Nhà văn Na Uy Jon Fosse, 64 tuổi, thắng Nobel Văn học 2023 nhờ “những vở kịch và văn xuôi tân tiến, lên tiếng cho những điều không thể nói”.
Tại buổi lễ diễn ra lúc 13h ngày 6/10 (giờ Stockholm, tức 18h – giờ Hà Nội), Anders Olsson, Chủ tịch Ủy ban Nobel, vinh danh Jon Fosse.
Ủy ban nói về Fosse: “Tác phẩm đồ sộ của ông, viết bằng tiếng Na Uy và trải dài trên nhiều thể loại, bao gồm vô số vở kịch, tiểu thuyết, tuyển tập thơ, tiểu luận, sách thiếu nhi và các bản dịch. Ngày nay, ông là một trong những nhà viết kịch có tác phẩm được biểu diễn rộng rãi nhất trên thế giới, ông cũng ngày càng được công nhận trong lĩnh vực văn xuôi”.
Nhà văn sẽ nhận phần thưởng 11 triệu krona Thụy Điển (khoảng 991.000 USD).
Jon Fosse là tên tuổi lớn của nền văn học Bắc Âu, nổi tiếng với các cuốn Andvake, Olavs draumar, Kveldsvævd. Ngoài viết sách, ông còn là dịch giả. Ông xếp thứ hai trong danh sách đặt cược của nhà cái NicerOdds, với tỷ lệ 5/1 (một ăn 5).
Trước đó, nhiều nhà cái dự đoán tác giả Trung Quốc – Tàn Tuyết – thắng giải. Giới phê bình nhận xét văn chương Tàn Tuyết phản ánh ý thức nữ quyền mạnh mẽ
Annie Ernaux – nhà văn Pháp thắng Nobel năm ngoái – từng xếp đầu trong danh sách dự đoán một năm trước đó. Bà được Viện Hàn lâm vinh danh: “Với lòng dũng cảm và một trí tuệ sắc lạnh, bà đã bóc trần cội rễ, sự ghẻ lạnh và hạn chế của tập thể qua hồi ức cá nhân”.
Nobel Văn học là một trong sáu hạng mục của giải Nobel, được trao cho tác giả từ bất kỳ quốc gia nào, theo di chúc của nhà hóa học Alfred Nobel. Viện Hàn lâm Thụy Điển sẽ lựa chọn người thắng cuộc. Họ không bao giờ hé lộ dấu hiệu về nhân vật có khả năng đoạt giải cho tới khi công bố kết quả. Danh sách rút gọn của các ứng viên sẽ được tiết lộ 50 năm sau đó. Giải lần đầu được trao cho nhà thơ Pháp – Sully Prudhomme – năm 1901. Viện Hàn lâm Thụy Điển được vua Gustav III thành lập vào năm 1786, chịu trách nhiệm ra quyết định về giải Nobel Văn học, thực hiện theo di chúc nhà tài trợ là ông Alfred Nobel.
