Để khai thác bền vững thị trường xuất khẩu sang Trung Quốc, tỉnh Quảng Ninh đã và đang đẩy mạnh việc tiếp cận, giao thương và tăng cường công tác xúc tiến thương mại, tạo mọi điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp thực hiện các hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh. Qua đó, nhiều mặt hàng tiềm năng đã được xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, góp phần tăng cường hợp tác XNK, dần hình thành chuỗi dịch vụ thương mại bền vững.
Năm 2024, Việt Nam và Trung Quốc đang cùng các nước ASEAN thúc đẩy đàm phán nâng cấp FTA ASEAN – Trung Quốc phiên bản 3.0, qua đó mở ra nhiều hơn nữa cơ hội kinh tế, thương mại cho các nước trong khu vực nói chung và hai nước nói riêng. Đặc biệt, Trung Quốc luôn là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam với đà tăng trưởng thương mại song phương, trong khoảng 10 năm gần đây đều ở mức 2 con số. 9 tháng năm 2024, kim ngạch XNK song phương đạt 148,6 tỷ USD, trong đó, Việt Nam xuất khẩu hàng hoá sang Trung Quốc đạt 43,6 tỷ USD, tăng 1% so với cùng kỳ; nhập khẩu từ Trung Quốc đạt 105 tỷ USD, tăng 32,5%. Từ nay đến hết năm 2024, với đà cải thiện mạnh mẽ về thương mại trong nửa đầu năm, dự báo kim ngạch XNK Việt Nam – Trung Quốc có thể tiến sát mốc 200 tỷ USD.
Tại Quảng Ninh, việc thúc đẩy xuất khẩu sang thị trường tiềm năng Trung Quốc đang được tích cực đẩy mạnh với nhiều hoạt động hiệu quả. Nổi bật là tỉnh Quảng Ninh và Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây đã tăng cường công tác trên nhiều lĩnh vực, trong đó có các hoạt động giao thương, thúc đẩy liên kết vùng và trao đổi hàng hóa giữa hai bên. Theo đó, hai tỉnh – khu tiếp tục thực hiện vận hành hiệu quả cửa khẩu quốc tế Móng Cái (Việt Nam) – Đông Hưng (Trung Quốc), cặp cửa khẩu song phương Hoành Mô (Việt Nam) – Động Trung (Trung Quốc) bao gồm lối thông quan Bắc Phong Sinh (Việt Nam) – Lý Hỏa (Trung Quốc); sớm khôi phục hoạt động thông quan hàng hóa cửa khẩu Ka Long (Móng Cái, Việt Nam) – Bến Biên mậu Đông Hưng (Trung Quốc); tích cực phối hợp triển khai xây dựng thí điểm khu hợp tác kinh tế qua biên giới.
Đồng thời, hai bên phối hợp triển khai các biện pháp tiện lợi hóa thông quan, thúc đẩy hợp tác đầu tư, thương mại, XNK giữa hai bên, ưu tiên thông quan nhanh, thông quan trước đối với nhóm hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam vào Trung Quốc là hàng nông, lâm, thủy hải sản… Tiếp tục phối hợp báo cáo cấp có thẩm quyền hai nước về xây dựng công trình qua biên giới – Cầu Bắc Luân III và mở lối thông quan Cầu Bắc Luân III thuộc Cửa khẩu quốc tế Móng Cái – Đông Hưng, cửa khẩu quốc tế đường sắt Móng Cái – Đông Hưng, xây dựng công trình qua biên giới tại Lối mở cầu phao tạm Km3+4 và nâng cấp Lối mở Km3+4 và cửa khẩu Ka Long thành cửa khẩu song phương.
Cùng với việc thực hiện hiệu quả các hoạt động hợp tác, tỉnh Quảng Ninh tiếp tục đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại sang thị trường Trung Quốc qua các chương trình hội chợ thương mại quốc tế Việt – Trung; hội chợ Trung Quốc – ASEAN (CAEXPO)… Nhiều sản phẩm OCOP từ 3-5 sao của tỉnh đã được giới thiệu, trưng bày tại các kỳ hội chợ như: Trà hoa vàng Ba Chẽ; trà hoa vàng Quy Hoa (Hải Hà); ruốc hàu, ruốc tôm… (BAVABI); rượu mơ Yên Tử; miến dong Bình Liêu…
Thông qua các kỳ hội chợ, các doanh nghiệp của tỉnh cũng đã được tiếp cận và quảng bá sản phẩm tại thị trường Trung Quốc. Theo đại diện Công ty TNHH Sản xuất & Thương mại thủy sản Quảng Ninh (BAVABI) cho biết: Trung Quốc là thị trường xuất khẩu sản phẩm rất tiềm năng với nhiều sản phẩm của Quảng Ninh. Cuối tháng 9/2024 vừa qua, tham gia Hội chợ CAEXPO, chúng tôi đã có cơ hội để giới thiệu các sản phẩm của công ty đến người dân, doanh nghiệp của Trung Quốc như: Ruốc hàu, ruốc tôm, hàu khô, tinh bột hàu, dầu hào, bánh phồng hàu… Các sản phẩm của công ty đã nhận được sự quan tâm của đông đảo khách hàng. Chúng tôi sẽ tiếp tục đầu tư, nâng cấp các dây chuyền sản xuất và nghiên cứu thêm các sản phẩm đáp ứng thị hiếu tiêu dùng và xuất khẩu. Hy vọng, sẽ có nhiều chương trình xúc tiến thương mại như này hơn nữa để doanh nghiệp chúng tôi có cơ hội được giới thiệu sản phẩm và tìm kiếm cơ hội mở rộng thị trường.
Theo thống kê của Sở Công Thương, từ ngày 1/1-30/9/2024, kim ngạch XNK với Trung Quốc đạt 3,52 tỷ USD, tăng 23% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu đạt 1,52 tỷ USD; kim ngạch nhập khẩu đạt 1,63 tỷ USD; hoạt động trao đổi cư dân biên giới 0,37 tỷ USD. Mặt hàng xuất khẩu chủ yếu: Dăm gỗ, than, nông, lâm, thủy sản…; mặt hàng nhập khẩu chủ yếu: Máy móc, thiết bị, vải may mặc, tạp hóa, nguyên liệu gia công.
Ông Lê Hồng Giang, Phó Giám đốc Sở Công Thương, cho biết: Để tiếp tục thúc đẩy thương mại vào thị trường tiềm năng Trung Quốc, thời gian tới, đơn vị sẽ tăng cường trao đổi, làm việc với các đại lý, doanh nghiệp của Trung Quốc muốn tìm hiểu về các sản phẩm đặc trưng và dịch vụ du lịch tiêu biểu của Quảng Ninh để hướng dẫn các doanh nghiệp làm việc, ký kết các thỏa thuận hợp tác. Đẩy mạnh ngành nghề hóa, tiêu chuẩn hóa và thương hiệu hóa sản phẩm nông, lâm, thủy hải sản. Khuyến khích doanh nghiệp của tỉnh tăng cường chia sẻ thông tin về nhu cầu, tiềm năng để thúc đẩy các hoạt động XNK. Đồng thời, phối hợp với các lực lượng chức năng tích cực thúc đẩy “kết nối cứng” giữa hai nước về đường cao tốc, kết cấu hạ tầng cửa khẩu; nâng cấp “kết nối mềm” về hải quan thông minh, cửa khẩu thông minh nhằm tạo thuận lợi và nâng cao hơn nữa giao lưu thương mại với Trung Quốc.