Chủ động đấu tranh, ngăn chặn buôn lậu, gian lận thương mại, ngành Hải quan tỉnh khẳng định vai trò chốt chặn, góp phần quan trọng để bảo vệ an ninh, an toàn cộng đồng.
Theo cơ quan chức năng, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới diễn biến phức tạp nếu không được kiểm soát tốt. Bởi, trên tuyến đường bộ, các đối tượng buôn lậu có thể lợi dụng chính sách cư dân biên giới, cất giấu trong người, trà trộn vào hành lý các mặt hàng cấm, hàng có trị giá cao thông qua hoạt động xuất nhập cảnh; lợi dụng sự thông thoáng trong thủ tục hải quan để gian lận thương mại.
Trong nội địa các đối tượng mua bán, vận chuyển hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc hợp pháp; hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đã chuyển dần từ phương thức truyền thống sang sử dụng các nền tảng thương mại điện tử, mạng xã hội; thường xuyên thay đổi phương thức thủ đoạn, hoạt động ngày càng tinh vi, lợi dụng sàn thương mại điện tử và dịch vụ chuyển phát, giao hàng qua hệ thống các doanh nghiệp bưu chính để kinh doanh, vận chuyển các mặt hàng cấm, hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ.
Đối với tuyến đường biển, lợi dụng địa hình tuyến biên giới đường biển dài, vùng nước rộng lớn, trong khi lực lượng chức năng còn mỏng, thiếu phương tiện hoạt động.
Để chủ động đấu tranh, ngăn chặn buôn lậu, gian lận thương mại, ngay từ đầu của các năm, Cục Hải quan tỉnh tổ chức hội nghị triển khai công tác kiểm soát, chống buôn lậu và đưa ra những mục tiêu, giải pháp cụ thể để triển khai đến các đơn vị cơ sở. Đơn cử, trong năm 2023, tập trung vào 9 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm với mục tiêu là quản lý tốt địa bàn, không để xảy ra điểm nóng, vụ việc nổi cộm về buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyên trái phép hàng hóa, ma túy trong phạm vi địa bàn hoạt động hải quan. Còn năm 2024, tập trung vào 8 nhóm công việc và 49 nhiệm vụ cụ thể với mục tiêu quyết tâm cao, tham mưu trúng, hành động đúng, hiệu quả thật; quản lý được địa bàn, kiểm soát được tình hình, kiềm chế được đối tượng; kiên quyết không để phát sinh điểm nóng về buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyên trái phép hàng hóa trong phạm vi địa bàn hoạt động hải quan.
Cục ban hành các kế hoạch kiểm soát hải quan và giao chỉ tiêu kiểm soát cho các đơn vị cơ sở; triển khai cao điểm đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả dịp trước, trong, sau Tết Nguyên đán; kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật; tuyên truyền, hỗ trợ, cung cấp thông tin; Tổ chức triển khai công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua cảng hàng không quốc tế Vân Đồn giai đoạn 2022- 2025; công tác chống buôn lậu hàng giả; Chiến dịch Con rồng Mê Kông 5 về đấu tranh phòng, chống ma túy và phòng, chống mua bán, vận chuyển trái phép động, thực vật hoang dã…
Các đơn vị cơ sở trong ngành tăng cường công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép các mặt hàng: xăng dầu, pháo, tiền tệ, ma túy, gia súc, gia cầm và sản phẩm của chúng; động vật, sản phẩm động vật, vắc xin thú y; động vật, thực vật hoang dã, thủy hải sản, thực phẩm, vật tư nông nghiệp giả, kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ; lợn và sản phẩm của lợn, vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không.
Từ đầu năm đến nay, Cục Hải quan tỉnh kịp thời phát hiện, bắt giữ tổng số 111 vụ, trị giá 3,524 tỷ đồng; phối hợp bắt giữ ngoài ngành 41 vụ, trị giá 2,098 tỷ đồng. Xử lý hành chính 234 vụ/234 trường hợp, tiền phạt 1,327 tỷ đồng (so với cùng kỳ năm trước tăng 34,4% về số vụ và tăng 8,4% về tiền phạt). Trong đó, phạt về thủ tục hải quan 133 trường hợp, về kiểm soát chống buôn lậu 101 vụ/101 trường hợp. Chuyển kiến nghị khởi tố 03 vụ/03 đối tượng. Đối với hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ, bắt giữ xử lý 17 vụ/17 đối tượng, tang vật vi phạm chủ yếu là giầy, dép, máy sấy tóc…
Thời gian tới, Hải quan Quảng Ninh tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả. Triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát; cụ thể hóa nhiệm vụ của từng đơn vị Hải quan trực thuộc theo chức năng, nhiệm vụ và địa bàn được phân công quản lý, đảm bảo chặt chẽ, hiệu quả, trên nguyên tắc “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm”; đặc biệt, đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị nhằm nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa, ma túy qua biên giới.
Ngành còn tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng trong, ngoài ngành và Hải quan Nam Ninh (Trung Quốc) phát huy sức mạnh tổng hợp, nhằm kịp thời phát hiện, bắt giữ và xử lý nghiêm các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Triển khai hiệu quả các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát ma túy trong tất cả các khâu, các tuyến, các địa bàn; phối hợp với các lực lượng chức năng trong việc hỗ trợ kỹ thuật nghiệp vụ trong đấu tranh chuyên án. Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân, nhất là tại các địa bàn trọng điểm, phức tạp, vùng biên giới, hải đảo tham gia phòng, chống buôn lậu, tích cực tham gia tố giác tội phạm buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới…