Sáng 18/12, tại Tokyo, tiếp tục các hoạt động song phương tại Nhật Bản, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Chủ tịch Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) Tanaka Akihiko.
Tại buổi tiếp, Chủ tịch Tanaka Akihiko bày tỏ vui mừng được gặp lại Thủ tướng Phạm Minh Chính; nhấn mạnh, năm 2023 này có ý nghĩa hết sức quan trọng khi hai nước kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, 31 năm Nhật Bản nối lại viện trợ ODA cho Việt Nam. Ông mong các dự án có vốn tài trợ ODA của Nhật Bản sẽ được phía Việt Nam xúc tiến triển khai mạnh mẽ; JICA cam kết nỗ lực hết sức cống hiến cho mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện mà hai nước vừa nâng cấp.
Thủ tướng bày tỏ vui mừng gặp lại Chủ tịch JICA để nói về triển vọng 50 năm tới. Theo Thủ tướng, trong 50 năm qua, hai nước đã đạt kết quả hết sức tích cực, đáng mừng, trong đó Nhật Bản là nước cung cấp ODA lớn nhất cho Việt Nam, hiệu quả lớn nhất là đã góp phần tăng cường củng cố tình hữu nghị giữa hai đất nước dân tộc chúng ta, góp phần hỗ trợ Việt Nam thoát khỏi đói nghèo, phát triển hạ tầng kinh tế-xã hội, y tế, giáo dục, đặt nền tảng để Việt Nam thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tình cảm của hai đất nước, dân tộc ngày càng sâu sắc, cụ thể hơn. Về tổng thể, theo Thủ tướng, trong 50 năm tới, chúng ta cần cụ thể hóa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước; Việt Nam muốn Nhật Bản tiếp tục tăng viện trợ ODA thế hệ mới với ưu đãi hơn, thủ tục đơn giản hơn, tập trung vào những lĩnh vực trọng tâm, trọng điểm. Chúng ta cần rút kinh nghiệm giai đoạn trước để đạt hiệu quả cao hơn thời gian tới.
Thủ tướng nêu rõ, ODA sẽ góp phần công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước Việt Nam trong thời kỳ mới, tập trung vào những lĩnh vực trọng tâm như: phát triển hạ tầng chiến lược gồm hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục, xã hội, đặc biệt là hạ tầng giao thông như đường sắt tốc độ cao, bến cảng, sân bay, đường cao tốc…; tập trung các ngành mới nổi như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chống biến đổi khí hậu, phát triển hydrogen, sản xuất chip bán dẫn, công nghiệp điện tử; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đẩy mạnh hợp tác lao động; lĩnh vực y tế và giáo dục; vấn đề bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng sống của người dân. Chúng ta sẽ lựa chọn những dự án cụ thể với bước đi, lộ trình để bảo đảm hiệu quả so với giai đoạn trước; quan hệ giữa JICA với các cơ quan liên quan của Việt Nam ngày càng chặt chẽ, hiệu quả hơn, đặc biệt là với Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Thủ tướng đã đề nghị với Thủ tướng Nhật Bản và một số Bộ trưởng Nhật Bản có liên quan cần tập trung vào một số hạ tầng quan trọng; nêu rõ, vừa qua, Việt Nam vừa khánh thành Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, do đó, Thủ tướng gợi mở JICA có thể phối hợp cùng thành lập một viện nghiên cứu phát triển về ODA ở Trung tâm này để tổng kết, đánh giá, dự báo tình hình và đưa ra giải pháp cho thời gian tới, bảo đảm việc sử dụng vốn ODA chuyên nghiệp, bài bản hơn.
Thủ tướng mong muốn JICA cũng như cá nhân Chủ tịch Tanaka Akihiko tích cực hành động thiết thực, cụ thể; quá trình triển khai, có thể còn vướng mắc thì chúng ta cần tích cực phối hợp chặt chẽ, điều chỉnh dần, vượt qua mọi khó khăn, vướng mắc để thực hiện các mục tiêu đã đề ra. Thủ tướng tin tưởng hai bên sẽ thực hiện tốt việc này trong thời gian tới.
Cảm ơn các ý kiến của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch JICA Tanaka Akihiko nêu rõ, Việt Nam chỉ còn một hai năm nữa trở thành nước phát triển trung bình, do đó JICA đã có chương trình hỗ trợ ODA mới phù hợp nguyện vọng và tình hình của Việt Nam; JICA và phía Việt Nam đều có trách nhiệm để các dự án sử dụng vốn vay ODA được xúc tiến nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Chủ tịch JICA nêu rõ, các chuyên viên JICA sẽ làm việc chi tiết, cụ thể hơn với các bộ, ngành liên quan phía Việt Nam về những lĩnh vực mà Thủ tướng Chính phủ vừa nêu; đề nghị cần nhanh chóng giải quyết nhanh chóng các vấn đề khó khăn để triển khai nhanh những dự án trong tương lai.
Về đào tạo nguồn nhân lực, JICA đánh giá đây là vấn đề rất quan trọng; mong Chính phủ hai nước tích cực triển khai thỏa thuận liên quan vấn đề này. Về dự án Trường đại học Nhật-Việt, tháng 3 vừa rồi, ông đã đến thăm Trường, do đó JICA mong Chính phủ thúc đẩy các thủ tục để triển khai dự án đầu tư xây dựng khuôn viên mới của trường…
Chủ tịch JICA cũng bày tỏ sẵn sàng cử các chuyên gia Nhật Bản sang hỗ trợ Chính phủ Việt Nam hoàn thiện các vấn đề liên quan thủ tục, cơ chế, chính sách để đẩy nhanh triển khai các dự án ODA.
Tán thành ý kiến của Chủ tịch JICA, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng hai bên cần xử lý các vướng mắc của dự án cũ nhanh nhất, từ đó rút kinh nghiệm để triển khai các dự án ODA thế hệ mới nhanh chóng, hiệu quả hơn thời gian tới. Chúng ta cần tổ chức Hội nghị về ODA với phía Nhật Bản và các đối tác của Việt Nam. Các bộ, ngành liên quan của Việt Nam như: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Giao thông vận tải, Y tế, Giáo dục và Đào tạo sẽ làm việc với JICA để thảo luận và giải quyết các công việc cụ thể theo lĩnh vực được phân công. Thủ tướng nhấn mạnh cần xử lý dứt điểm các dự án trước đây để bắt đầu các dự án mới mang tính xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái, đem lại hiệu quả tích cực…
