Với sự bùng nổ của công nghệ số, các hoạt động kinh doanh, mua bán trực tuyến trên địa bàn TP Móng Cái ngày càng phổ biến và gia tăng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, buôn bán hàng hóa kém chất lượng, hàng giả, trốn thuế, hàng nhập lậu. Để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp cho người tiêu dùng, thành phố đã triển khai nhiều giải pháp, siết chặt công tác quản lý.
Hiện nay, trên địa bàn TP Móng Cái có 3 loại hình thương mại điện tử (TMĐT) phổ biến, đó là: Sàn giao dịch TMĐT (Lazada, Shopee, Tiki…); bán hàng trên mạng xã hội (Zalo, Facebook…); bán hàng trên website TMĐT. Theo đánh giá của cơ quan chức năng, đa phần các giao dịch TMĐT này hiện nay không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ. Hàng hóa được rao bán đa dạng, từ mỹ phẩm, quần áo, thực phẩm, vật tư y tế, thiết bị phòng, chống dịch cho đến hàng bách hóa tiêu dùng, linh kiện điện tử, đồ dùng các loại…
Địa điểm giao dịch, bán hàng chủ yếu là các cơ sở nhỏ lẻ, cá nhân, đăng tải quảng cáo sản phẩm trên các nền tảng mạng xã hội, không bày bán công khai, sử dụng một địa chỉ giao dịch nhưng tập kết hàng hóa tại nhiều điểm khác nhau nên khó khăn cho công tác nắm tình hình và xác định nơi cất giấu hàng hóa để xác minh nguồn gốc. Nhiều đối tượng làm nghề kinh doanh hàng hóa nhưng không có kho hàng, cửa hàng; hàng hóa phân tán nhiều nơi, chỉ tiếp nhận đơn hàng online. Để tránh bị các cơ quan chức năng phát hiện, các đối tượng thường lợi dụng dịch vụ bưu chính, chuyển phát nhanh, dịch vụ giao hàng để vận chuyển hàng hóa. Địa chỉ của người gửi thường chỉ ghi chung chung, thậm chí không có thật nên khó truy tìm, xử lý tận gốc.
Để siết chặt công tác quản lý, hạn chế đến mức thấp nhất buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, ảnh hưởng đến người tiêu dùng qua hoạt động TMĐT, Ban Chỉ đạo 389 TP Móng Cái thường xuyên quán triệt, triển khai thực hiện quyết liệt, hiệu quả các nội dung chỉ đạo của các cấp, các ngành về công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nói chung, trong hoạt động TMĐT nói riêng. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật về TMĐT, tác hại của các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động TMĐT gây ra; khuyến khích người dân chủ động, tích cực tham gia tố giác các hành vi lợi dụng hoạt động TMĐT để buôn lậu, gian lận thương mại và kinh doanh hàng giả.
Các ngành chức năng của thành phố tăng cường công tác thu thập thông tin, nắm tình hình trên các tuyến, địa bàn trọng điểm; tăng cường công tác quản lý đối với hàng bưu chính, chuyển phát nhanh, chống buôn lậu và vận chuyển trái phép hàng hóa qua hình thức bưu chính.
Ông Đỗ Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND TP Móng Cái, cho biết: UBND thành phố chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn phối hợp với lực lượng chức năng đứng trên địa bàn rà soát, phân loại danh sách các website, ứng dụng TMĐT của các thương nhân, tổ chức, cá nhân có hoạt động TMĐT trên địa bàn để đánh giá đúng thực trạng, qua đó tăng cường áp dụng các biện pháp nghiệp vụ, thu thập thông tin nắm tình hình các website bán hàng, mạng xã hội. Nếu phát hiện, nghi vấn các thương gia, tổ chức, cá nhân chào bán hàng qua mạng là những mặt hàng cấm, hàng giả, hàng nhập lậu…, kịp thời xác minh, kiểm tra và xử lý nghiêm.
Qua công tác kiểm tra, trong 3 năm gần đây, các đơn vị thành viên Ban Chỉ đạo 389 TP Móng Cái đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 5 vụ, với 5 đối tượng buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong hoạt động TMĐT, với tổng giá trị hàng hóa gần 120 triệu đồng; xử phạt vi phạm hành chính trên 100 triệu đồng.
Cùng với đó, Đội Kiểm soát Hải quan số 1 đã bắt giữ, xử lý đối với 2 doanh nghiệp cung cấp dịch vụ chuyển phát nhanh trên địa bàn TP Móng Cái với hành vi vi phạm “Không đình chỉ vận chuyển, phát bưu gửi hoặc không thông báo cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan để xử lý khi phát hiện bưu gửi vi phạm quy định về vật phẩm, hàng hóa không được gửi, chấp nhận vận chuyển qua mạng bưu chính” và “Vận chuyển hàng hóa nhập khẩu không có chứng từ hợp pháp trong địa bàn hoạt động hải quan”, với tổng số tiền phạt gần 130 triệu đồng, tổng giá trị hàng hóa vi phạm trên 620 triệu đồng.
Nắm bắt được hoạt động TMĐT có xu hướng gia tăng trong thời gian tới, nhất là trong dịp cuối năm, hiện nay, Ban Chỉ đạo 389 TP Móng Cái đang tập trung rà soát các địa chỉ của tổ chức, cá nhân thường xuyên có hoạt động giao dịch, từ đó yêu cầu các đơn vị ký cam kết tuyệt đối không được kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng cấm, trốn thuế và kiên quyết xử lý, truy tố trước pháp luật đối với tổ chức, cá nhân vi phạm hoặc tiếp tay cho những trường hợp vi phạm, nhằm bảo đảm hoạt động TMĐT trên địa bàn diễn ra an toàn, đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp cho người tiêu dùng.