Sáng 27/2, tại thôn Trại Lốc, xã An Sinh, UBND TX Đông Triều đã long trọng khai hội Thái Miếu nhà Trần năm 2024. Đồng chí Nghiêm Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, dự lễ khai hội.
Thái Miếu còn gọi là Đền Thái, tọa lạc trên đồi Đình, thôn Trại Lốc, xã An Sinh, thị xã Đông Triều, nơi thờ tổ tiên của nhà Trần và các vị Vua Trần. Vùng đất An Sinh – Đông Triều là quê gốc của nhà Trần, nơi đầu tiên nhà Trần đến sinh sống, lập nghiệp, sau này mới dời xuống vùng Long Hưng (Thái Bình), Tức Mặc (Nam Định) sinh sống.
Sau khi lên ngôi, năm 1237, Vua Trần Thái Tông đã ban cho anh trai mình là Trần Liễu vùng đất Ngũ Yên để làm đất thang mộc và phong cho Trần Liễu là An Sinh Vương. Trần Liễu đã cho xây dựng điện An Sinh và Tiên Miếu để thờ cúng tổ tiên và cha của mình là Đức Thái Tổ Trần Thừa. Sau khi An Sinh Vương Trần Liễu mất, nhà Trần tiếp tục mở rộng Tiên Miếu trở thành Thái Miếu của hoàng gia.
Cùng với việc mở rộng thái miếu, nhà Trần đã khai sáng nên Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử, làm nền tảng tư tưởng cho sự phát triển của Phật giáo Việt Nam tới cấp độ quốc giáo. Thái miếu là một trong 14 di tích quan trọng bậc nhất trong quần thể Khu di tích Quốc gia đặc biệt nhà Trần tại Đông Triều, trải qua nhiều đợt trùng tu, tôn tạo qua các triều đại, được công nhận là Di tích lịch sử cấp Quốc gia ngay từ đợt đầu năm 1962, công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt năm 2013.
Lễ hội Thái Miếu nhà Trần được phục dựng năm 2019 và duy trì tổ chức thường niên từ ngày 18-20 tháng Giêng hàng năm. Khai hội vào ngày 18 tháng Giêng, ngày giỗ Thái Tổ Trần Thừa. Lễ hội Thái Miếu là sự kiện văn hóa quan trọng được TX Đông Triều tổ chức vào dịp đầu năm sau Lễ hội xuân Ngọa Vân, Lễ hội Xuân Yên Tử; là dịp để người dân và du khách bày tỏ lòng thành kính, tri ân công đức các bậc tiền nhân và các Vua Trần đã dựng nên một triều đại rực rỡ trong lịch sử Việt Nam. Đồng thời, lễ hội góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, lịch sử Khu di tích nhà Trần trên địa bàn thị xã Đông Triều, tạo thêm điểm nhấn trong tuyến du lịch văn hóa tâm linh của Đông Triều nói riêng, Quảng Ninh nói chung.
Lễ hội có phần lễ gồm nhiều nghi thức như: Nghi lễ rước nước, tuyên chúc văn, gióng trống, đánh chiêng khai hội, lễ dâng hương cầu nguyện quốc thái dân an, nghi thức dâng lễ của các dòng họ Trần, lễ tế nam quan, nữ quan, lễ tế của đội tế các xã, phường trên địa bàn thị xã Đông Triều. Phần hội có nhiều hoạt động văn hóa, thể thao sôi nổi mang đậm bản sắc dân gian như: Kéo co, cờ cây, ném còn, đi cầu kiều, đập niêu và liên hoan văn nghệ làng văn hóa xã An Sinh được tổ chức tại khuôn viên Thái Miếu. Lễ hội Thái Miếu năm 2024 diễn ra trong 3 ngày, kết thúc vào ngày 29/2 (tức 20 tháng Giêng).
