Hệ thống các bảo tàng là địa chỉ ưa thích được nhiều người dân và nhất là khách du lịch lựa chọn khi đến Hà Nội. Với những người yêu thích khám phá thế giới tự nhiên thì Bảo tàng Địa chất Hà Nội là một điểm đến lý tưởng.
Đến đây, khách tham quan có cơ hội tìm hiểu về quá trình hình thành và phát triển của Trái đất thông qua những hiện vật hết sức độc đáo và có giá trị. Đây không chỉ là nơi để phục vụ cho công tác nghiên cứu mà còn là cơ hội để khách chiêm ngưỡng những kỳ quan thiên nhiên giữa lòng Thủ đô náo nhiệt.
Bảo tàng Địa chất Hà Nội nằm trong khuôn viên của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản, tại số 6 Phạm Ngũ Lão, quận Hoàn Kiếm. Bảo tàng có nguồn gốc hình thành từ năm 1898 khi Sở Địa chất Đông Dương của chính quyền thuộc địa Pháp được thành lập. Hai nhà địa chất người Pháp, Honoré Lantenois và Henri Mansuy, đã chịu trách nhiệm xây dựng bảo tàng và hoàn thành vào năm 1914.
Năm 1928, bảo tàng đã mở rộng bộ sưu tập với các mẫu vật từ khắp Đông Dương, được chia thành bốn chuyên mục chính: Khoáng vật, thạch học, cổ sinh vật và tiền sử.
Sau khi Thủ đô Hà Nội được giải phóng năm 1954, bảo tàng thuộc quyền quản lý của Cục Địa chất Bộ Công nghiệp và tiếp tục phát triển dưới sự tư vấn của giám đốc Bảo tàng Địa chất Leningrad (Liên Xô trước đây) vào năm 1963.
Bảo tàng địa chất hiện nay là một bảo tàng chuyên ngành khoa học tự nhiên, có vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu, sưu tầm, bảo quản lưu trữ, trưng bày và truyền bá các tri thức về địa chất và khoáng sản Việt Nam, cũng như lịch sử tiến hóa của chúng.
Bảo tàng có 3 tầng với tổng diện tích là 1.200m2, với hơn 4.000 mẫu vật bao gồm đá quý, khoáng sản và các hóa thạch quý hiếm. Đến với bảo tàng, khách tham quan được tham gia vào một cuộc hành trình thú vị, nơi mỗi hiện vật trưng bày đều kể một câu chuyện về quá trình hình thành và biến đổi của Trái đất.
Tầng đầu tiên của bảo tàng tập trung vào giới thiệu cấu tạo Trái đất, lịch sử tiến hóa địa chất Việt Nam từ thời cổ nhất đến nay. Phần trưng bày này thể hiện tiềm năng khoáng sản Việt Nam cũng như quan hệ địa chất Việt Nam với địa chất quốc tế.
Qua các mô hình và bản đồ địa chất được trình bày sinh động, đây là nơi lý tưởng để hiểu rõ hơn về những biến động lớn đã ảnh hưởng đến cấu trúc và môi trường của Việt Nam. Những kiến thức này giúp nâng cao nhận thức về sự thay đổi liên tục của hành tinh chúng ta.
Tầng thứ hai của bảo tàng trưng bày rất nhiều hiện vật quý hiếm về khoáng sản và các hiện vật địa chất của Việt Nam. Tại đây, khách tham quan được ngắm nhìn những viên đá quý lấp lánh, các mẫu tinh thể aragonite và các loại khoáng sản phong phú ở khắp các vùng miền.
Những hiện vật này không chỉ có giá trị về mặt khoa học mà còn là những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, thể hiện sự đa dạng của tài nguyên thiên nhiên Việt Nam. Trong đó, nổi bật là hai viên thiên thạch quý được tìm thấy ở Quảng Nam và Sóc Trăng.
Những mẫu vật này không chỉ đẹp mắt mà còn mang lại những kiến thức bổ ích về lịch sử sinh học và địa chất. Đây là một phần quan trọng giúp du khách hiểu rõ hơn về quá trình phát triển của sự sống trên Trái đất.
Tầng cuối cùng của bảo tàng là khu vực trưng bày các bộ sưu tập chuyên đề, nơi lưu giữ những hiện vật quý hiếm từ trong nước và quốc tế. Trong đó, đáng chú ý có các mẫu cổ sinh ( hóa thạch) từ động vật và thực vật. Hóa thạch động vật có các hiện vật đáng đáng chú ý là các hóa thạch xương đùi khủng long, hàm răng tê giác, cúc đá cùng thời khủng long…
Tại đây, khách tham quan cũng được tận mắt chiêm ngưỡng những hóa thạch cây thân gỗ, được hình thành từ thân cây đã bị chôn vùi nhiều năm dưới lòng đất trong lớp trầm tích hay núi lửa hoặc nham thạch núi lửa.
Trong đó, hóa thạch lá cây đẹp mắt được tìm thấy ở Hòn Gai, Quảng Ninh là một mẫu hóa thạch được du khách yêu thích khi đến tham quan.
Bảo tàng Địa chất Hà Nội là nơi bảo quản và trưng bày các mẫu vật quý hiếm, góp phần quan trọng trong nghiên cứu khoa học và giảng dạy. Ngoài ra, bảo tàng cũng là điểm đến thú vị được nhiều người lựa chọn để tìm hiểu thêm về những kiến thức của trái đất nói chung, và khoa học địa chất nói riêng. Từ đó, giúp mỗi người thêm yêu quý thiên nhiên, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường sống của chúng ta.
