Là địa phương có số lượng khu công nghiệp (KCN) nhiều nhất cả tỉnh, những năm qua, TX Quảng Yên đặc biệt quan tâm đến công tác đảm bảo an ninh, trật tự (ANTT) tại các KCN nhằm tạo môi trường an toàn, thu hút các nhà đầu tư vào địa bàn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội địa phương.
Tiềm ẩn nguy cơ mất ANTT
Hiện trên địa bàn TX Quảng Yên có 5 KCN và 1 KKT ven biển được phê duyệt quy hoạch với tổng diện tích 4.500ha. Tính đến nay, 5 KCN đã thu hút được hơn 70 dự án thứ cấp; trong đó có 69 dự án FDI với tổng vốn đầu tư hơn 5,4 tỷ USD, 6 dự án đầu tư trong nước với vốn đầu tư trên 42.500 tỷ đồng. Tổng số công nhân, lao động trong KCN trên 13.000 người, tập trung nhiều tại KCN Đông Mai (8.800 người), KCN Sông Khoai (4.855 người). Số người nước ngoài làm việc trong các KCN trên địa bàn gần 1.700 người.
Việc hình thành, phát triển các KCN đóng góp tích cực nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực đầu tư, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, gia tăng kim ngạch xuất khẩu, tạo việc làm cho người lao động, bảo đảm an sinh xã hội, đẩy nhanh tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế. Đây là điều kiện thuận lợi cho phát triển KT-XH, đưa tốc độ tăng trưởng kinh tế của thị xã tăng nhanh. Tuy nhiên, đây cũng là thách thức rất lớn đối với công tác quản lý nhà nước về ANTT tại các KCN, đặc biệt là các KCN đang trong quá trình xây dựng cơ sở hạ tầng, đi vào hoạt động.
Thực tế cho thấy với những tính chất đặc thù, hoạt động của các KCN luôn tiềm ẩn nhiều nguy cơ cũng như đã và đang nảy sinh những vấn đề phức tạp về ANTT, như: Quá trình thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng phát sinh nhiều hoạt động khiếu kiện đông người, phức tạp; tình hình vi phạm pháp luật về kinh tế, đấu thầu, môi trường, an toàn lao động như hoạt động chuyển đổi giá trốn thuế của các doanh nghiệp FDI hoặc lợi dụng để đưa công nghệ lạc hậu, đã qua sử dụng vào khu kinh tế; hoạt động đầu tư “chui”, “núp bóng” vào các lĩnh vực du lịch, dịch vụ y tế, thủy sản của người nước ngoài ngày càng gia tăng.
Vấn đề an ninh công nhân như hoạt động đình công, tranh chấp lao động luôn tiềm ẩn nguy cơ xảy ra, đặc biệt là hoạt động thâm nhập, tác động vào nội bộ công nhân nhằm lôi kéo hình thành tổ chức “công đoàn độc lập” trong công nhân. Các đối tượng phản động, chống đối, nhân viên các cơ quan đặc biệt nước ngoài triệt để lợi dụng danh nghĩa đầu tư, hoạt động sản xuất kinh doanh để xâm nhập hoạt động; triệt để lợi dụng các danh nghĩa công khai, hợp pháp và môi trường hoạt động thuận lợi trong KCN để thu thập bí mật nhà nước, bí mật nội bộ, móc nối, lôi kéo cán bộ, đảng viên, tác động chuyển hóa nội bộ…
Thượng tá Đoàn Ngọc Trung, Phó Trưởng Công an thị xã cho biết, trong phạm vi các KCN có sự hiện hữu sinh hoạt, lao động, sản xuất của bộ phận dân cư; lực lượng công nhân, người lao động trong KCN đa phần là lao động trẻ, nhận thức về chính trị còn hạn chế, dễ bị kích động, lôi kéo vào hoạt động vi phạm pháp luật. Thực tế, tại các KCN có xuất hiện các tệ nạn xã hội như ma túy, cờ bạc, mại dâm. Tình trạng lợi dụng sơ hở, thiếu sót trong quản lý nhà nước về ANTT để cư trú bất hợp pháp, vi phạm pháp luật, nhất là tội phạm hình sự (trộm cắp, cướp giật tài sản, cố ý gây thương tích, mua bán và sử dụng chất ma túy, tội phạm liên quan đến tín dụng đen), tội phạm ăn theo dự án, tội phạm có tổ chức hoạt động theo kiểu “xã hội đen (các ổ nhóm hình sự hoạt động bảo kê, tranh giành địa bàn hoạt động) diễn biến phức tạp. Vi phạm quy định về trật tự ATGT, phòng cháy chữa cháy, bảo vệ môi trường, quản lý tài nguyên, khoáng sản… có xu hướng gia tăng.
Hiệu quả từ một đề án
Trước những thách thức lớn đặt ra cho công tác giữ gìn ANTT tại các KCN, năm 2021, thị xã đã xây dựng, triển khai đề án bảo đảm ANTT các KCN và KKT ven biển Quảng Yên giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030”. Mục tiêu đảm bảo an ninh chủ động, giữ vững ổn định trên các lĩnh vực, địa bàn; kiềm chế, làm giảm hoạt động của các loại tội phạm và vi phạm pháp luật về trật tự xã hội; phòng ngừa, ngăn chặn hoạt động phạm tội có tổ chức, trộm cắp tài sản, thiết bị vật tư, rút ruột công trình làm ảnh hưởng đến tiến độ, chất lượng thi công các hạng mục kinh tế – kỹ thuật của các nhà máy, doanh nghiệp; không để tội phạm hoạt động có tổ chức theo kiểu “xã hội đen” can dự vào lĩnh vực kinh tế, đảm bảo môi trường đầu tư và kinh doanh lành mạnh.
Triển khai thực hiện đề án, UBND thị xã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan đẩy mạnh các biện pháp tuyên truyền, giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức cảnh giác, trách nhiệm của người dân và toàn xã hội đối với các vấn đề liên quan đến bảo đảm ANTT tại các KCN. Từ năm 2021 đến nay, toàn thị xã biên soạn, phát hành hơn 200.000 tờ gấp pháp luật; tổ chức 19 buổi, in ấn và phát hành 10.000 poster tuyên truyền kiến thức phòng, chống tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng cho gần 15.400 lượt công nhân. Đặc biệt, tổ chức tuyên truyền kiến thức phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật đến 35.000 lượt công nhân các KCN Sông Khoai, Đông Mai, Bắc Tiền Phong và một số doanh nghiệp FDI trên địa bàn.
Lực lượng chức năng trên địa bàn chú trọng công tác phối hợp phòng ngừa, phát hiện và xử lý các loại tội phạm tại KCN. 3 năm qua, tại địa bàn KCN, lực lượng chức năng đã xử lý hơn 200 vụ phạm pháp hình sự, chủ yếu là trộm cắp tài sản và tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có; bắt giữ, xử lý 151 vụ, 295 đối tượng mua bán, tàng trữ, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy.
Đi đôi với đó, các cơ quan, đơn vị phối hợp Ban Quản lý KCN, nhà đầu tư thứ cấp, doanh nghiệp quan tâm xây dựng, bổ sung, hoàn thiện các nội quy, quy chế bảo vệ an ninh, an toàn tài sản, vật tư, thiết bị, nhà kho, bến bãi; trang bị phương tiện kỹ thuật hiện đại để giám sát trên từng khâu, lĩnh vực, quy trình hoạt động, sản xuất, kinh doanh gắn với thực hiện nghiêm chế độ trách nhiệm đến từng vị trí công việc. Thường xuyên phối hợp với lực lượng công an và các đơn vị liên quan tổ chức tập huấn, bồi dưỡng, diễn tập các tình huống đảm bảo ANTT, phòng cháy chữa cháy nhằm nâng cao năng lực hoạt động cho lực lượng tại chỗ.
Thị xã duy trì phối hợp với các đơn vị, doanh nghiệp thực hiện tốt phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ, bảo vệ an toàn tài sản, phòng chống cháy nổ, nhất là trong các dịp lễ, Tết. Đặc biệt, thị xã thành lập và đưa vào triển khai thực hiện có hiệu quả các mô hình: Ban ANTT KCN Sông Khoai, tổ nhà trọ tự quản về ANTT phường Đông Mai; tổ công nhân vì môi trường xanh – tự quản về ANTT phường Đông Mai; đoàn viên công đoàn lao động sáng tạo, xây dựng doanh nghiệp an toàn về ANTT…
Tiêu biểu trong số đó phải kể đến thành công của mô hình ban ANTT KCN Sông Khoai. Hai năm kể từ khi đi vào hoạt động, mô hình đã phát huy hiệu quả trong việc ngăn chặn, đẩy lùi tội phạm trong KCN. Cụ thể, ban đã tổ chức 345 buổi tuần tra bảo đảm ANTT; phối hợp tổ chức trật tự đảm bảo ATGT 125 buổi trên trục đường tỉnh lộ 338; vận động, tổ chức tháo dỡ 21 lều bạt, hàng quán lấn chiếm vỉa hè lòng đường khu vực trước cửa KCN Amata; tổ chức 3 buổi kiểm tra chất ma túy cho 1.000 cán bộ, công nhân trong KCN…
Thiếu tá Khổng Văn Hoằng, Trưởng Công an xã Sông Khoai cho biết: “Lực lượng an ninh cơ sở phối hợp với ban ANTT KCN Sông Khoai thường xuyên cung cấp thông tin về lượng công nhân đến tạm trú, lưu trú trong KCN để công an xã kiểm tra, hướng dẫn, khai báo thông tin cư trú theo quy định. Cung cấp 10 tin có giá trị cho lực lượng công an xã để từ đó lực lượng công an xã triển khai các biện pháp nghiệp vụ bắt giữ 3 vụ, 8 đối tượng trộm cắp tài sản; 3 vụ, 6 đối tượng có hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy. Ngoài ra, các thành viên của ban còn chủ động nắm tình hình về đời sống công nhân, chế độ chính sách của doanh nghiệp nhằm tham mưu lãnh đạo công ty giải quyết thỏa đáng các kiến nghị của người lao động”.
Cùng với sự vào cuộc của các lực lượng chức năng, các doanh nghiệp cũng như ban quản lý KCN cũng đã chủ động triển khai các biện pháp nhằm đảm bảo ANTT ngay tại cơ sở. Ghi nhận tại KCN Sông Khoai, công tác đảm bảo ANTT luôn được ban quản lý thắt chặt, giữ vững. Nhiều chốt bảo vệ được lập tại các vị trí quan trọng nhằm tăng cường kiểm tra giám sát an ninh cũng như bảo vệ tài sản doanh nghiệp. Lực lượng an ninh chia ca, kíp thường xuyên tuần tra, kiểm soát địa bàn.
“Chúng tôi nghiêm cấm các hành vi treo, dán quảng cáo trong địa bàn; không cho tụ tập bán hàng rong trong khu cũng như các vị trí đấu nối vào khu dân cư tránh tình trạng tập trung đông người dễ bị kẻ gian lợi dụng cũng như gây mất trật tự. Song song với đó, chủ động phối hợp với lực lượng công an các cấp đánh giá yếu tố tiềm ẩn phức tạp về ANTT, đặc biệt là nguy cơ về môi trường, cháy nổ, an toàn giao thông, an ninh công nhân. Liên tục đổi mới và trẻ hóa đội ngũ bảo vệ để tăng cường giám sát an ninh ban ngày cũng như ban đêm, kịp thời giải quyết các sự vụ phức tạp về ANTT cũng như bảo vệ tài sản của các doanh nghiệp” – Ông Đỗ Quang Huy, Trưởng Phòng quản lý công trường, Ban Quản lý KCN Sông Khoai chia sẻ.
Sau 3 năm triển khai thực hiện đề án, TX Quảng Yên đã thực hiện thắng lợi các mục tiêu giữ vững ANTT trên địa bàn các KCN, nhất là an ninh nội bộ, an ninh kinh tế, an ninh mạng, an ninh tôn giáo – dân tộc, an ninh xã hội. Qua đó, tạo môi trường an toàn giúp doanh nghiệp và người lao động yên tâm sản xuất, tạo điều kiện thuận lợi cho các KCN thu hút đầu tư, phát triển nhanh và bền vững. Ông Felg Qi Lun, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Tonly Việt Nam, KCN Đông Mai nhấn mạnh: “Chúng tôi rất cảm ơn TX Quảng Yên đã hỗ trợ chúng tôi rất nhiều trong quá trình vận hành nhà máy suốt 2 năm qua. Môi trường làm việc ở đây rất tốt. Bởi vậy, chúng tôi sẽ về Trung Quốc đề nghị các doanh nghiệp, nhà máy đến đây để cùng nhau phát triển”.
