So với quy định pháp luật hiện hành, dự thảo Luật Nhà giáo có một số điểm mới như đối tượng, phạm vi áp dụng của Luật là nhà giáo trong các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân.
Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, sáng 9/11, Quốc hội nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về dự án Luật Nhà giáo.
Trình bày Tờ trình của Chính phủ về dự án Luật Nhà giáo, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết việc xây dựng dự án Luật nhằm thể chế hóa đầy đủ, kịp thời đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về nhà giáo, nhất là quan điểm “Phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu,” nhà giáo “giữ vai trò quyết định trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục”; hoàn thiện hệ thống pháp luật về nhà giáo nhằm tạo cơ sở pháp lý để thực hiện mục tiêu trọng tâm, xuyên suốt là xây dựng, phát triển đội ngũ nhà giáo đủ về số lượng, đảm bảo về cơ cấu, tốt về chất lượng; tôn vinh nhà giáo, tạo điều kiện để nhà giáo yên tâm công tác, yêu nghề, tâm huyết và trách nhiệm với nghề.
Luật Nhà giáo quy định về hoạt động nghề nghiệp, quyền và nghĩa vụ của nhà giáo; chức danh, chuẩn nghề nghiệp nhà giáo; tuyển dụng, sử dụng nhà giáo; chính sách tiền lương, đãi ngộ đối với nhà giáo; đào tạo, bồi dưỡng và hợp tác quốc tế về nhà giáo; tôn vinh, khen thưởng và xử lý vi phạm đối với nhà giáo; quản lý nhà giáo. Luật Nhà giáo áp dụng đối với nhà giáo được tuyển dụng, làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân.
Việc soạn thảo dự án Luật Nhà giáo đã được tiến hành theo đúng trình tự, thủ tục quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, căn cứ ý kiến thẩm tra của các Ủy ban, ý kiến chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đã tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện dự án Luật Nhà giáo, trình Quốc hội dự thảo Luật gồm 9 chương, 50 điều cụ thể hóa 5 chính sách trong đề nghị xây dựng Luật đã được Chính phủ thông qua tại Nghị quyết số 95/NQ-CP ngày 07/7/2023 của Chính phủ, bao gồm: Định danh nhà giáo; Tiêu chuẩn và chức danh nhà giáo; Tuyển dụng, sử dụng và chế độ làm việc của nhà giáo; Đào tạo, bồi dưỡng, đãi ngộ và tôn vinh nhà giáo; Quản lý nhà nước về nhà giáo.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, so với quy định pháp luật hiện hành, dự thảo Luật Nhà giáo có một số điểm mới như đối tượng, phạm vi áp dụng của Luật là nhà giáo trong các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, bao gồm nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập, nhà giáo trong các cơ sở giáo dục ngoài công lập. Chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo thông qua hệ thống chức danh, chuẩn nghề nghiệp nhà giáo với các tiêu chuẩn bám sát yêu cầu về năng lực nghề nghiệp gắn với từng cấp học và trình độ đào tạo. Nhà giáo trong các cơ sở giáo dục ngoài công lập được bình đẳng với nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập về định danh, chuẩn nghề nghiệp, các quyền, nghĩa vụ cơ bản và một số chính sách như đào tạo, bồi dưỡng, tôn vinh, khen thưởng, xử lý vi phạm.
Dự thảo Luật cũng giao quyền chủ động cho ngành Giáo dục trong tuyển dụng, sử dụng nhà giáo. Chính sách tiền lương của nhà giáo được bố trí ưu tiên. Trong đó, lương cơ bản theo bảng lương nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp; nhà giáo được hưởng phụ cấp ưu đãi nghề và các phụ cấp khác tùy theo tính chất công việc, theo vùng theo quy định của pháp luật…
Thẩm tra dự án Luật, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cơ bản tán thành sự cần thiết xây dựng dự án Luật Nhà giáo. Về cơ bản, hồ sơ dự án Luật được chuẩn bị công phu, đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đáp ứng điều kiện trình Quốc hội xem xét.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Ủy ban nhất trí quy định về chính sách của Nhà nước đối với việc xây dựng, phát triển đội ngũ nhà giáo (tại Điều 6) và cho rằng đây là khung chính sách lớn, được tiếp tục cụ thể hóa tại các điều, khoản trong dự thảo Luật. Dự thảo Luật đã đưa ra một số chính sách mới như tôn vinh, bảo vệ nhà giáo, khuyến khích sự sáng tạo trong hoạt động nghề nghiệp, chính sách đào tạo, bồi dưỡng phát triển nghề nghiệp liên tục đối với nhà giáo.
Ủy ban cơ bản thống nhất với quy định về quyền và nghĩa vụ của nhà giáo (tại Điều 8, Điều 9); về những việc không được làm (tại Điều 11); tình tiết tăng nặng trong xử lý vi phạm đối với các hành vi xâm phạm uy tín, danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của nhà giáo (tại khoản 2 Điều 45).
Ủy ban đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát, hoàn thiện kỹ thuật văn bản của dự thảo Luật, không quy định các nội dung đã được điều chỉnh bởi các luật chuyên ngành khác, không đưa vào dự thảo Luật các chính sách chưa được đánh giá tác động kỹ lưỡng hoặc các vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau.
Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội đề nghị các đại biểu Quốc hội thảo luận, cho ý kiến về dự thảo Luật Nhà giáo, tập trung vào một số vấn đề: Chính sách của Nhà nước về xây dựng và phát triển đội ngũ nhà giáo; quyền và nghĩa vụ của nhà giáo; chuẩn nghề nghiệp nhà giáo; tuyển dụng, điều động, biệt phái, thuyên chuyển nhà giáo; chính sách tiền lương, phụ cấp đối với nhà giáo; chính sách hỗ trợ, thu hút nhà giáo; chế độ nghỉ hưu đối với nhà giáo; quản lý nhà nước về nhà giáo./.
