thể, tạo thuận lợi trong quá trình thực hiện.
