Bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc của các dân tộc phục vụ phát triển du lịch là cách Tiên Yên đang làm hiệu quả thời gian qua.
Tiên Yên được biết đến là huyện có nhiều lễ hội văn hoá, điểm nhấn du lịch. Ngoài cảnh quan, du khách thích về đây trảy hội, thưởng thức hát soóng cọ, trình diễn trang phục dân tộc, lễ hội đường phố, thưởng thức ẩm thực mang đặc trưng của đồng bào các dân tộc Dao, Tày, Sán Chỉ, Sán Dìu… Xác định nguồn tài nguyên quý, huyện rất quan tâm bảo tồn, phát huy các giá trị đó phục vụ phát triển kinh tế – xã hội.
Huyện đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa đồng bào dân tộc thiểu số. Cụ thể, chỉ đạo các cơ quan chức năng của huyện khảo sát, thống kê, sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa của đồng bào các dân tộc, lập hồ sơ với lễ cấp sắc của dân tộc Dao, lễ cầu mùa của dân tộc Sán Chỉ, lễ Đại phan của dân tộc Sán Dìu; bảo tồn và khai thác 10 lễ hội truyền thống phục vụ du lịch.
Huyện rất quan tâm mở các lớp tập huấn bồi dưỡng, truyền dạy văn hóa phi vật thể như: Mở 3 lớp dạy tiếng Sán Dìu, Sán Chỉ; lập 9 CLB nghệ thuật dân gian, 4 CLB bảo tồn bản sắc văn hóa…
Đáng chú ý là huyện cụ thể hóa các nghị quyết thành đề án bảo tồn gắn với phát triển du lịch. Cụ thể, như: Đề án xây dựng chợ phiên vùng cao xã Hà Lâu; đề án xây dựng làng văn hóa dân tộc Tày, Lễ hội đình Đồng Đình; đề án bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc Sán Dìu… Trong đó, đặc biệt quan tâm xây dựng mô hình các làng bản văn hóa nhằm bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống đặc sắc, gắn với phát triển du lịch.
Nhờ đó, cho tới nay nhiều lễ hội truyền thống của huyện đã trở thành điểm nhấn, hấp dẫn như: Lễ hội đua thuyền ở Đồng Rui, lễ hội văn hoá thể thao các dân tộc Dao, Sán Chỉ, Tày, Sán Dìu…
Trong đó, không ít hoạt động đã trở thành điểm nhấn, thương hiệu như: Tuần Văn hoá – Thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc, Hội thi Vua gà, Lễ hội đường phố, Ngày hội Văn hoá – Thể thao dân tộc Sán Chỉ, Mùa vàng Đại Dực…
Được biết, thời gian tới huyện tiếp tục đưa các chất liệu này vào quá trình triển khai Đề án phát triển sản phẩm du lịch, Đề án du lịch cộng đồng bền vững. Trong đó, phát triển các sản phẩm du lịch từ ẩm thực đặc sắc, biểu diễn nghệ thuật như: Hát sán cố, múa đàn tính, hò biển… ở các sự kiện lớn; thiết kế quà lưu niệm từ các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số.
