Trong năm 2023, các nhãn hàng cắt ít nhất 50% chi phí marketing cho âm nhạc. Cho đến quý I của năm 2024, tình hình chưa có dấu hiệu hồi phục.
Năm 2022, có hàng chục chương trình âm nhạc được tổ chức, với quy mô hàng chục nghìn khán giả/show. Sự nhúng tay của các nhãn hàng, đặc biệt là nhãn bia, sàn thương mại điện tử, giúp khán giả có cơ hội đi show, gặp gỡ các ngôi sao top đầu nhạc Việt mà không cần mua vé. Trong số đó, đỉnh điểm là show tại Phố đi bộ Nguyễn Huệ, dịp Countdown 2023, quy tụ CL (cựu thành viên nhóm 2NE1) và nhiều tên tuổi lớn của thị trường nhạc Việt.
Một năm sau đó, tình thế đảo ngược ở đêm Countdown 2024 tại Phố đi bộ Nguyễn Huệ. Thay vì CL và Hà Anh Tuấn, nghệ sĩ lớn nhất ở Countdown 2023, diễn kết show là Tóc Tiên.
CEO T.A. (xin giấu tên) của một công ty giải trí, hoạt động ở mảng tổ chức show quy mô lớn, chia sẻ với Tri thức – Znews: “Quy mô của Countdown 2024 phản ánh tình hình của thị trường nhạc Việt nói chung và riêng mảng tổ chức show trong năm 2023. Một show lớn như Countdown tại TP.HCM, nay phải rơi vào cảnh cân đo đong đếm từng đồng. Bên cạnh sự hỗ trợ của 2 nhãn hàng, phía UBND TP.HCM cũng chung tay để đêm Countdown được diễn ra. Nguồn kinh phí tổ chức thu hẹp rất nhiều, so sánh dàn nghệ sĩ của đêm 2024 và 2023 sẽ thấy rõ chuyện này”.
Thị trường show giảm nhiệt
Các nhãn hàng đồ uống, đặc biệt là bia đã “đốt” rất nhiều tiền cho các hoạt động liên quan đến mảng âm nhạc trong 3-4 năm qua. Cụ thể, một số nhãn như Heineken, Tiger, Bia Saigon phân bổ dòng tiền lớn, trong tổng ngân sách marketing, để tổ chức các show quy mô hàng vạn khán giả, đa số không bán vé. Bên cạnh đó, những người trong cuộc nói rằng, các nhãn bia luôn “mát tay”, bạo chi để bắt tay cùng các nghệ sĩ âm nhạc trong hoạt động quảng cáo, đại diện nhãn…
Chỉ tính riêng năm 2023, Heineken, Tiger, Bia Saigon tạo nên hàng chục chương trình âm nhạc quy mô festival. Tất cả nghệ sĩ hot nhất của làng nhạc Việt đều tập trung ở các show đó. Một số sâu khấu tâm điểm của Heineken quy tụ những DJ/Producer đình đám thế giới như The Chainsmokers. Với Tiger Remix, sự xuất hiện của CL trên sân khấu Countdown 2023 gây bùng nổ.
CEO T.A trong cuộc trò chuyện với Tri thức – Znews nhận định: “Đến hết quý I năm 2023, tình hình nhạc Việt vẫn ổn. Tiger Remix phủ sóng giai đoạn đó, sau đêm Countdown tổ chức thêm loạt show. Nhưng từ giữa năm 2023 trở đi, thị trường hạ nhiệt dần vì các doanh nghiệp, đặc biệt là nhãn bia rượu gặp khó. Heineken, Tiger cắt ít nhất 50% ngân sách tổ chức show”.
Đúng là ở giai đoạn cuối năm 2023, sức sôi động của thị trường làm show nhạc giảm mạnh. Những show của BlackPink (bán vé), hay Charlie Puth, Maroon 5 sang Phú Quốc biểu diễn, thu hút chú ý. Nhưng những sân khấu festival, miễn phí vé, nằm trong chuỗi quen thuộc của Heineken, Tiger Remix, Saigon Chill, giảm số lượng đáng kể.
Điển hình như Tiger Remix, mọi năm đều tổ chức Countdown hoành tráng ở nhiều điểm thành phố lớn. Nay, Tiger chỉ xuất hiện với tư cách là nhà tài trợ cho đêm Countdown 2024 ở TP.HCM.
“Tình hình chung của thị trường vẫn ảm đạm. Hiện tại, các nhãn bia ngày càng khó khăn, do đó khó vung tiền thoáng tay để làm show hàng loạt như các năm 2020, 2021 và 2022. Sự đi xuống của số lượng show quy mô ngoài trời, khiến nhiều nghệ sĩ Việt hao hụt doanh thu. Hàng năm, chỉ cần chạy một chuỗi của Heineken, Tiger Remix hoặc Saigon Chill, những nghệ sĩ top đầu đã thu về mức cát-xê lý tưởng. Nhưng giai đoạn này, được mời một show quy mô lớn đã là niềm vui cho họ”, vị C.E.O lý giải.
Thực tại của nhạc Việt
Nhiều năm qua, giới ca sĩ có chung một công thức hoạt động là ra sản phẩm, làm mọi cách để nổi tiếng để chờ cơ hội chạy show. Đây là kết quả của việc một thị trường âm nhạc đang có tỷ lệ rất cao show do nhãn hàng hoặc các đơn vị tổ chức. Trong khi đó, số lượng show do chính nghệ sĩ tổ chức lại khan hiếm.
Khi nhạc Việt ở giai đoạn sôi động, sự nhúng tay của nhãn hàng, bên cạnh bia rượu, còn có các sàn thương mại điện tử, doanh nghiệp bất động sản, ngân hàng… tạo ra một loạt show miễn phí. Chính những sân khấu này đẩy giá cát-xê của ca sĩ lên rất cao. Còn khán giả không cần chi tiền mà vẫn được xem các ngôi sao âm nhạc hàng đầu của thị trường Việt.
Về ngắn hạn, cách làm này mang đến nguồn lợi ngay lập tức cho nhãn hàng, giới nghệ sĩ và khán giả. Song, về đường dài, sự chi phối của các show quy mô, miễn phí, tác động trực tiếp đến sự phát triển của thị trường. Các khán giả sẽ theo thói quen, ngại chi tiền đi show. Các nghệ sĩ sẽ không đủ dũng cảm để tổ chức liveshow, Concert quy mô lớn. Quan trọng hơn cả là giới nghệ sĩ sẽ hoàn toàn phụ thuộc “bầu sữa” của nhãn hàng.
Khủng hoảng kinh tế giáng xuống thị trường, gây ảnh hưởng nặng cho nhiều nghệ sĩ trong năm 2023. Song, đây lại là dịp để thị trường nhạc Việt định hình mọi thứ.
Những sân khấu festival lùi lại, được thế chỗ bằng loạt concert quy mô của BlackPink hay Westlife. Nhiều khán giả Việt sẵn sàng chi đậm, thậm chí đánh đổi mua vé chợ đen để xem ngôi sao âm nhạc quốc tế. Tại sao khán giả vẫn còn dè chừng, ngại chi tiền cho những concert của nghệ sĩ Việt? Đó là điều đáng để suy ngẫm.
Chuỗi công thức ra sản phẩm – đánh bóng tên tuổi – chạy show, đã là điều ám ảnh nhiều nghệ sĩ nhiều năm trời. Điểm đích mà họ nhắm tới là chạy show, con đường duy nhất để hái ra tiền. Song, cách làm kiểu này chỉ mang tính nhất thời. Cơn khủng hoảng từ giữa năm 2023 đến nay đã giáng đòn vào thị trường, khi nhãn hàng gặp biến cố hoặc rút lui, nghệ sĩ sẽ ngay lập tức gặp biến cố.
