Phát huy lợi thế là địa phương duy nhất trong cả nước có chung đường biên giới trên bộ và trên biển với Trung Quốc, hình thành cửa khẩu trên biển phục vụ hoạt động giao thương, tháng 10/2021 Quảng Ninh khởi công Bến cảng tổng hợp Vạn Ninh. Tuy nhiên, sau hơn 2 năm triển khai, dự án đang gặp phải một số khó khăn khiến tiến độ chưa đảm bảo. Hiện tỉnh đang tăng cường các giải pháp tháo gỡ, giải quyết dứt điểm những vướng mắc để sớm hoàn thành công trình.
Dự án Bến cảng tổng hợp Vạn Ninh (giai đoạn 1) được xây dựng tại xã Vạn Ninh, TP Móng Cái có tổng vốn đầu tư hơn 2.200 tỷ đồng, sử dụng 82,79ha đất (gồm 46,55ha đất và 36,24ha mặt nước). Quy mô đầu tư bến cầu chính dài 500m có thể đậu đồng thời 2 tàu trọng tải 20.000 DWT hoặc 3 tàu trọng tải 10.000 DWT và đậu các sà lan ở mặt sau. Phía trong cảng là bến sà lan dài 180m, tiếp giáp bờ cùng hệ thống 3 cầu dẫn. Hạ tầng sau cảng sẽ có đường nối dài hơn 2km; khu kho, bãi hàng tổng hợp và container, kho CFS; nhà điều hành cảng cùng hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng điện, nước và xử lý môi trường…
Theo kế hoạch, những hạng mục này sẽ hoàn thành đưa vào khai thác trong năm 2024. Tuy nhiên đến nay, tổng khối lượng thực hiện các hạng mục đang rất thấp, nhà thầu mới cơ bản hoàn thành công tác nạo vét, bơm cát san lấp nền bãi dự án, thi công tuyến đê bao… Ông Vũ Minh Tuấn, Giám đốc Công ty CP Cảng Quốc tế Vạn Ninh – đại diện chủ đầu tư, cho biết: Xác định dự án có vai trò đặc biệt quan trọng đối với tỉnh Quảng Ninh và liên vùng. Vì thế, ngay sau khi khởi công, chủ đầu tư đã triển khai các bước tổ chức thi công, nhưng trong quá trình thực hiện, dự án đã gặp phải những khó khăn. Đó là, điều kiện khu vực thi công trên biển, thường xuyên có sóng to, gió lớn; nguồn vật liệu cần để san lấp mặt bằng và làm đường giao thông khan hiếm… dẫn đến công tác thi công không liền mạch. Cũng do thiếu nguồn vật liệu san lấp nên thiếu đường công vụ, thiếu mặt bằng thi công, khiến việc vận chuyển nguyên vật liệu khó khăn, ảnh hưởng đến tiến độ tổng thể dự án.
Trong bối cảnh đó, với quan điểm đồng hành cùng nhà đầu tư trọn vòng đời dự án, giải quyết dứt điểm những tồn tại, vướng mắc, các đồng chí lãnh đạo tỉnh đã thường xuyên đến công trường thi công, trực tiếp chỉ đạo giải quyết từng bước những khó khăn.
Tại buổi kiểm tra trung tuần tháng 5 vừa qua, đồng chí Cao Tường Huy, Chủ tịch UBND tỉnh, đã yêu cầu chủ đầu tư phối hợp chặt chẽ Sở GT-VT và các đơn vị liên quan, triển khai sớm công tác nạo vét luồng lạch vào cảng; thực hiện rà soát các mỏ vật liệu như đất, cát trong khu vực để ưu tiên cấp cho dự án; tiếp tục tìm kiếm vật liệu thay thế, đáp ứng yêu cầu tổ chức thi công, tiến độ theo kế hoạch. Trong bối cảnh nguồn nguyên vật liệu làm đường nối ra cảng khan hiếm, với mục tiêu giảm thiểu thấp nhất các tác động đến môi trường, tiếp tục nghiên cứu, xem xét, đề xuất điều chỉnh phương án thiết kế cho phù hợp.
Ông Hoàng Quang Hải, Giám đốc Sở GT-VT, cho biết: Sở đang tiến hành phối hợp với chủ đầu tư cũng như các đơn vị liên quan để rà soát khó khăn, tìm kiếm giải pháp tháo gỡ. Trước mắt sẽ đề xuất Bộ GT-VT cho triển khai sớm công tác nạo vét luồng lạch vào cảng, có thể tận thu nguồn vật liệu nạo vét phục vụ cho hạng mục san lấp mặt bằng cảng; triển khai sớm các thủ tục cấp phép các mỏ nguyên vật liệu trên cơ sở quy hoạch đã được duyệt. Đồng thời yêu cầu chủ đầu tư nghiên cứu, đề xuất các các giải pháp đẩy nhanh tiến độ thi công, đẩy nhanh tiến độ thẩm định kỹ thuật và điều chỉnh thiết kế phù hợp với bối cảnh, điều kiện thi công thực tế trong giai đoạn hiện nay. Có thể xem xét, nghiên cứu thay vì phương án đường đắp bằng vật liệu san lấp lấn biển trước đây bằng phương án thi công cầu…
Bến cảng tổng hợp Vạn Ninh là công trình hạ tầng giao thông đặc biệt quan trọng của tỉnh và liên vùng, khi hoàn thành sẽ hình thành đầu mối xuất nhập khẩu hàng hóa đường biển tại khu vực cửa khẩu Móng Cái. Đây cũng là tiền đề để hình thành mạng lưới cơ sở hạ tầng logistics gắn liền với chuỗi dịch vụ hậu cần cảng: Vận tải – kho bãi – cảng biển với mô hình vận tải đa phương thức nhằm mang lại hiệu quả tối ưu cho hàng hóa xuất nhập khẩu, giao thương quốc tế, nhất là giao thương hàng hóa bằng đường biển giữa khu vực ASEAN với Đông Bắc Á. Công trình sẽ khớp nối hợp lý hạ tầng kỹ thuật trong KKT cửa khẩu Móng Cái nhằm thúc đẩy phát triển KT-XH địa phương; thể hiện rõ quan điểm ưu tiên của tỉnh đối với việc thực hiện 3 đột phá chiến lược gắn với phát triển bền vững kinh tế biển; phù hợp với Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam…
Với vai trò và ý nghĩa đặc biệt quan trọng của dự án, để phát huy hiệu quả phương châm “lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư”, Quảng Ninh đã đầu tư cao tốc Vân Đồn – Móng Cái để đồng bộ tuyến cao tốc dọc tỉnh; triển khai xây dựng tuyến đường nối từ cao tốc Vân Đồn – Móng Cái ra Cảng Vạn Ninh dài gần 10km. Kỳ vọng với sự vào cuộc tích cực từ các cấp chính quyền, chủ đầu tư cùng các nhà thầu, những khó khăn dự án Bến cảng tổng hợp Vạn Ninh sẽ sớm được tháo gỡ, trở thành công trình trọng điểm, động lực cho khu vực Đông Bắc của tỉnh.