Trên đường về quê nhà, cái nắng trải dài như mật trên khắp các bãi bồi ven sông. Nàng xuân thực sự thức giấc khi những bãi bờ này trở mình trong nắng mới, những hạt mầm vươn dậy lúc mưa phùn thôi bay.
Cô chú làng tôi vác cuốc ra những doi đất ven sông làm cỏ, xới tơi lớp bùn non mùa lũ, bắt đầu gieo hạt. Bắp, đậu phộng, mè, dưa, lúc xưa có cả những cành dâu nuôi tằm cũng được trồng xuống dịp này.
Chẳng phải chờ lâu, vài ba tuần nữa thôi, một màu xanh mơn mởn sẽ phủ đầy hai bờ Thu Bồn, nó đẹp và quyến luyến người đi đến nghẹn lòng.
Trong mảnh vườn nhỏ của mình, mẹ tôi bắt đầu chia đất thành từng luống, mấy năm trước ba làm hàng rào bằng tre thật đẹp, ba mất, nay mẹ dùng lưới cá để ngăn bọn gà cào xới tìm giun, dế. Luống mẹ gieo cải bẹ, luống cải cay, luống cho bọn xà lách, hành ngò, rau quế, lá é và rau thơm…
Nhìn những hạt giống nảy mầm, ra hai lá rồi ba lá, vươn lên chút nữa, những lá xanh non tươi tốt dịu ngọt hiền lành thật thích. Mẹ nhổ những cây cải bẹ, cải cau dài bằng ngón tay tách riêng ra một thửa, đám này lớn rất nhanh và sẽ cho hoa vàng rực khi trưởng thành.
Những ngày giáp Tết, tôi thích ngồi một mình, lặng thinh nhìn những luống rau của mẹ. Nó đẹp và hiền hòa như một giấc ngủ trưa quê.
Những cây cải con mẹ trộn với thân chuối cây và rau thơm, bắp chuối nấu mì Quảng cúng rước ông bà ngày cuối năm, và thứ rau sống tự làm gần như món chính trong ba ngày Tết.
Cải lớn thêm chút nữa, mẹ hái từng bẹ cải nấu canh, xào. Cuối tháng giêng, những bông hoa cải vàng phơi mình trong nắng hút hồn tôi chẳng khác nào bông mai, bông cúc. Tôi thích nhìn những con ong bầu bụng nê ì ạch bay quanh đám cải vàng của mẹ. Nó cứ bay la đà như muốn lựa tìm bông hoa đẹp nhất mới chịu hút mật.
Tôi ngồi đó hàng giờ nhìn đám côn trùng này vui tươi trong nắng mới mà nghe mình thổn thức ước xuân đừng qua.
Thật ra mỗi mùa trong năm đều có sức hút với cái đẹp riêng. Mùa xuân nắng ấm hoa nở, người người gặp gỡ chào đón một năm mới hân hoan nên nó được ưu ái quyến luyến cũng là chuyện thường tình. Cũng như lúc mình trẻ, sợ tuổi tác và mọi thứ sẽ qua nhanh, nhưng đôi khi lại nhầm.
Cảm nhận mùa xuân và đất trời giao hòa đâu ở tuổi tác, cái đẹp đâu chỉ ở đôi mươi. Hãy để hồn mình như tà áo mới thì tuổi nào xuân cũng là vĩnh cửu.
Một năm quần quật, Tết Nguyên đán, bạn bè tôi thường rủ nhau đi đâu đó thật xa. Đây cũng là dịp được nghỉ dài ngày để các gia đình cùng đi vì quanh năm bận bịu.
Nhưng khi bước chân ra khỏi con đèo, vượt qua thung lũng quê nhà, tôi lại bồi hồi bởi mảnh vườn của mẹ, hồn tôi như níu vào những đám đất ven sông mơn mởn một màu xanh soi bóng đôi bờ.
Đôi lúc tự hỏi mình, khi dòng người muôn nẻo tìm đường ngược về sao tôi phải chạy đi, hay chạy đi là để hình ảnh quê nhà in thêm và in sâu nhiều hơn nữa. Hay chạy đi là để tìm tìm và đay nghiến cái cảm giác nhớ nôn nao đến quay quắt, nhớ đến thắt ruột gan những xóm cùng làng?
Đôi lần tôi dằn vặt, thật ra nơi đáng đi nhất có lẽ là đi về, bởi bên thềm nhà ta có đủ đầy tất cả. Ta còn được mấy thanh xuân, mẹ ta còn ngồi đó đợi ta thêm được mấy mùa cải vàng rực rỡ. Xuân này ta còn có mẹ, bông cải đẹp nhất vẫn chưa bỏ ta bay về trời thì ta phải về thôi…!
…và về để nghe những bài ca xuân bên thềm cũ tràn đầy thương yêu!
