Nhạc sĩ Đinh Trung Cẩn – Tổng Giám đốc Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) cho biết, quý I/2024, một nhạc sĩ đã nhận 1,084 tỷ đồng tiền tác quyền.
Tại cuộc gặp gỡ báo chí ngày 16/8, ông Đinh Trung Cẩn cho biết, năm đầu tiên thành lập (tháng 4/2002), Trung tâm có 274 tác giả thành viên, số tiền tác quyền thu được chỉ gần 87 triệu đồng. Đến tháng 8/2024, số tác giả thành viên trong nước lên hơn 6.400 người, tổng tiền bản quyền năm 2023 thu được là hơn 344 tỷ đồng (chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng), trong đó số tiền phân phối, chi trả cho các chủ sở hữu quyền tác giả qua 4 kỳ là hơn 305 tỷ đồng.
Theo báo cáo năm 2023 của Liên minh quốc tế các tổ chức bảo vệ quyền tác giả và quyền nhà soạn nhạc (CISAC), từ năm 2019-2022, VCPMC đứng thứ 1 trên thế giới về tốc độ tăng trưởng trong thị phần bản quyền âm nhạc trên nền tảng số.
“Riêng quý I/2024, nhạc sĩ nhận tiền bản quyền âm nhạc nhiều nhất là 1,084 tỷ đồng; Quý II/2024, nhạc sĩ nhận tiền bản quyền âm nhạc nhiều nhất là 852 triệu đồng. Vì lý do cá nhân, tôi không thể tiết lộ thông tin cụ thể nhưng họ đều rất nổi tiếng”, ông Cẩn cho biết.
Hiện nay, VCPMC khai thác và cấp phép gần 30 lĩnh vực có sử dụng âm nhạc trong hoạt động kinh doanh thương mại bao gồm các lĩnh vực: Online (Digital), Phát sóng, Sao chép, Offline.
Riêng với lĩnh vực Digital, VCPMC đã và đang thực hiện cấp phép cho hầu hết các nền tảng âm nhạc bao gồm các ứng dụng, website, mạng xã hội trong nước và quốc tế như: YouTube, Facebook, TikTok, Apple, Spotify, Zing MP3, Nhaccuatui…
Kể từ năm 2019, VCPMC thu tiền bản quyền âm nhạc lĩnh vực Digital đối với các Website/app, nền tảng âm nhạc nêu trên chiếm khoảng 86% nguồn thu của tất cả các lĩnh vực.
Nhạc sĩ Đinh Trung Cẩn khẳng định, VCPMC hiện là tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả âm nhạc duy nhất của Việt Nam thuộc CISAC, hợp tác song phương với 88 tổ chức quốc tế, phạm vi ở 227 quốc gia và vùng lãnh thổ. Do vậy, VCPMC thu tiền bản quyền trên phạm vi toàn cầu. Thông thường, VCPMC sẽ trích lại từ 5 – 25% tổng số tiền bản quyền thu được làm hành chính phí, tác giả sẽ được hưởng từ 75% đến 95% tùy lĩnh vực.
Những bất cập mà tác giả thành viên gặp phải
Ông Đinh Trung Cẩn cho hay, VCPMC báo cáo định kỳ cho cơ quan quản lý nhà nước và CISAC về thu tiền bản quyền, phân phối tiền bản quyền cho tác giả thành viên đảm bảo công khai, minh bạch.
Các tác giả nhận tiền bản quyền hàng quý qua tài khoản cá nhân. Mỗi khi chi trả, VCPMC gửi mail thông báo kèm bảng kê doanh thu chi tiết với đầy đủ thông tin: tên tác phẩm, lĩnh vực thu tiền, tên tổ chức/cá nhân trả tiền, số hợp đồng/hóa đơn và số tiền.
Các tác giả ký hợp đồng với VCPMC thì thời hạn thường kéo dài 5 năm. Tuy nhiên, tác giả có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng bất cứ lúc nào, chỉ cần thông báo trước 45 ngày, không có chế tài xử phạt và bồi thường, không phải ra tòa.
Ông Đinh Trung Cẩn cho biết, có nhạc sĩ đã “cầu cứu” vì gặp bất cập khi ký kết với các đơn vị khác, gây nhầm lẫn nhiều nội dung như: Hợp đồng hợp tác; Hợp đồng cấp quyền (có điều khoản được cấp cho bên thứ 3); Hợp đồng giám sát quyền tác giả; Hợp đồng thuê sáng tác bài hát; Hợp đồng chuyển nhượng quyền tác giả; Hợp đồng khai thác; Hợp đồng kinh doanh…
Để đảm bảo quyền lợi của chủ sở hữu tác phẩm, VCPMC đã cảnh báo các tác giả cần đọc kỹ các điều khoản trong hợp đồng ủy thác trước khi ký.
