Tháng 5/2019, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Nghị quyết số 16-NQ/TL về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý tài nguyên than, khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Sau 5 năm triển khai thực hiện, hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về quy hoạch, đầu tư, đất đai, tài nguyên, khoáng sản của tỉnh được nâng lên rõ rệt.
Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo
Để quản lý tốt, khai thác hợp lý tài nguyên, khoáng sản trên địa bàn, Quảng Ninh tập trung chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở quán triệt, triển khai thực hiện đầy đủ, kịp thời các chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về công tác quản lý tài nguyên than, khoáng sản. Từ năm 2019 đến nay, Quảng Ninh đã tổ chức thành công hơn 30 hội nghị toàn tỉnh phổ biến, quán triệt các chỉ thị, nghị quyết, kết luận của Trung ương, của tỉnh có nội dung chỉ đạo việc thực hiện công tác quản lý tài nguyên, khoáng sản.
Các ngành chức năng phối hợp cùng các doanh nghiệp khai thác khoáng sản nói chung và ngành Than nói riêng đẩy mạnh đấu tranh xử lý vi phạm, tăng cường quản lý tài nguyên, tuyến vận tải, tiêu thụ; thường xuyên nắm bắt tình hình, đảm bảo chế độ thông tin, báo cáo; phân định rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân trong công tác bảo vệ tài nguyên, ranh giới mỏ, sản phẩm than. UBND tỉnh thực hiện và duy trì chế độ giao ban định kỳ với ngành Than để chủ động nắm bắt tình hình và kịp thời xử lý, tháo gỡ những khó khăn vướng mắc; thường xuyên tổ chức các cuộc họp tháo gỡ khó khăn liên quan đến vật liệu san lấp.
Cùng với đó, tỉnh còn tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra về đất đai, tài nguyên, khoáng sản, nâng cao hiệu lực, hiệu quả phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, “lợi ích nhóm” trong lĩnh vực này. Từ năm 2019 đến nay, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các sở, ban, ngành của tỉnh đã thực hiện gần 400 cuộc kiểm tra, giám sát có nội dung liên quan đên công tác quản lý tài nguyên, khoáng sản, sử dụng vật liệu nổ công nghiệp, đầu tư xây dựng công trình chuyên ngành mỏ, việc chấp hành pháp luật thuế… Phối hợp với Bộ TN&MT, Bộ Công Thương trong việc thanh tra, kiểm tra các đơn vị ngành Than.
Các địa phương cũng tùy vào tình hình thực tế tiến hành thanh tra, kiểm tra về quản lý tài nguyên, khoáng sản trên địa bàn. Các trường hợp vi phạm đều bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Hiệu quả rõ rệt
Nhờ tăng cường công tác chỉ đạo, việc quản lý đất đai, khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh đã phát huy hiệu quả sau khai thác. Tỉnh đã rà soát, điều chỉnh, hoàn thiện quy hoạch vùng than Quảng Ninh bảo đảm phù hợp với quyết định của Thủ tướng Chỉnh phủ. Cập nhật Quy hoạch ngành Than vào Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quy hoạch tổng thể năng lượng quốc gia để đảm bảo sự đồng bộ, phù hợp giữa quy hoạch ngành Than, khoáng sản với các quy hoạch khác. UBND tỉnh đã cấp 40 giấy phép khai thác khoáng sản. Hầu hết các đơn vị đều tích cực hoàn thiện các thủ tục pháp lý có liên quan, tuân thủ các nội dung quy định trong giấy phép khai thác được cấp và các quy định của pháp luật.
Các đơn vị ngành Than ứng dụng công nghệ thăm dò, khai thác, sàng tuyển, chế biến than tiên tiến, hiện đại, giảm tối đa tai nạn lao động và tổn thất tài nguyên trong các công đoạn.
Quảng Ninh cũng đã hoàn thành phương án xử lý bã sàng, đá xít, đất đá lẫn than theo hướng chế biến thành các sản phẩm tại mỏ phù hợp với nhu cầu thị trường. Trên địa bàn tỉnh đã hoàn thành dứt điểm việc đầu tư các tuyến băng tải, vận tải đường sắt, cầu vượt đường bộ, lắp đặt hệ thống giám sát tự động để quản lý thường xuyên, liên tục khai trường khai thác, chế biến, đường vận tải và kho, cảng xuất, nhập than; hạn chế tối đa thất thoát tài nguyên than.
Tỉnh còn dừng cấp mới, gia hạn cảng, các bến hàng hóa tổng hợp tập kết, kinh doanh than. Các đơn vị khai thác than đã thực hiện đầy đủ thủ tục về môi trường, thực hiện phương án trồng cây phủ xanh nhanh các bãi thải mỏ, góp phần hạn chế rửa trôi đất đá, giảm phát thải bụi, cải thiện nhanh môi trường cảnh quan chung.
Hiện nay trên địa bàn tỉnh có 16 khu vực mỏ đá vôi được cấp phép khai thác. Đối với các mỏ đá vôi làm nguyên liệu sản xuất xi măng và vôi công nghiệp do Bộ TN&MT cấp phép, thời gian tới tỉnh báo cáo bộ xem xét, điều chỉnh thời gian khai thác 4 khu vực mỏ đá đến hết năm 2030. Đối với các mỏ đá làm vật liệu xây dựng thông thường do UBND tỉnh cấp phép, xác định phấn đấu đến năm 2025 dừng khai thác các mỏ đá.
Quảng Ninh đã kiểm soát, quản lý chặt chẽ, không để lợi dụng hoạt động nạo vét để khai thác, tận thu trái phép tài nguyên, khoáng sản; đồng thời hoàn thành phương án xử lý đất đá thải mỏ, đả xít, ưu tiên làm vật liệu san nền cho các dự án phát triển KT-XH trên địa bàn và sản xuất vật liệu nhân tạo. Đã cập nhật định hướng 32 bãi thải mỏ thuộc ngành Than sử dụng làm vật liệu san lấp vào trong Quy hoạch chung tỉnh Quảng Ninh.
Tình hình khai thác, tập kết, vận chuyển, kinh doanh cát, sỏi trái phép trên địa bàn tỉnh cơ bản được kiểm soát, không để hình thành “điểm nóng” gây bức xúc trong dư luận. Công tác kiểm tra, xử lý các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật được tăng cường. Từ năm 2019 đến nay, toàn tỉnh phát hiện, bắt giữ 213 vụ vi phạm về khai thác, tập kết, vận chuyển, kinh doanh cát sỏi trái phép; phát hiện, xử lý 155 vụ khai thác, hủy hoại, vận chuyển đất trái phép; phát hiện 11 vụ khai thác, tập kết, mua bán, vận chuyển đá trái phép…
