Đây là bình luận của khán giả về rạp Việt từ Tết 2024 đến nay. Để nói “Trấn Thành – Lý Hải và phần còn lại hay không’, có lẽ cần nhìn thị trường trong khoảng hơn 10 năm qua chứ không phải hai, ba năm gần đây với các trường hợp đơn lẻ.
Bởi Lý Hải đạo diễn phim chiếu rạp đầu tay Bí mật lại bị mất từ năm 2014, còn Trấn Thành đóng những phim chiếu rạp đầu tiên là Công chúa teen và ngũ hổ tướng, Em hiền như ma sơ đều vào năm 2010.
Cả hai đều từng bước có danh tiếng và doanh thu chứ không phải ngay lập tức đạt doanh thu khổng lồ.
“Ai cũng phải bắt đầu từ đâu đó”
Nếu so sánh những nhà làm phim mới hoặc tên tuổi còn xa lạ với điện ảnh như Xuân Lan (vừa sản xuất và đóng chính phim Cái giá của hạnh phúc), bộ ba đạo diễn Tùng Leo, Michael Thái, Huỳnh Anh Duy của B4S – Trước giờ yêu, đạo diễn Hoàng Tuấn Cường của Sáng đèn, đạo diễn Hoàng Duy của Quý cô thừa kế 2… với những người có thâm niên làm phim như Lý Hải – Trấn Thành sẽ là khập khiễng.
Cái giá của hạnh phúc hiện thu 25 tỉ đồng, chưa hòa vốn nhưng cũng ở mức an ủi. Quý cô thừa kế 2 thu 6,4 tỉ đồng, B4S – Trước giờ yêu thu 3,8 tỉ đồng, Sáng đèn thu 3,4 tỉ đồng, Đóa hoa mong manh thu 428 triệu đồng. Các phim này đều từ lỗ đến lỗ nặng.
Nói về sự hụt hơi của Cái giá của hạnh phúc, Xuân Lan từng bày tỏ việc phim sẽ đứng sau một thương hiệu lớn, lâu năm như Lật mặt là điều đương nhiên.
Điểm lại sự nghiệp hơn 10 năm của Lý Hải, có thể khẳng định anh có số “đắt phim”. Phim đầu tay Bí mật lại bị mất thu khoảng 15 tỉ đồng – con số ổn vào năm 2014.
Tiếp đó là loạt Lật mặt không có phim nào lỗ mà doanh thu tăng dần đều, tăng đột biến từ Lật mặt 5 đến nay. Lật mặt 7 nhiều khả năng sẽ thu xấp xỉ 350 – 400 tỉ đồng.
Còn Trấn Thành đóng mười mấy phim rạp nhưng ban đầu khá nhiều vai phụ trong những phim có doanh thu không nổi bật, rồi đến vai chính trong Bệnh viện ma, đạt doanh thu tốt với Nắng và Nắng 2, rồi đột phá doanh thu với Cua lại vợ bầu, Trạng Quỳnh và loạt “hit” phòng vé sau này.
Tại Liên hoan phim quốc tế TP.HCM vừa qua, nhà sản xuất Ngô Thị Bích Hạnh tiết lộ hiện có khoảng dưới 50 doanh nghiệp Việt Nam sản xuất phim nhưng trên 50% chỉ sản xuất dưới hai phim. Nghĩa là họ bỏ cuộc chỉ sau 1, 2 phim lỗ.
Không phải ai cũng kiên nhẫn và cả may mắn nữa để đi đường dài trên dưới 10 phim như Lý Hải, Trấn Thành – những người đang hưởng trái ngọt khi đã nắm rõ hơn thị hiếu khán giả.
Trong một lần trả lời Tuổi Trẻ, Trấn Thành nói về việc nhiều nhà làm phim mơ ước có mức doanh thu của anh: “Tôi hy vọng tất cả anh chị em đồng nghiệp đều may mắn và nhận được thành quả tốt.
Chúng ta hãy cùng cố gắng tạo nên một thị trường phim Việt không khiến khán giả bị ám ảnh. Nếu có một chuỗi thành công liên tục thì họa may mới tạo thị trường sôi nổi, khán giả bớt ác cảm”.
Trấn Thành – Lý Hải “xuất khẩu” phim ra sao?
Tính đến chiều 2-5, Lật mặt 7 thu gần 200 tỉ đồng (theo Box Office Vietnam), Lý Hải sắp thành đạo diễn ngàn tỉ thứ hai của Việt Nam sau Trấn Thành vì sáu phần trước của loạt Lật mặt đã thu hơn 800 tỉ đồng.
Trấn Thành là đạo diễn ngàn tỉ đầu tiên của Việt Nam nhờ ba phim ăn khách: Bố già (420 tỉ đồng), Nhà bà Nữ (475 tỉ đồng) và Mai (520 tỉ đồng). Tổng doanh thu ba phim có Trấn Thành đạo diễn là 1.415 tỉ đồng.
Sau khi phim Việt đã đạt những con số doanh thu khoảng hàng chục triệu USD thì câu chuyện “xuất khẩu” phim rất đáng quan tâm. Việc này cũng dần khởi sắc trong năm năm qua, khi Bố già, Nhà bà Nữ, Mai của Trấn Thành và Lật mặt 5, Lật mặt 6 của Lý Hải lần lượt ra thế giới, sắp tới là Lật mặt 7.
Về doanh thu, Bố già thu 1 triệu USD và Mai thu 2 triệu USD ở các thị trường quốc tế cộng lại.
Thế nhưng, về mặt phê bình, phim thương mại Việt không tránh khỏi bị chê do chưa phù hợp thị hiếu hoặc trình độ làm phim còn ở mức thấp so với thế giới.
Trên Rotten Tomatoes, Mai nhận số điểm “cà chua thối” 35% từ khán giả, còn điểm giới phê bình không hiển thị do có quá ít đánh giá. Tất nhiên, số điểm này chỉ là tham khảo do số lượng người xem phim Việt ở nước ngoài chưa đa dạng.
“Phim của tôi phục vụ khán giả trong nước là chính. Hiện tại phim Việt Nam chiếu ở nước ngoài thì vẫn chỉ có người Việt xem là nhiều. Với Lật mặt 6 và Lật mặt 7, Lý Hải – Minh Hà đều cố gắng quảng bá cho khán giả nước ngoài tiếp cận.
100 người ngồi trong rạp không có nghĩa là 100 người đều thích phim của bạn. Làm sao để 70, 80 người thích là đã thành công rồi. Ngay cả phim bom tấn Hollywood hàng trăm triệu USD vẫn bị chê, thì phim mình nhận khen chê là bình thường”, đạo diễn Lý Hải nói với Tuổi Trẻ.
Lý Hải thấy “quyền lực” rõ nét nhất là hiện nay anh có thể chọn nhà phát hành nước ngoài với tỉ lệ ăn chia ổn thỏa (50-50), khác với khi lần đầu đưa phim ra nước ngoài chỉ có duy nhất một nhà phát hành nhận phim mình.