Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, thời gian tới sẽ tăng cường hoạt động quản lý, giám sát hàng hóa trên môi trường mạng, chủ động yêu cầu các sàn giao dịch thương mại điện tử, mạng xã hội phối hợp rà soát gỡ bỏ thông tin sản phẩm hàng hóa vi phạm pháp luật.
Sáng 7/11, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội tiếp tục phiên chất vấn đối với nhóm lĩnh vực kinh tế ngành.
Gần 200 vụ việc hàng nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc đã bị xử lý
Nêu câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, đại biểu Lê Đoàn An Xuân (đoàn Phú Yên) cho biết, tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng hóa không đúng với giới thiệu quảng cáo vẫn là vấn đề nhức nhối, đặc biệt qua các kênh bán hàng online.
Nhiều vụ việc phát hiện hàng giả, hàng kém chất lượng do chính cộng đồng mạng phát hiện, tẩy chay nhưng chưa có sự vào cuộc của cơ quan quản lý nhà nước hay Hội Bảo vệ người tiêu dùng, dẫn đến nhà sản xuất, nhà nhập khẩu hàng giả, hàng kém chất lượng chưa được xử lý thích đáng.
Đại biểu Lê Đoàn An Xuân đặt vấn đề đến bao giờ Bộ Công Thương mới có giải pháp hữu hiệu giải quyết tình trạng này, để người tiêu dùng, người sản xuất chân chính được bảo vệ?
Trả lời vấn đề đại biểu nêu, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, thương mại điện tử đang là một trong những lĩnh vực tiên phong của nền kinh tế số, trở thành kênh phân phối quan trọng, động lực để phát triển kinh tế và dẫn dắt chuyển đổi số trong doanh nghiệp.
“Thời gian qua, doanh thu bán lẻ từ hoạt động thương mại điện tử đạt từ 16-19 tỷ USD, tốc độ tăng trưởng 20-25%. Đây là một tốc độ tăng trưởng cao trong khu vực và trên thế giới”, Bộ trưởng thông tin.
Mặc dù thương mại điện tử đã có những đóng góp to lớn cho nền kinh tế số, tạo động lực phát triển kinh tế và dẫn dắt chuyển đổi số trong doanh nghiệp, song Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng khẳng định vẫn còn những yếu tố tiêu cực, tồn tại như đại biểu Lê Đoàn An Xuân đã nêu.
Tư lệnh ngành Công Thương cho biết, thời gian qua lực lượng quản lý thị trường cả nước đã phát hiện xử lý nhiều đối tượng kinh doanh hàng hóa giả mạo nhãn hiệu hàng hóa, hàng nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ tương đối lớn. Đơn cử như vụ việc kiểm tra tại Trung tâm mua sắm Sài Gòn, đã phát hiện hàng nghìn sản phẩm giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng được nhập khẩu vào Việt Nam.
“Những tháng đầu năm nay, lực lượng quản lý thị trường đã kiểm tra 523 vụ, xử lý 197 vụ, phạt tiền lên đến 78 tỷ đồng giá trị hàng hóa liên quan đến sản phẩm nhập lậu, hành vi vi phạm kinh doanh hàng hóa, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ trên môi trường internet, website, thương mại điện tử bán hàng mà không thông báo với cơ quan quản lý nhà nước”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho hay.
Để từng bước khắc phục những tồn tại trên, thời gian qua Bộ Công Thương đã thực hiện một số giải pháp như: bổ sung trách nhiệm của chủ mạng xã hội, sàn giao dịch thương mại điện tử về gỡ bỏ những thông tin về hàng hóa vi phạm trong vòng 24 giờ kể từ khi nhận được yêu cầu; tích cực chủ động phối hợp các bộ ngành liên quan, thực hiện rà soát nắm bắt thông tin phát hiện xử lý các hoạt động vi phạm thông qua bán hàng online, các đầu mối vận chuyển hàng hóa qua tiêu thụ…; phối hợp với các mạng xã hội xây dựng kênh báo cáo để hỗ trợ xử lý bán hàng vi phạm pháp luật trên mạng xã hội .
Thời gian tới, Bộ sẽ tập trung rà soát các quy định về pháp luật, nhất là Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi), Luật Bảo vệ người tiêu dùng (sửa đổi); phân cấp phân quyền cho địa phương; tăng cường quản lý toàn diện giao dịch giữa người mua và người bán; tăng cường hoạt động quản lý giám sát hàng hóa trên môi trường mạng.
Đồng thời, chủ động yêu cầu các sàn giao dịch thương mại điện tử, mạng xã hội phối hợp rà soát gỡ bỏ thông tin sản phẩm hàng hóa vi phạm pháp luật; tăng cường cơ sở dữ liệu, kết nối thông tin trong hoạt động thương mại điện tử.
Rà soát, hoàn thiện chính sách quản lý thuốc lá thế hệ mới
Trả lời chất vấn của đại biểu Châu Quỳnh Dao (đoàn Kiên Giang) liên quan đến thuốc lá điện tử, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng chính phủ, Bộ Công Thương đã có tờ trình báo cáo Thủ tướng về việc ban hành Nghị quyết thí điểm chính sách quản lý đối với các loại hình thuốc lá thế hệ mới, trong đó có thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng.
Trên cơ sở đó, Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Công Thương làm việc và thống nhất với Bộ Y tế về chính sách quản lý đối với thuốc lá thế hệ mới.
“Bộ cũng đã có 2 lần làm việc với Bộ Y tế về nội dung này, lần gần nhất vào ngày 23/5/2023 và hiện vẫn đang trong quá trình rà soát để thống nhất quan điểm với Bộ Y tế để hoàn thiện chính sách quản lý thuốc lá thế hệ mới”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thông tin.
Theo đó, Bộ Công Thương dự kiến sẽ đưa mặt hàng thuốc lá thế hệ mới vào đối tượng điều chỉnh của Nghị định thay thế Nghị định 67/2013/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá về kinh doanh thuốc lá (Nghị định 67) để có hình thức quản lý phù hợp. Dự kiến sẽ trình Thủ tướng Chính phủ trong quý IV năm nay.
Về quan điểm, Bộ Y tế yêu cầu cấm nhưng Bộ Tư pháp yêu cầu cần đánh giá sự tương thích của thuốc lá thế hệ mới với định nghĩa của thuốc lá hiện nay. Nếu có sản phẩm thuốc lá thế hệ mới nào thuộc phạm trù thuốc lá thì đề xuất đưa định nghĩa thuốc lá thế hệ mới vào Nghị định về kinh doanh thuốc lá thay thế Nghị định 67.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho hay, trong quá trình xây dựng quản lý chính sách thí điểm thuốc lá thế hệ mới, Bộ Công Thương đang xây dựng phương án quản lý theo hướng tiệm cận nhất với ý kiến của Bộ Y tế để có thể trình Thủ tướng theo hướng phù hợp với Hiến pháp, Luật Đầu tư, các quy định khác có liên quan và chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ.
Đồng thời, bảo đảm chặt chẽ, phù hợp với chiến lược quốc gia về giảm thiểu tác hại của thuốc lá, an toàn sức khỏe cho người sử dụng, dung hòa quyền lợi giữa các chủ thể liên quan, phù hợp thông lệ quốc tế và những cam kết của Việt Nam với cộng đồng quốc tế.
