Ông Phạm Hùng, Chủ tịch Sun Group vùng Đông Bắc vẫn nhớ một ngày đầu năm 2014 khi xuống Quảng Ninh theo lời mời của các vị lãnh đạo tỉnh.
“Xe chúng tôi đi qua Đông Triều, Uông Bí, thấy nghi ngút khói nhiệt điện, qua vịnh Cửa Lục thì bụi xi măng mù mịt, đến nơi làm việc ở Hạ Long bụi than bám đầy thành xe. Lúc đó, nhiều người trong chúng tôi đã nghĩ rằng chắc khó có thể làm gì ở mảnh đất này”, ông Hùng chia sẻ.
Cũng giống như ông Hùng, những doanh nghiệp từng xuống Quảng Ninh tìm kiếm cơ hội đầu tư vào khoảng 10 năm trước đều phải lắc đầu vì không thể tìm ra con đường kinh doanh nào khác ngoài than. Thời đó, 70% cơ cấu ngân sách của tỉnh đến từ than, 20% từ sản xuất kinh doanh còn lại 10% từ đất.
Mỗi năm, Quảng Ninh khai thác đến trên 40 triệu tấn than, hơn 1,4 triệu m3 vật liệu xây dựng, trên 6,5 triệu tấn đá vôi xi măng. Tuy ô nhiễm, lãnh đạo tỉnh vẫn chưa có cách nào khắc phục bởi ngành công nghiệp này là kế sinh nhai của hơn 150.000 công nhân và gắn bó với bao nhiêu thế hệ người dân đất mỏ.
Cơ cấu kinh tế của tỉnh không có chỗ cho ngành du lịch, dịch vụ dù nơi đây sở hữu nhiều tiềm năng phát triển du lịch với 632 di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh, trong đó có nhiều khung cảnh kỳ vĩ như Di sản thế giới UNESCO – vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long… Thời đó, ngành du lịch của tỉnh còn nghèo nàn cơ sở vật chất, đơn điệu trong sản phẩm và nhỏ lẻ trong đầu tư các tuyến điểm du lịch.
Trong ký ức của nhiều khách du lịch thế hệ 7x-8x, Quảng Ninh chỉ có bãi biển Tuần Châu mở cửa tự do phục vụ du khách tắm biển. Những người tới thăm quan Quảng Ninh những năm đó, hầu như ai cũng có một tấm ảnh đen trắng đằng sau ghi dòng chữ “Kỷ niệm Hạ Long mùa hè….”.
Thời đó, tour du lịch chủ yếu là chuyến tham quan vịnh sẽ diễn ra trong ngày, đa số trên những thuyền gỗ của bà con bản địa. Một số đảo trên vịnh vẫn chưa có hạ tầng, người dân thậm chí lập nên các điểm du lịch tự phát, tự thu phí để kiếm thêm chút thu nhập. Trên boong tàu ra vịnh, thường có một biểu tượng không thể quên của ngành du lịch Việt Nam thập kỷ 90: túi nylon đựng bánh mì không và giò chả.
Khi đó, ít người hình dung được, 10 năm sau Quảng Ninh sẽ như thế nào? Từ vùng đất chỉ khai thác khoáng sản, dịch vụ, du lịch ngày càng trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Với con số chỉ 1,1 tỷ tiền thu phí tham quan của năm 1996, tỉnh đang tiệm cận con số 1 tỷ USD tổng doanh thu từ du lịch trong năm nay. Trong 10 tháng đầu năm 2022, tổng lượng khách du lịch đạt 9,7 triệu lượt người, tiến sát đến mục tiêu 11 triệu lượt khách trong năm nay.
Quảng Ninh lúc này trở thành điểm đến đa trải nghiệm, đủ sức hấp dẫn du khách suốt 4 mùa trong năm, từ những vùng biển đảo hoang sơ đến các khu giải trí đẳng cấp, shopping cửa khẩu hay thậm chí nghỉ dưỡng hạng sang. Ngoài tắm biển, bạn có thể tắm khoáng nóng chuẩn phong cách Nhật, ngắm vịnh Hạ Long từ trực thăng… Không riêng trung tâm du lịch Hạ Long, các địa phương khác trong tỉnh như Móng Cái… cũng đang đẩy mạnh du lịch.
Ký ức 8 năm trước về một Quảng Ninh ô nhiễm, mù mịt bụi than hay những đoạn đường quốc lộ xuống cấp nay cũng thay đổi. Những con đường khang trang, rộng rãi kết nối Quảng Ninh với các điểm đầu kinh tế. Nhờ cao tốc Vân Đồn – Móng Cái, quãng đường từ Hà Nội xuống Hạ Long rút ngắn chỉ còn 3 giờ. Ngoài đường bộ, du khách có thể dễ dàng đến đây qua Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn hay Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long.
Những năm qua, kinh tế Quảng Ninh liên tục tăng trưởng cao và ổn định, tốc độ bình quân 5 năm 2016-2020 đạt 10,7%, cao hơn mức bình quân chung của cả nước. Năm 2021, trong điều kiện bị ảnh hưởng nặng nề do dịch bệnh, Quảng Ninh vẫn đạt được mức tăng trưởng 10,28% (đứng thứ 2 cả nước). Tổng thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn tỉnh cả năm đạt hơn 52.400 tỷ đồng, tăng 7% so với cùng kỳ. GRDP bình quân đầu người năm 2021 đạt hơn 7.600 USD, gấp hơn 2 lần bình quân chung cả nước.
Đánh giá sự phát triển vượt bậc của Quảng Ninh trong suốt một thập kỷ qua, TS. Lê Xuân Nghĩa, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho rằng quy hoạch bài bản về hạ tầng là đòn bẩy cho chiến lược phát triển từ “nâu” sang “xanh” của tỉnh.
Từ năm 2012, Quảng Ninh chuyển đổi mô hình tăng trưởng, tái cấu trúc nền kinh tế, tập trung xây dựng 3 chiến lược là kết cấu hạ tầng đồng bộ, cải cách hành chính và đổi mới, phát triển nguồn nhân lực. Bên cạnh đó, tỉnh cải cách thủ tục hành chính, ban hành nhiều chính sách ưu đãi về thuế nhằm thu hút các doanh nghiệp tư nhân tham gia vào chiến lược phát triển kinh tế xanh, giải quyết vấn đề bảo vệ môi trường sinh thái, cảnh quan thiên nhiên. Kéo theo đó là sự chuyển dịch và thay đổi cơ cấu kinh tế, chuyển từ công nghiệp khai khoáng sang nền kinh tế dịch vụ du lịch.
Dấu mốc thay đổi ngành du lịch Quảng Ninh là sự xuất hiện của bãi tắm dài 2km do Sun Group cải tạo và đầu tư ở trung tâm Bãi Cháy vào năm 2015, tạo nên một bãi biển sạch đẹp thu hút người dân Hạ Long và du khách.
Một năm sau, tổ hợp vui chơi giải trí Sun World Ha Long ra đời cũng tạo thêm sản phẩm du lịch tại địa phương với cáp treo Nữ hoàng băng qua eo biển lên đỉnh Ba Đèo và một loạt trò chơi lần đầu tiên có ở miền Bắc.
Năm 2020, khu nghỉ dưỡng khoáng nóng Yoko Onsen Quang Hanh khai trương với trải nghiệm tắm khoáng nóng chuẩn phong cách Nhật ra đời, tạo nên “cơn sốt” du lịch chăm sóc sức khoẻ, đặc biệt là vào mùa đông. Tháng 4 vừa qua, Quảng Ninh khai trương phố đêm du thuyền tại Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long – nơi du khách trải nghiệm ẩm thực độc đáo trên du thuyền 5 sao và ngắm nhìn Vịnh Hạ Long lung linh trong đêm.
Với sự chung tay của các tập đoàn lớn như Sun Group, Quảng Ninh đã trở thành một trong số ít địa phương có đủ hạ tầng giao thông từ đường bộ, đường biển và đường hàng không, và sở hữu số km đường cao tốc lớn nhất cả nước.
Vào cuối năm 2018, khi Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn khai trương, Quảng Ninh là tỉnh đầu tiên có sân bay tư nhân được World Travel Awards vinh danh là “Sân bay khu vực hàng đầu châu Á”.
Sân bay hạng sang do Tập đoàn Sun Group đầu tư lần đầu tiên giúp Quảng Ninh mở cánh cửa bầu trời rộng đón du khách đến với thành phố di sản. Lần đầu tiên tỉnh đón khách quốc tế trực tiếp từ đường bay thẳng kết nối Incheon (Hàn Quốc), Thâm Quyến (Trung Quốc)…
Cũng trong năm đó, Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long khai trương và trở thành cảng tàu khách du lịch quốc tế chuyên biệt đầu tiên của Việt Nam. Cảng tàu mở lối giao thông đường biển đầy tiềm năng cho Quảng Ninh, khi có khả năng tiếp nhận những loại tàu biển hiện đại nhất thế giới hiện nay có sức chứa lên đến hơn 10.000 người và các du thuyền từ giới siêu giàu trên thế giới.
Mới đây nhất, cao tốc Vân Đồn – Móng Cái khai trương do Sun Group kết hợp cùng tỉnh xây dựng tiếp tục đưa Quảng Ninh thành một điểm nóng du lịch.
Quảng Ninh của ngày hôm nay mang một diện mạo hoàn toàn mới, nhờ những thay đổi mang tính chiến lược khi chuyển hướng phát triển từ “nâu” sang “xanh” cùng sự đồng hành của các doanh nghiệp tư nhân cho các dự án hạ tầng, du lịch. Bằng sự bứt phá để thoát ra khỏi “tấm áo chật” khi sẵn sàng tạo điều kiện cho các nhà đầu tư chiến lược vào cuộc, Quảng Ninh đã cho thấy một bài học thành công với mô hình dùng đầu tư công dẫn dắt đầu tư, trên hành trình trở thành điểm đến hàng đầu khu vực miền Bắc.
Nội dung: Tâm Anh – Thiết kế: Hằng Trịnh
