Thời gian qua, cấp ủy, chính quyền các xã, phường, thị trấn trong tỉnh đảm bảo thực hiện tốt phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”.
Các địa phương thực hiện niêm yết công khai, minh bạch theo quy định của pháp luật về các nội dung nhân dân quan tâm và cần được biết như: Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm của địa phương; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chi tiết, phương án điều chỉnh quy hoạch khu dân cư, phương án đền bù, hỗ trợ GPMB, tái định cư liên quan đến các dự án, công trình của địa phương; nhiệm vụ, quyền hạn của cán bộ chuyên môn trực tiếp giải quyết công việc cho dân theo quy định của pháp luật; các khoản thu – chi; các đợt vận động quyên góp của dân; kinh phí xây dựng nâng cấp các tuyến đường liên khu, kinh phí xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng; quy trình, thủ tục ban hành văn bản của HĐND và UBND xã, phường, thị trấn… cũng được niêm yết, công khai theo quy định.
Các cấp ủy đảng, chính quyền đã thực hiện mở rộng dân chủ để nhân dân tham gia bàn bạc và tự quyết định trực tiếp về chủ trương và mức đóng góp xây dựng cơ sở hạ tầng, các công trình phúc lợi công cộng trong phạm vi xã, phường, thị trấn, khu phố nơi nhân dân sinh sống.
Điển hình như Hạ Long thực hiện chủ trương đầu tư, cải tạo, nâng cấp hạ tầng các khu dân cư, khu đô thị hình thành trước năm 2005 trên địa bàn thành phố đã lấy ý kiến tham gia của 100% đại diện các hộ dân cư tại các khu dân cư có chủ trương cải tạo. Việc được bàn và quyết định nội dung thực hiện của khu dân cư nơi mình sinh sống đã tạo ra không khí sôi nổi, tích cực, nhiệt tình của nhân dân tham gia sửa chữa hạ tầng khu dân cư. Nhờ đó, bộ mặt đô thị hình thành trước năm 2005 đã có nhiều thay đổi theo hướng đồng bộ và hiện đại hóa, không chỉ giúp người dân thuận tiện hơn trong sinh hoạt mà còn tạo tiền đề trọng nâng cao chất lượng cuộc sống.
Quyền giám sát của nhân dân cũng được cấp ủy, chính quyền các xã, phường, thị trấn quan tâm thực hiện hiệu quả thông qua hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng hoặc gián tiếp thông qua hoạt động của Ủy ban MTTQ và các tổ chức chính trị – xã hội. Nội dung giám sát tập trung vào việc chấp hành các quy định về giải quyết khiếu nại, kiến nghị của nhân dân; công tác đảm bảo vệ sinh môi trường, trật tự đô thị, quản lý đất đai, giải phóng mặt bằng, giám sát việc thực thi công vụ của CBCCVC…
Việc rà soát, sửa đổi, bổ sung và thực hiện các hương ước, quy ước thôn, bản, khu phố đảm bảo tốt các nội dung, quy định, có sự linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với đặc điểm tình hình thực tế của địa phương, thôn, bản, khu phố. 100% các thôn, khu dân cư đã thực hiện rà soát, sửa đổi, xây dựng hương ước, quy ước; tổ chức ký kết việc thực hiện nếp sống văn hóa, văn minh theo hương ước, quy ước; các hủ tục lạc hậu trong đồng bào dân tộc thiểu số dần được xóa bỏ.
Cùng với đó, đẩy mạnh cải cách hành chính, nhất là cải cách thủ tục hành chính, thực hiện cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông”, dịch vụ công trực tuyến tại cấp xã, phường, thị trấn được tập trung triển khai tích cực. Hiệu quả hoạt động của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hiện đại cấp xã tiếp tục được nâng cao, tỷ lệ giải quyết hồ sơ đúng và trước hạn đều đạt trên 99,5%; đẩy mạnh cung cấp các dịch vụ công như dịch vụ công trực tuyến, dịch vụ bưu chính công ích…
Việc tổ chức giao ban định kỳ giữa cấp ủy, chính quyền xã, phường, thị trấn với bí thư chi bộ, trưởng thôn, khu, trưởng ban công tác mặt trận thôn, bản, khu phố được duy trì thường xuyên theo định kỳ 1 lần/tháng giúp lãnh đạo các cấp kịp thời nắm bắt tình hình trong nhân dân, có các chỉ đạo sâu sát tạo động lực phát triển kinh tế – xã hội từng vùng, miền một cách phù hợp.
Phát huy dân chủ ở cơ sở của tỉnh và các địa phương đã góp phần khơi nguồn sức mạnh tổng hợp trong các tầng lớp nhân dân thực hiện nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế – xã hội của địa phương, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.
