Nhờ lợi thế cửa sông, diện tích lớn và độ mặn phù hợp nên TX Quảng Yên phát triển mạnh mẽ nghề nuôi trồng thủy sản (NTTS), biến khu vực này thành “mỏ vàng” dưới biển. Tuy nhiên, sau bão số 3, mọi nỗ lực bao năm của người dân đều trở về con số 0. Dù vậy, vượt lên khó khăn, mất mát, người NTTS đang nỗ lực khắc phục thiệt hại để tiếp tục tái sản xuất.
Giữa trưa nắng của những ngày cuối tháng 9, chiếc xà lan của anh Nguyễn Văn Toản cùng gần 20 nhân công vẫn đang đậu ở khu vực Hoàng Tân (TX Quảng Yên) giáp với Tuần Châu (TP Hạ Long) để thu gom những dây hàu còn sót lại sau siêu bão số 3. Giống hàu đại dương đến kỳ thu hoạch mỗi con phải to bằng bàn tay. Ấy vậy mà những dây hàu được vớt lên, con chỉ nằm gọn trong lòng bàn tay, phải 1-2 năm nữa mới được thu hoạch. Những con hàu còn non bán không được bao nhiêu, nhưng vì tiếc của nên những người dân vẫn cố đi “mót”, được đồng nào hay đồng ấy.
Còn tại gia đình ông Đoàn Trung Mạnh, phường Yên Hải, nuôi thả 20 vạn giống hàu, hà ở 18 lồng, bè với tổng trị giá đầu tư gần 8 tỷ đồng. Đây là số vốn ông Mạnh làm tích cóp nửa đời người mới có được. Tuy nhiên, siêu bão Yagi cuốn đi đến 90% tài sản đầu tư. Ông Mạnh cho biết: Gần 10 năm tập trung làm ăn giờ chả còn gì, tất cả trôi sạch. Bao nhiêu vốn, công sức đầu tư, chuẩn bị được thu thì mất trắng. Trước mắt, gia đình nhờ người thân, bạn bè hỗ trợ đi tìm tài sản xem còn vớt vát được chút nào hay chút đó, rồi thuê lao động gia cố lại bè, mảng, cắt bỏ các dây hàu, thu gom lại các phao nhựa để tới đây ổn định sẽ tái sản xuất.
Theo thống kê đến thời điểm ngày 27/9, toàn TX Quảng Yên có 455 hộ NTTS bị thiệt hại do cơn bão số 3 gây ra, trong đó xã Hoàng Tân chiếm phần lớn với 358 hộ; còn lại các hộ thuộc phường, xã: Tân An, Liên Hòa, Liên Vị, Phong Hải. Gần 1.600 ha nuôi trồng thủy sản, trong đó toàn bộ lồng, bè nuôi hàu, cá biển bị vỡ, hỏng hoàn toàn và 883ha đầm nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại. Tổng số thống kê chưa chính xác, ước thiệt hại trên 507 tỷ đồng.
Trước những thiệt hại của các hộ NTTS, ngay sau bão, lãnh đạo thị xã đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn xuống tận cơ sở để thống kê thiệt hại, hướng dẫn bà con tu sửa lại ao đầm, lồng bè, xử lý môi trường để tiếp tục cho vụ nuôi khác trong thời gian sớm nhất. Đồng thời thăm hỏi, động viên lắng nghe tâm tư nguyện vọng của người dân NTTS để kịp thời tháo gỡ những khó khăn trước mắt; tạo điều kiện tối đa nhất giúp người dân được tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi của các ngân hàng để tái sản xuất sau bão.
Đồng chí Trần Đức Thắng, Chủ tịch UBND thị xã, nhấn mạnh: Thấu hiểu và chia sẻ trước những thiệt hại nặng nề mà cơn bão số 3 gây ra đối với các hộ NTTS, TX Quảng Yên luôn đồng hành với người dân để tháo gỡ khó khăn; tạo điều kiện tối đa để người dân có thêm động lực, quyết tâm tái sản xuất trong thời gian sớm nhất, ổn định cuộc sống. Thị xã sẽ nỗ lực làm tốt công tác phối hợp với các tổ chức, đơn vị để có những giải pháp phù hợp, thiết thực để hỗ trợ các hộ NTTS phục hồi sản xuất sau cơn bão, đối với những hộ được xem xét NTTS trong vùng nuôi tập trung theo quy định đề ra.
Các hộ dân NTTS trên địa bàn cũng xác định, NTTS là nghề của mình nên dù có mất mát nhưng họ cũng không nản chí. Thời điểm này, nhiều hộ NTTS khác đang tích cực tập trung khắc phục sau bão; tu sửa, khôi phục hệ thống ao đầm, lồng, bè, chuẩn bị đầy đủ nguyên, nhiên, vật liệu, vật tư đầu vào trong NTTS, sẵn sàng thả giống khi điều kiện môi trường cho phép. Chị Ngô Thị Thúy, phường Tân An, cho biết: NTTS phải tính đến thời điểm xuống giống và đây chính là thời điểm thích hợp nhất để xuống giống vụ mới, khi nhiệt độ còn mát. Chậm hơn, nước lạnh, hải sản sẽ không chóng lớn, hiệu quả kinh tế sẽ giảm đi. Vì vậy, các chính sách hỗ trợ lúc này là rất kịp thời. Ngay sau khi được ngân hàng hỗ trợ vay vốn 500 triệu đồng, tôi đã mua ngay 5.000 cá song để tái sản xuất, đồng thời gia cố các bè mảng, cố gắng vực dậy, làm lại từ đầu.
Về lâu dài, để ngành thủy sản của Quảng Yên nhanh chóng được khôi phục và tiến tới sản xuất một cách bền vững trước thiên tai, thị xã đang xây dựng Đề án phát triển NTTS trên biển TX Quảng Yên đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045. Đối với tiến độ giao biển cho các hộ NTTS, hiện đã có 642 hộ có đơn đề nghị được giao mặt nước nuôi. Thị xã sẽ cử các phòng ban liên quan cùng với chính quyền các địa phương gặp gỡ từng hộ nuôi để nắm bắt tâm tư, trao đổi để tiếp tục giúp đỡ, hướng dẫn các hộ nuôi vào vùng quy hoạch theo đúng quy định.
Thị xã cũng thành lập Tổ công tác độc lập, tiến hành đẩy nhanh tiến độ giao mặt nước nuôi cho các tổ chức, cá nhân đã đủ điều kiện. Song song với đó tiếp tục rà soát, xét duyệt các trường hợp đủ tiêu chuẩn, điều kiện để bố trí giao khu vực biển cho người dân NTTS theo quy định. Đồng thời, kiên quyết giải tỏa các hộ nuôi ngoài quy hoạch và xử lý đối với các trường hợp cố tình vi phạm.
