Tính đến ngày 10/12/2023, số thu ngân sách nhà nước (NSNN) tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Cẩm phả đã thu nộp NSNN trên 6.700 tỷ đồng (bằng 121% chỉ tiêu giao). Có được kết quả ấn tượng này nhờ Chi cục đã rất thành công trong việc thu hút các doanh nghiệp nhập khẩu than.
Năm 2023, Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Cẩm Phả được Cục Hải quan tỉnh giao chỉ tiêu thu NSNN 5.565 tỷ đồng (tăng 24% so với năm 2022). Đây là nhiệm vụ khá nặng nề trong bối cảnh nền kinh tế trong và ngoài nước còn tiềm ẩn nhiều khó khăn, thách thức. Qua rà soát của đơn vị cho thấy, mặc dù khu vực cảng Con Ong – Hòn Nét (TP Cẩm Phả) là cảng nhập khẩu than chính của khu vực phía Bắc, hàng hóa, loại hình XNK, mặt hàng chủ yếu làm thủ tục qua Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả là than, đá vôi, xi măng, clinker… Tuy nhiên, ngoài Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV), Tổng Công ty Đông Bắc mở tờ khai qua Chi cục thì những doanh nghiệp tư nhân nhập khẩu những mặt hàng này chỉ đưa hàng về Con Ong – Hòn Nét để làm thủ tục mà không mở tờ khai, dẫn đến không phát sinh số thu.
Ông Ngô Xuân Hiệp, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả, cho biết: Trước tình hình trên, câu hỏi đặt ra cho toàn đơn vị là làm thế nào để duy trì và giữ chân các doanh nghiệp thường xuyên có hoạt động XNK qua địa bàn, làm thế nào để tiếp tục gia tăng số lượng doanh nghiệp, mặt hàng, loại hình, chủng loại hàng hóa XNK… để đảm bảo hoàn thành các nhiệm vụ chính trị trong đó có số thu NSNN được giao, luôn là trăn trở lớn nhất của đơn vị. Nắm bắt tình hình sản xuất kinh doanh và lắng nghe nhu cầu của doanh nghiệp là giải pháp mấu chốt được đơn vị triển khai xuyên suốt trong năm 2023.
Ngay từ đầu năm 2023, Chi cục đã đẩy mạnh phát triển quan hệ đối tác Hải quan – Doanh nghiệp đi vào thực chất, tạo điều kiện thuận lợi thu hút doanh nghiệp đến làm thủ tục hải quan; thường xuyên gặp gỡ, đối thoại, lắng nghe, ghi nhận những khó khăn, vướng mắc, kiến nghị của doanh nghiệp để tháo gỡ, hỗ trợ, giải quyết ngay theo thẩm quyền. Thông qua gặp gỡ, đối thoại nhận thấy doanh nghiệp nhập khẩu than gặp khó khăn trong việc kết nối với các hãng tàu, Chi cục đã chủ động liên hệ, kết nối thành công các doanh nghiệp vừa và nhỏ với các doanh nghiệp lớn có cùng nhu cầu nhập khẩu than để thực hiện giao dịch mua bán quốc tế với đối tác nước ngoài. Cách làm này đã giúp doanh nghiệp vừa và nhỏ giảm thiểu đáng kể được chi phí vận chuyển cũng như giám định hàng hóa.
Ông Phạm Văn Tiến, Giám đốc tài chính Công ty CP Xi măng Xuân Thành (tỉnh Hà Nam) cho biết: Trong quá trình sản xuất xi măng, Công ty có nhu cầu nhập khẩu than để làm nhiên liệu, tuy nhiên nếu mua với số lượng ít thì giá than sẽ cao mà mua nhiều thì dẫn đến lượng tồn kho lớn. Trong khi tình hình tiêu thụ xi măng đang gặp không ít thách thức. Nắm bắt được khó khăn này của Công ty, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả đã kết nối với TKV để Công ty cùng nhập khẩu và vận chuyển chung một chuyến tàu. Điều này đã giúp cho công tác đàm phán giá, chi phí vận chuyển có lợi hơn cho doanh nghiệp từ 3-5% so với những chuyến hàng trước đó. Không những thế, Chi cục còn chủ động hỗ trợ doanh nghiệp kiểm tra trước các hồ sơ, chứng từ (hợp đồng, hóa đơn, C/O, vận đơn…) qua email, zalo trước khi mở tờ khai để tránh các sai sót phát sinh làm thủ tục, đảm bảo việc thông quan hàng hoá được nhanh chóng, không làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh. Tôi thật sự đánh giá rất cao cách làm này của Chi cục.
Đối với những tàu có trọng tải lớn, bắt buộc phải chuyển tải tại Hòn Miều trước khi vào cảng Con Ong – Hòn Nét, Chi cục cũng đã tổ chức ký quy chế phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai để rút gọn thủ tục bàn giao, tránh phát sinh thủ tục với doanh nghiệp, giúp giải quyết các tàu sang mạn, chuyển tải hàng từ Hòn Miều về cảng Con Ong – Hòn Nét trong thời gian sớm nhất.
Hỗ trợ doanh nghiệp từ nhu cầu thực tế đã giúp cho Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả thu hút thành công thêm 35 doanh nghiệp mới về làm thủ tục với kim ngạch XNK đạt 239 triệu USD, đưa số thu từ 35 doanh nghiệp mới đạt 598 tỷ đồng (chiếm khoảng 10% tổng thu NSNN của Chi cục). Điều đáng mừng, trong số 35 doanh nghiệp mới có tới 23 doanh nghiệp nhập khẩu than và những doanh nghiệp này đóng góp số thu lên tới 542 tỷ đồng. Với những thành tích nổi bật này, năm 2023, Chi cục được UBND tỉnh tặng Cờ đơn vị xuất sắc dẫn đầu phong trào thi đua.
Năm 2024, với quyết tâm tăng nguồn thu cho đơn vị, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả đã đề ra những giải pháp trọng tâm, trong đó, quan tâm xây dựng kế hoạch điều hành thu NSNN năm 2024 chi tiết theo tháng, quý, theo mặt hàng; thực hiện việc thống kê, phân loại các doanh nghiệp thường xuyên làm thủ tục qua địa bàn để phân công công chức hoặc nhóm công chức chủ động trực tiếp trao đổi, nắm bắt kế hoạch XNK hàng hoá từ phía các doanh nghiệp, kịp thời tham mưu tháo gỡ những khó khăn vướng mắc phát sinh trong quá trình làm thủ tục; đẩy mạnh xây dựng và phát triển quan hệ đối tác Hải quan – Doanh nghiệp đi vào chiều sâu, thực chất, thành lập các đoàn công tác đến trụ sở doanh nghiệp để tiếp xúc, gặp gỡ, hỗ trợ và đồng hành để giữ chân doanh nghiệp truyền thống, thu hút doanh nghiệp tiềm năng, doanh nghiệp có số thu NSNN lớn; đa dạng hình thức tiếp cận, tuyên truyền, hỗ trợ doanh nghiệp. Đồng thời, rà soát, tổng hợp, thu thập thông tin về các doanh nghiệp nhập khẩu than, xuất khẩu clinker ở nơi khác để thực hiện tiếp cận, tuyên truyền về các cam kết hỗ trợ, đồng hành; các thuận lợi của doanh nghiệp khi thực hiện mở tờ khai tại Chi cục… Mục tiêu đặt ra trong năm 2024, đơn vị thu hút thêm doanh nghiệp nhập khẩu than, xuất khẩu clinker về làm thủ tục hải quan và nộp thuế trên địa bàn, hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ thu ngân sách được giao.