Là vùng đất thuần nông, trồng trọt, chăn nuôi là chủ đạo, qua hơn 12 năm xây dựng nông thôn mới (NTM), từ một xã trung bình của TX Đông Triều, Việt Dân đã có sự vươn lên, phát triển vượt bậc.
Năm 2013 xã Việt Dân về đích NTM, năm 2018 đạt NTM nâng cao, năm 2019 là xã đầu tiên trong nước đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Kết quả trên có được bên cạnh sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, chính quyền, là sự đoàn kết, chung sức đồng lòng của hội viên nông dân xã cùng nhau phát triển kinh tế vươn lên làm giàu.
Chúng tôi về Việt Dân khi nông dân đang tất bật chăm sóc vườn cây trái chuẩn bị vụ thu hoạch. Đi trên con đường trải nhựa rợp bóng mát bởi hàng cây hai bên, chúng tôi đến thăm mô hình trồng bưởi Diễn của hộ ông Nguyễn Văn Tiến (58 tuổi, thôn Phúc Thị). Với 300 cây bưởi Diễn tép xanh được trồng cách đây 6 năm, nay mỗi năm ông Tiến thu nhập gần 500 triệu đồng. Ông Tiến cho biết: “Trước đây toàn bộ khu này gia đình tôi trồng lúa, nhưng do khó khăn nguồn nước nên 1 năm chỉ làm được 1 vụ. Năm 2015 gia đình chuyển đổi diện tích trồng lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây khác cho hiệu quả kinh tế cao hơn”.
Ông Tiến nhận thấy cây bưởi Diễn được một số hộ dân đưa vào trồng tại các thôn trên địa bàn xã rất thích hợp với thổ nhưỡng, đầu ra lại ổn định, hiệu quả kinh tế cao. Ông đã mạnh dạn tiếp cận nguồn vốn vay của Hội Nông dân (HND) để đưa cây bưởi Diễn vào trồng; hiện cho thu hoạch 1,4 vạn quả/năm, giá từ 20.000-30.000 đồng/quả. Mô hình trồng bưởi Diễn này đã giúp đời sống gia đình ông ngày một khá giả, giàu có.
Hộ ông Nguyễn Văn Thu (60 tuổi, thôn Tân Thành) liên kết với doanh nghiệp làm mô hình du lịch trải nghiệm miệt vườn. Với diện tích 4 mẫu, ông Thu trồng 2.000 hốc cây thanh long ruột đỏ có tuổi đời 13 năm. Đầu năm 2023 ông Thu cùng 4 hộ nông dân thôn Tân Thành liên kết với Công ty TNHH Han Nong (Hàn Quốc) thực hiện điểm tham quan mô hình du lịch nông nghiệp nông thôn với thanh long đỏ, bơ, hồng xiêm, chuối… có tổng diện tích 5ha. Tham gia mô hình, các hộ dân liên kết được hưởng hằng tháng mức lương cơ bản, hộ dân nơi Công ty lấy làm điểm dừng chân cho du khách nhận mức chi trả hơn chục triệu đồng/tháng.
Trên đây chỉ là 2 trong số hàng chục cách làm nông nghiệp, mô hình kinh tế cho hiệu quả của nông dân xã Việt Dân. HND xã hiện có 1.500 hội viên, sinh hoạt tại 7 chi hội thôn. Những năm qua, HND xã đã bám sát chỉ đạo của HND thị xã, cấp ủy, chính quyền địa phương tập trung phát triển mô hình kinh tế cho hội viên trên cơ sở tiềm năng, lợi thế của địa phương.
Bà Nguyễn Thị Hường, Chủ tịch HND xã, cho biết: Để tập trung phát triển các mô hình kinh tế, Hội phối hợp với các đơn vị chuyên môn tập huấn mô hình trồng cây na, bưởi Diễn, thanh long, chuối, bơ…; áp dụng KHKT vào canh tác nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đảm bảo VSATTP.
HND xã triển khai nguồn vốn vay từ Quỹ hỗ trợ nông dân các cấp, hiện tổng dư nợ 581 triệu đồng; vốn vay ủy thác từ Ngân hàng CSXH, hiện tổng dư nợ 7 tỷ đồng với 102 hộ hội viên vay; Ngân hàng NN&PTNT có tổng dư nợ 21 tỷ đồng với 195 hộ vay. Từ các nguồn vốn này đã giúp nhiều hội viên phát triển kinh tế, cho thu nhập cao. Hằng năm số hộ đăng ký tham gia hộ SXKD giỏi các cấp tăng cao; riêng năm 2022 có 900 hộ đăng ký tham gia, trong đó có 790 hộ đạt danh hiệu hộ nông dân SXKD giỏi các cấp.
Xã đang xây dựng các tổ VietGAP với 170 hộ tham gia với 110ha trồng bưởi Diễn, sản xuất theo quy trình VietGAP; xây dựng 5 tổ hợp tác với 50 hộ thành viên trồng cây na, ổi… sản xuất theo quy trình an toàn.
Với kết quả đạt được từ những mô hình nông dân, kinh tế nông nghiệp của xã từng bước chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hoá, số hộ giàu, khá tăng; năm 2022 thu nhập bình quân đạt 75 triệu đồng/người, không có hộ nghèo, còn 17 hộ cận nghèo (theo tiêu chí mới của tỉnh), 63 hộ có mức sống trung bình. Việt Dân là điểm sáng trong xây dựng NTM, được nhiều địa phương đến học tập kinh nghiệm.
