TP Hạ Long có gần 50km chiều dài bờ biển, hàng nghìn hòn đảo, gần 10.000ha bãi triều, hơn 15.000ha eo, vịnh; có các cảng biển nước sâu, cảng quân sự, hàng chục cảng và bến thủy nội địa; có Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long; có nguồn tài nguyên phong phú than và các loại khoáng sản, thủy sản, hải sản đa dạng. Với điều kiện tự nhiên ưu đãi, Hạ Long có nhiều lợi thế, tiềm năng để phát triển kinh tế, nhất là kinh tế biển; đồng thời cũng đặt ra những yêu cầu rất cao về bảo đảm QP-AN trên vùng biển, đảo.
Xác định rõ đặc thù của địa phương, Ban CHQS TP Hạ Long đã tích cực tham mưu cho địa phương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng DQTV biển theo hướng “vững mạnh, rộng khắp”. Cụ thể, thành phố sớm thành lập BCĐ xây dựng điểm đơn vị DQTV biển cấp thành phố để rút kinh nghiệm, từ đó mở rộng trên toàn địa bàn. Với những giải pháp quyết liệt, phù hợp, đến nay thành phố xây dựng được 7 đầu mối đơn vị DQTV biển (2 phường, 5 doanh nghiệp) với khoảng 4.000 người.
Trung tá Tiêu Quang Hợp, Chính trị viên phó Ban CHQS TP Hạ Long, cho biết: Lực lượng DQTV biển đòi hỏi cao về chất lượng, ý thức chính trị và tinh thần trách nhiệm. Thời gian qua Ban CHQS thành phố ưu tiên tuyển chọn công dân đủ tiêu chuẩn sức khỏe, có trình độ văn hóa, đạo đức, đặc biệt là quân nhân hải quân, cảnh sát biển, biên phòng xuất ngũ, chủ tàu, thuyền, ngư dân có kinh nghiệm hoạt động trên biển để kết nạp vào DQTV biển, bảo đảm ổn định lâu dài.
Những năm qua TX Quảng Yên quan tâm xây dựng lực lượng DQTV biển vững mạnh. Ban CHQS thị xã vừa có buổi huấn luyện cho lực lượng DQTV biển thị xã khá bài bản, nghiêm túc. Thiếu tá Trần Duy Long, Chính trị viên phó Ban CHQS TX Quảng Yên, chia sẻ: Trên cơ sở nội dung, chương trình giáo dục cơ bản, đơn vị chủ động phối hợp với chủ tàu, tổ hợp tác sản xuất, doanh nghiệp xây dựng kế hoạch giáo dục phù hợp, vừa bảo đảm quân số tham gia, vừa không ảnh hưởng đến hoạt động thường xuyên của các địa phương, doanh nghiệp.
Với phương châm “Cơ bản, thiết thực, hiệu quả”, các địa phương ven biển của tỉnh luôn quan tâm xây dựng lực lượng DQTV biển vững mạnh. Quá trình huấn luyện đi sâu vào các nội dung bắn đạn thật trên biển; phối hợp với các lực lượng phòng chống lụt bão, tìm kiếm, cứu nạn, cứu hộ trên biển… Đi đôi với huấn luyện quân sự, các địa phương đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị nhằm nâng cao nhận thức về nhiệm vụ QP-QS địa phương; tình hình an ninh tuyến biển, đảo; âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch. Đồng thời bồi dưỡng nâng cao kỹ năng tuyên truyền, vận động ngư dân chấp hành đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, góp phần giữ gìn ANTT trên biển.
Đại tá Khúc Thành Dư, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh, cho biết: Để từng bước xây dựng lực lượng DQTV biển vững mạnh, thời gian tới Bộ CHQS tỉnh tiếp tục nâng cao chất lượng công tác huấn luyện; chú trọng tuyển chọn nhân lực kiện toàn tổ chức biên chế, ưu tiên các công dân đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự ở các đơn vị hải quân, biên phòng, cảnh sát biển, những người có kinh nghiệm hoạt động trên biển. Trang bị đầy đủ công cụ hỗ trợ, phương tiện cho lực lượng này. Bộ CHQS tỉnh đang phối hợp tham mưu cho UBND tỉnh kế hoạch xây dựng doanh trại, cơ sở vật chất cho Hải đội dân quân thường trực tại TP Cẩm Phả; từ đó thành lập Hải đội dân quân thường trực sẵn sàng chiến đấu…