Năm 2023, Quảng Ninh là một trong 3 địa phương dẫn đầu cả nước về thu hút FDI. Điều này khẳng định môi trường đầu tư kinh doanh của tỉnh đang được cộng đồng quốc tế đánh giá cao. Nhằm tiếp tục phát huy dư địa, Quảng Ninh đang tập trung thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ để lôi kéo dòng vốn FDI, trở thành động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế, khẳng định vị thế là trung tâm thu hút FDI của cả nước.
Động lực từ chính sách và hạ tầng đồng bộ
Trên 3,1 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), bằng 314% chỉ tiêu Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh và HĐND tỉnh, Quảng Ninh là địa phương đứng thứ 3 cả nước về nguồn vốn FDI thu hút được trong năm 2023… Đây là con số ấn tượng, kỷ lục mới của tỉnh sau hơn 20 năm kể từ thời điểm dự án FDI đầu tiên đầu tư vào địa bàn tỉnh (2002).
Để có được kết quả ấn tượng này là sự nỗ lực rất lớn từ tỉnh. Bên cạnh việc đa dạng hóa đối tác, hình thức đầu tư, tỉnh đã nhận định chính xác từ xa, từ sớm các cơ hội, chủ động có kế hoạch, chiến lược bài bản trong đổi mới các cơ chế, chính sách hấp dẫn đầu tư và chuẩn bị hạ tầng đồng bộ cho sự bứt phá mới trong thu hút đầu tư.
Ngay từ năm 2012, tỉnh chủ động tổ chức Hội nghị xúc tiến đầu tư đầu tiên tại tỉnh với sự tham dự của khoảng 300 nhà đầu tư trong nước và quốc tế. Nhiều thông tin về lợi thế cạnh tranh, dư địa phát triển, chính sách đổi mới đã được thông tin với định hướng kêu gọi thu hút đầu tư, tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế. Cũng sau đó hơn một năm, tỉnh đã công bố 7 quy hoạch chiến lược – đây được coi là căn cứ, chỉ dẫn quan trọng để tỉnh định vị những giá trị, cơ hội, cùng thách thức, xây dựng lộ trình, tiến độ và nguồn lực nhằm hiện thực hóa các ý tưởng phát triển trong tầm nhìn dài hạn.
Cùng với việc ưu tiên, nâng cao chất lượng điều hành chính quyền, cải cách hành chính, chuyển đổi số, đồng hành cùng doanh nghiệp… tỉnh cùng các nhà đầu tư chiến lược đã chi hàng chục tỷ USD cho đầu tư phát triển hạ tầng đồng bộ, nhất là hạ tầng giao thông nhằm kết nối liên thông, tổng thể nội tỉnh và liên vùng. Định hướng phát triển đều bám sát không gian “Một tâm, hai tuyến, đa chiều, hai mũi đột phá, ba vùng động lực”, từ đó sớm kiến tạo các hành lang giao thông gắn với các hành lang kinh tế, hành lang đô thị, phân công và hợp tác lãnh thổ, bảo đảm các tiềm năng, thế mạnh, lợi thế so sánh, lợi thế cạnh tranh của từng địa phương của tỉnh được phát huy.
Năm 2023, tận dụng lợi thế là địa phương đầu tiên được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030; 6 năm liên tiếp (2017-2022) giữ vị trí quán quân PCI, Quảng Ninh tập trung thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao vị thế, uy tín của tỉnh với các địa phương trong nước và trên thị trường quốc tế; triển khai các nhiệm vụ xúc tiến đầu tư kết hợp công tác tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu hình ảnh, môi trường đầu tư kinh doanh; chuẩn bị tốt các điều kiện cần thiết, nhất là mặt bằng, hạ tầng, nguồn nhân lực nhằm thu hút tập đoàn đa quốc gia, doanh nghiệp lớn với công nghệ hiện đại đầu tư vào tỉnh… Những giải pháp cầu thị, đúng thời điểm đã tạo được niềm tin đối với nhà đầu tư, đón được làn sóng mới, cơ hội mới, xác lập kỷ lục thu hút nguồn vốn đầu tư FDI thế hệ mới với số vốn khủng.
Có thể thấy, trong các số liệu báo cáo và thống kê kinh tế, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo của tỉnh luôn tăng trưởng cao, là động lực chính của tăng trưởng kinh tế. Điều này cũng dễ hiểu, bởi khi các dự án FDI phát triển, các nhà máy bước vào sản xuất ổn định tại tỉnh sẽ tạo ra lượng lớn hàng hóa giá trị cao, đóng góp vào tăng trưởng. Tỉnh đã có gần 200 doanh nghiệp vốn đầu tư nước ngoài đến từ 20 quốc gia tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu với tổng vốn đầu tư đạt trên 14 tỷ USD. Quảng Ninh đang từng bước khẳng định vị thế là trung tâm thu hút FDI của cả nước.
Tín hiệu bứt phá năm 2024
Với quan điểm sử dụng hiệu quả nguồn vốn ngoài ngân sách cho phát triển, FDI là động lực quan trọng, thúc đẩy ngành công nghiệp tăng tốc trong giai đoạn mới; nhận định về biến động của môi trường đầu tư quốc tế, nhất là sự chuyển dịch mạnh mẽ dòng vốn đầu tư nước ngoài thời điểm hiện nay, Nghị quyết số 20-NQ/TU (ngày 27/11/2023) của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phương hướng nhiệm vụ năm 2024 đã xác định thu hút đầu tư nói chung, FDI nói riêng là động lực chính để đảm bảo tăng trưởng với mục tiêu phấn đấu tổng vốn FDI đạt trên 3 tỷ USD.
Trưởng Ban Quản lý KKT tỉnh Phạm Xuân Đài cho biết: Quyết tâm của Quảng Ninh đã được triển khai ngay từ những ngày đầu, tháng đầu của năm 2024. UBND tỉnh đã xây dựng kế hoạch hành động, Ban Quản lý KKT đã bám sát chỉ đạo triển khai cụ thể các nội dung trong thực hiện chủ đề công tác năm. Từ đó, ban hành kế hoạch, chương trình theo chuyên đề; tập trung nâng cao chất lượng xúc tiến đầu tư thu hút đầu tư nước ngoài; triển khai dự án đầu tư thông qua việc làm việc cụ thể với từng chủ đầu tư hạ tầng KCN để rà soát, đánh giá khả năng đáp ứng, đồng hành cùng doanh nghiệp, tập trung công tác cải cách hành chính, chuẩn bị mặt bằng sạch… nhằm nắm bắt thời cơ, đón đầu làn sóng dịch chuyển vốn, tiếp tục tạo đột phá thu hút FDI năm 2024.
Trong quá trình triển khai, Quảng Ninh đã tập trung nghiên cứu, sửa đổi, nâng cao hiệu quả mô hình xúc tiến đầu tư thống nhất trong toàn tỉnh và theo “chu trình khép kín” từ việc hỗ trợ triển khai thủ tục đầu tư đến hỗ trợ sau đầu tư. Bên cạnh đó, xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, ban ngành trong trao đổi thông tin, xây dựng dữ liệu dùng chung, đảm bảo tính thống nhất về thông tin; phối hợp đôn đốc, giám sát đảm bảo các thủ tục đầu tư và hỗ trợ đầu tư được kịp thời.
Quảng Ninh cũng chủ động làm việc với Bộ KH&ĐT để nắm bắt thông tin về nhu cầu đầu tư của các nhà đầu tư FDI lớn để trực tiếp kết nối, tiếp cận, mời gọi về nghiên cứu, đầu tư tại Quảng Ninh. Công tác xúc tiến đầu tư được triển khai có mục tiêu, trọng tâm, trọng điểm, chuyên sâu; nghiên cứu, lựa chọn các ngành nghề đúng định hướng thu hút đầu tư, dự án xanh – sạch – công nghệ cao.
Nhằm đảm bảo các điều kiện để thu hút, triển khai dự án đầu tư, Quảng Ninh yêu cầu các chủ đầu tư hạ tầng KCN khẩn trương thực hiện đầu tư xây dựng kỹ thuật và hạ tầng xã hội theo quy hoạch để đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư thứ cấp; thực hiện rà soát lại các dự án sử dụng đất phù hợp, tránh dư thừa, gây hoang hóa, lãng phí; xử lý thu hồi các dự án chậm triển khai, hoạt động không hiệu quả; bổ sung quỹ đất sạch, tiềm năng thu hút các dự án đầu tư mới; chuẩn bị sẵn sàng hạ tầng, nhân lực, năng lượng… để ưu tiên tập trung thu hút đầu tư.
Với cách làm bài bản, cụ thể, đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của các nhà đầu tư, mục tiêu thu hút FDI năm 2024 đang có nhiều tín hiệu khả quan. Đến hết tháng 3/2024, tổng vốn thu hút FDI trên địa bàn tỉnh đạt 851,34 triệu USD, bằng 170% kế hoạch đề ra, đạt 28,3% kế hoạch năm. Trong đó, có 16 dự án FDI được cấp mới tập trung vào lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo đến từ các nhà đầu tư: Hồng Kông, Nhật Bản, Trung Quốc, Đài Loan, Singapore, Hàn Quốc; 9 dự án thực hiện điều chỉnh tăng vốn đầu tư.
Được biết, hiện đang còn 10 dự án đề nghị Quảng Ninh cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư với tổng vốn đạt trên 520 triệu USD đến từ các nhà đầu tư Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Trung Quốc và Đài Loan. Các cơ quan liên quan đang triển khai các thủ tục pháp lý theo quy định, hướng dẫn nhà đầu tư hoàn thiện hồ sơ và dự kiến sẽ cấp trong quý II/2024. Với tiến độ hiện nay, hết quý II, Quảng Ninh dự kiến thu hút gần 30 dự án với tổng số vốn FDI đầu tư vào tỉnh đạt 1,4 tỷ USD, gần bằng 50% kế hoạch năm. Theo một số chuyên gia, giai đoạn gia tăng đầu tư sẽ đẩy mạnh vào những tháng cuối năm. Điều này phù hợp với quy luật thực hiện thi công hạ tầng, nhà xưởng sản xuất vào đầu năm tới. Như vậy, mục tiêu năm 2024 phấn đấu tổng vốn FDI đạt trên 3 tỷ USD của Quảng Ninh đang rất khả quan.
Với sự quan tâm, lãnh đạo chỉ đạo hết sức quyết liệt của tỉnh ngay từ đầu năm, việc tổ chức thực hiện hoạt động xúc tiến đầu tư của Quảng Ninh ngày càng đa dạng về hình thức và quy mô. Tỉnh đã chủ động đổi mới trong xúc tiến đầu tư thông qua làm việc tiếp cận trực tiếp một số nhà đầu tư FDI lớn; tập trung vào các thị trường trọng tâm, trọng điểm… điều này đang góp phần thu hút được sự quan tâm của nhiều doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước. Khối nhà đầu tư FDI quan tâm, tìm hiểu, đăng ký đầu tư tại Quảng Ninh có xu hướng tăng, tỉnh chắc chắn sẽ xác lập kỷ lục mới trong thu hút FDI ở năm 2024. Từ đó, góp phần quan trọng khơi thông dòng vốn ngoại cho mục tiêu tăng trưởng.