Vịnh Hạ Long – Quần đảo Cát Bà đã trở thành di sản thiên nhiên thế giới liên tỉnh đầu tiên trong cả nước. Đây là niềm vinh dự, tự hào của tỉnh Quảng Ninh cũng như TP Hải Phòng. Mỗi vùng di sản có những giá trị riêng biệt, hiếm có, là lợi thế cho việc phát triển kinh tế – xã hội, đặc biệt là ngành du lịch, dịch vụ. 2 địa phương sở hữu di sản đang từng bước kết nối để phát huy mạnh mẽ giá trị của di sản.
Tại Kỳ họp lần thứ 45 của Ủy ban Di sản Thế giới UNESCO diễn ra vào tháng 9/2023, quần thể Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh) – Quần đảo Cát Bà (Hải Phòng) đã được công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới. Trong đó, Vịnh Hạ Long có diện tích 1.553 km2, là nơi hội tụ của gần 2.000 hòn đảo lớn nhỏ tạo nên cảnh quan kỳ vĩ, ảo diệu, tuyệt đẹp, hoà quyện giữa đá và nước. Sự kỳ vĩ, riêng có, độc đáo về nước non, hang động, sự đặc sắc về cảnh quan, địa chất, địa mạo có một không hai, Vịnh Hạ Long đã 2 lần được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới về giá trị ngoại hạng toàn cầu về mặt thẩm mỹ và giá trị địa chất – địa mạo. Vịnh Hạ Long của Quảng Ninh còn được Tổ chức New Open World trao tặng danh hiệu Kỳ quan thiên nhiên thế giới mới. Với Quần đảo Cát Bà có diện tích khu vực đề cử Di sản thế giới là 31.150ha, có 388 hòn đảo, gồm: Toàn bộ Vịnh Lan Hạ, Vườn quốc gia Cát Bà, Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cát Bà, một phần diện tích thuộc các xã: Gia Luận, Xuân Đám. Trước đó, Quần đảo Cát Bà đã được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới (năm 2004), được Chính phủ xếp hạng Danh lam thắng cảnh – Di tích quốc gia đặc biệt (năm 2013).
Để kết nối 2 vùng di sản, phát huy những lợi thế để phát triển, nhất là trong lĩnh vực du lịch, Công ty Cổ phần đầu tư Havaco đã đưa tàu cao tốc Tuần Châu Express chạy tuyến Hạ Long (Quảng Ninh) – Cát Bà (TP Hải Phòng) vào hoạt động. Theo đó, tàu chạy hàng ngày, khởi hành từ Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long lúc 7 giờ 30 phút đến Vịnh Đồng Hồ (trung tâm thị trấn Cát Bà, TP Hải Phòng) lúc 8 giờ 30 phút. Sau đó, tàu sẽ đưa khách từ Vịnh Đồng Hồ đến Cảng Đồng Bài và trở về Vịnh Đồng Hồ. 15 giờ chiều cùng ngày, tàu từ Vịnh Đồng Hồ trở về Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long. Tàu có thiết kế hiện đại theo tiêu chuẩn châu Âu, sức chứa lên đến 300 khách. Người dân và du khách chỉ mất khoảng 1 tiếng để đi từ Hạ Long đến trung tâm thị trấn Cát Bà với mức giá 250.000 đồng/người/lượt. Đây là tuyến vận chuyển hành khách đường biển bằng tàu cao tốc hiện đại đầu tiên khai thác, kết nối vùng di sản Vịnh Hạ Long – Quần đảo Cát Bà. Việc đưa tuyến tàu cao tốc nối Hạ Long – Cát Bà vào hoạt động giúp người dân và du khách có thêm trải nghiệm thú vị, giảm lưu lượng, áp lực cho các tuyến phà vốn rất đông đúc vào những ngày cuối tuần.
Để gìn giữ, phát huy những giá trị riêng có của di sản liên tỉnh, mới đây chính quyền TP Hải Phòng cũng đã thành lập Ban Chỉ đạo Quản lý Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long – quần đảo Cát Bà, thuộc phạm vi quản lý của địa phương này.
Ban chỉ đạo giúp UBND TP Hải Phòng chỉ đạo việc xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản thiên nhiên thế giới, đề xuất xử lý, giải quyết các vấn đề phát sinh liên quan tới quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản thiên nhiên thế giới; phối hợp với Ban Quản lý Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh) để quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản hiệu quả, đúng quy định. Bên cạnh đó, Ban chỉ đạo còn có nhiệm vụ kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc các sở, ngành, đơn vị, địa phương và các tổ chức cá nhân liên quan thực hiện chương trình, kế hoạch về quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản thiên nhiên thế giới, cũng như phát triển du lịch.
Với sự chủ động, tích cực kết nối của 2 địa phương Quảng Ninh và Hải Phòng, chắc chắn rằng trong thời gian tới các hoạt động quản lý, du lịch giữa 2 vùng di sản sẽ được xúc tiến mạnh mẽ hơn nữa, qua đó phát huy những giá trị đặc sắc, riêng biệt của mỗi vùng trong thu hút đầu tư, phát triển du lịch.
