Để đạt được mục tiêu tăng trưởng 6,5% trong năm 2024, 9 tháng cuối năm Việt Nam phải đạt mức tăng trưởng 6,75%, đây là thách thức lớn đối với nền kinh tế.
2 kịch bản tăng trưởng năm 2024
Căn cứ kết quả tăng trưởng GDP 5,66% trong quý I/2024 và diễn biến kinh tế thế giới, Tổng cục Thống kê vừa cập nhật 2 kịch bản tăng trưởng theo Nghị quyết 01/NQ-CP của Chính phủ. Trong đó, ở kịch bản 1, năm 2024 GDP tăng trưởng 6%. Cụ thể, quý I tăng 5,66%; 9 tháng cuối năm tăng khoảng 6,12%, trong đó quý II tăng khoảng 5,85%; quý III tăng khoảng 6,22%; quý IV tăng khoảng 6,28%.
Kịch bản 2, GDP năm 2024 tăng 6,5%. Trong đó, quý I tăng khoảng 5,66%; 9 tháng cuối năm tăng khoảng 6,75%, trong đó quý II tăng khoảng 6,32%; quý III tăng khoảng 6,79%; quý IV tăng khoảng 7,08%.
Tại cuộc họp báo công bố số liệu thống kê kinh tế – xã hội quý I/2024 vừa được Tổng cục Thống kê tổ chức, bà Nguyễn Thị Hương – Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho rằng, tăng trưởng GDP quý I/2024 đạt 5,66%, kết quả này khá phù hợp với các diễn biến kinh tế trong 3 tháng đầu năm.
Cụ thể, đại diện Tổng cục Thống kê cho rằng, tuy mức tăng trưởng GDP quý I/2024 chưa bằng thời điểm quý I các năm 2018 và 2019 với lần lượt 7,38% và 6,79% (thời điểm trước Covid-19), nhưng mức tăng trưởng 5,66% là kết quả cho những nỗ lực, sát sao, kịp thời trong điều hành Chính sách của Chính phủ, Nhà nước, bộ ngành và sự cố gắng, quyết tâm của các địa phương, doanh nghiệp, người dân trên con đường khôi phục và phát triển kinh tế.
Đặc biệt, theo kịch bản của Nghị quyết 01/NQ-CP, mục tiêu tăng trưởng năm 2024 đạt từ 6%-6,5%. Trong đó, quý I có mức tăng trưởng tương ứng 5,2% và 5,6%. Như vậy, nhìn tổng thể bức tranh kinh tế, kết quả tăng trưởng quý I/2024 đạt 5,66% đang sát với kịch bản cao (5,6%).
Tập trung các giải pháp để đạt mục tiêu tăng trưởng cả năm
Mặc dù tăng trưởng GDP quý I/2024 được đánh giá tích cực, song theo lãnh đạo Tổng cục Thống kê, kinh tế thế giới bước vào năm 2024 tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức với diễn biến khó lường, hầu hết các tổ chức quốc tế đều hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2024.
Các yếu tố bất lợi cho khôi phục kinh tế như lạm phát cao, cầu thương mại và tiêu dùng vẫn thấp, xu hướng phục hồi chậm, xung đột quân sự giữa Nga và Ukraine ngày càng phức tạp, bất ổn địa chính trị, an ninh lương thực, thiên tai, biến đổi khí hậu… ngày càng gia tăng. Trước những khó khăn, bất ổn của kinh tế thế giới, các tổ chức quốc tế như: Ngân hàng Thế giới (WB), Liên minh châu Âu (EU), Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD)… đều nhận định tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2024 sẽ thấp hơn năm 2023.
Về tình hình trong nước, theo đại diện Tổng cục Thống kê, mặc dù kết quả tăng trưởng của một số lĩnh vực đã có dấu hiệu tích cực, nhưng vẫn hiện hữu nhiều khó khăn, thách thức. Bên cạnh đó, diễn biến phức tạp khó lường của kinh tế toàn cầu, phục hồi tăng trưởng chậm cùng với những áp lực từ giá cả, lạm phát và xu hướng giảm cầu tiêu dùng, thương mại trong nước và quốc tế vẫn là những trở ngại, thách thức lớn trong điều hành và phát triển kinh tế cũng như xây dựng các kịch bản tăng trưởng cho những quý tiếp theo.
Để vượt qua khó khăn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong những quý còn lại, theo Tổng cục Thống kê, Việt Nam cần duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, thực hiện hiệu quả, linh hoạt các chính sách điều hành của Chính phủ, bám sát các mục tiêu và giải pháp đã được để ra trong Nghị quyết 01/NQ-CP và tập trung thực hiện nhiều nhóm giải pháp theo từng lĩnh vực cụ thể.
Đơn cử, theo góc độ sản xuất, Tổng cục Thống kê cho rằng, cần tăng cường gắn kết lưu thông với sản xuất, đẩy mạnh liên kết chuỗi nhằm kết nối cung cầu; đảm bảo phân phối sản phẩm hàng hóa gắn với quản lý chất lượng và an toàn thực phẩm; Thúc đẩy mạnh mẽ mô hình chuỗi liên kết phát triển nông nghiệp gắn với công nghiệp và xuất khẩu.
Tiếp tục tìm kiếm và tích cực mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm, chủ động áp dụng khoa học kỹ thuật nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm và tính cạnh tranh. Xây dựng các kênh phân phối sản phẩm, mở rộng việc tiêu thụ trên các sàn thương mại điện tử đảm bảo nâng cao chất lượng, dịch vụ và quyền lợi, lợi ích của người tiêu dùng, từ đó thúc đẩy tiêu thụ hàng hóa trong nước và xuất khẩu.
Đối với nông, lâm nghiệp và thủy sản, cần chủ động khắc phục tối đa ảnh hưởng của xâm ngập mặn ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, đối phó với tình trạng hạn hán, đặc biệt là các tỉnh vùng Tây Nguyên; kiểm soát tốt dịch bệnh, giá thành, giá bán sản phẩm trong chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản.
Đối với công nghiệp và xây dựng, Tổng cục Thống kê khuyến nghị, cần tiếp tục rà soát, thực hiện quyết liệt các giải pháp, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy hoạt động, sản xuất kinh doanh đặc biệt là các mặt hàng công nghiệp chủ lực của nước ta như dệt may, da dày… Cùng với đó, nhanh chóng tháo gỡ khó khăn, khơi thông dòng vốn, tạo động lực cho thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.
Đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công, đặc biệt là các dự án trọng điểm, quốc gia, đường cao tốc, liên vùng, ven biển và các chương trình mục tiêu quốc gia. Chủ động đảm bảo cung ứng điện phục vụ nhu cầu điện tiêu dùng và sản xuất đặc biệt trong những tháng cao điểm trong quý II, quý III. Thực hiện các phương án ổn định giá cả nguyên vật liệu đầu vào, nguyên vật liệu xây dựng bảo đảm cân đối cung cầu;
Đối với thương mại và dịch vụ, cần phát triển mạnh và nâng cao chất lượng dịch vụ logistics, đó là cầu nối hiệu quả trong việc lưu thông hàng hóa trong nước và quốc tế, thúc đẩy mạnh mẽ xuất, nhập khẩu. Tiếp tục thực hiện triệt để các giải pháp kích cầu du lịch nội địa, quốc tế; thu hút và giữ chân khách du lịch bằng các dịch vụ chất lượng cao, “làm mới” sản phẩm du lịch phù hợp xu hướng và nhu cầu trong nước và quốc tế, đưa ngành du lịch Việt Nam phát triển mạnh mẽ đồng thời phải gắn liền với bảo vệ môi trường để đảm bảo phát triển du lịch bền vững.
Đặc biệt, theo Tổng cục Thống kê, để đạt được mục tiêu tăng trưởng trong năm 2024, Chính phủ cần tiếp tục thực hiện hiệu quả chính sách tài khóa, tăng cường và sử dụng hiệu quả vốn đầu tư công. Tiếp tục phát huy nội lực của thị trường dân số hơn 100 triệu dân bằng cách đẩy mạnh thực hiện các chính sách kích cầu tiêu dùng với các chương trình lễ hội du lịch, lễ hội mua sắm, chương trình xúc tiến thương mại thị trường trong nước, thúc đẩy phân phối hàng hóa qua nền tảng số, thương mại điện tử để mở rộng tiêu dùng nội địa; vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam.
Chú trọng đầu tư hiện đại hóa hệ thống phân phối ở vùng nông thôn, miền núi để đẩy mạnh đưa hàng Việt về nông thôn, đẩy mạnh triển khai các hoạt động kích cầu tiêu dùng nội địa tại các địa phương có các sản phẩm đặc thù, lợi thế…;
Đối với xuất, nhập khẩu, Việt Nam cần tiếp tục rà soát, cải cách thủ tục hành chính, thủ tục hải quan hỗ trợ tối đa các doanh nghiệp xuất, nhập khẩu nhằm rút ngắn thời gian trong quá trình xuất nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ; tranh thủ tối đa cơ hội, xu hướng phục hồi của các thị trường để đẩy mạnh xuất khẩu, tận dụng tốt và tiếp tục đẩy nhanh đàm phán, ký kết, thúc đẩy các hiệp định thương mại song phương và đa phương để mở rộng thị trường đầu ra cho các sản phẩm của Việt Nam.
Bên cạnh đó cần cải tiến mạnh mẽ chuỗi liên kết giá trị hàng hóa chất lượng từ nông sản tới sản phẩm chế biến, sản phẩm giá trị cao để đáp ứng được nhiều thị trường khó tính, mở rộng quy mô và đối tác, mang lại cơ hội cho các ngành sản xuất.