Kinh tế di sản là một lĩnh vực kinh tế đặc biệt, dựa trên các giá trị của di sản văn hóa để phát triển kinh tế. Đây là một xu hướng phát triển được nhiều quốc gia, nhiều địa phương quan tâm. Đối với TP Hạ Long, cùng với công nghiệp văn hoá thì kinh tế di sản là lĩnh vực có rất nhiều tiềm năng để phát triển.
Hạ Long hiện có gần 100 di tích lịch sử, văn hóa, thắng cảnh. Trong đó, có 1 di tích cấp quốc gia đặc biệt là Danh thắng Vịnh Hạ Long, 6 di tích cấp quốc gia, 16 di tích lịch sử cấp tỉnh, 73 di tích nằm trong danh mục được kiểm kê, phân loại, cùng nhiều di tích khảo cổ thời sơ sử và tiền sử, phản ánh sự kế tiếp lịch sử từ khi con người xuất hiện ở vùng đất này cách đây hàng nghìn năm.
Trên địa bàn TP Hạ Long hiện có 16 lễ hội truyền thống, lễ hội hiện đại. Các lễ hội tiêu biểu có thể kể ra như: Lễ hội chùa Long Tiên, Lễ hội đền bà Men, Lễ hội đền Trần Quốc Nghiễn, Lễ hội làng Bằng Cả, Lễ hội đại kỳ phúc đình nghè Vạn Yên, Lễ hội đình Giang Võng… Việc tổ chức hoạt động trải nghiệm tại các di tích văn hóa, lịch sử của thành phố, hay các hoạt động quảng bá, giới thiệu sản phẩm địa phương là những cách làm hữu ích, thiết thực nhằm khai thác lợi thế, tiềm năng, quảng bá giá trị di sản của thành phố, thu hút khách du lịch.
Những năm qua, hoạt động dịch vụ du lịch trên địa bàn thành phố không ngừng phát triển và đạt được những kết quả quan trọng. Năm 2023, thành phố đón 8,55 triệu lượt khách du lịch, trong đó khách quốc tế ước đạt 1,5 triệu lượt. Tổng thu từ hoạt động du lịch ước đạt 18.900 tỷ đồng. Tuy nhiên, thời gian lưu trú của khách khi đến Hạ Long còn ngắn. Nhiều sản phẩm dịch vụ về vui chơi, giải trí, mua sắm thiếu sự hấp dẫn, độc đáo, chưa có điểm nhấn cần được chỉnh sửa và bổ sung thêm.
Thành uỷ Hạ Long vừa tổ chức cuộc họp giao ban, nghe và cho ý kiến vào Đề án thí điểm phát triển kinh tế đêm trên địa bàn thành phố, giai đoạn 2024-2025. Đề án được xây dựng nhằm tạo giải pháp khắc phục những tồn tại, hạn chế hiện nay, thúc đẩy phát triển các loại hình dịch vụ bền vững dựa trên việc khai thác, phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế khác biệt của thành phố.
Ông Vũ Quyết Tiến, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Thành ủy Hạ Long, nhấn mạnh: Đề án phát triển kinh tế ban đêm nhằm nâng tầm du lịch, dịch vụ của thành phố, góp phần xây dựng công nghiệp văn hóa, kinh tế di sản trên địa bàn thành phố trong tương lai. UBND thành phố cần cập nhật, đánh giá kỹ tiềm năng lợi thế của thành phố trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ; xác định rõ các loại hình kinh tế đêm cả trên bờ và trên biển để có định hướng phát triển và xây dựng các sản phẩm cụ thể.
Cũng theo ông Vũ Quyết Tiến, ngoài những khu vực du lịch, dịch vụ đêm hiện hữu (quanh khu vực công viên Sun Group, phố đi bộ Bạch Đằng…), cần quy hoạch, phát triển thêm tại các khu vực khác như: Khu du lịch và giải trí quốc tế Tuần Châu, đồi Đặng Bá Hát, các khu đô thị tập trung tại phường Hùng Thắng, các chợ trung tâm (chợ Cái Dăm, chợ Hạ Long I)…
Hạ Long cũng nghiên cứu phát triển tại các khu di tích, sân golf, xây dựng phương án phát triển kinh tế đêm tại các xã khu vực phía Bắc của thành phố; kiến tạo các trung tâm mua sắm, chú ý đến sản phẩm đặc trưng vùng miền. Trên Vịnh Hạ Long, cần nghiên cứu tổ chức các sự kiện âm nhạc, tiệc đêm trên tàu; xây dựng các tour, tuyến du lịch thăm làng chài, khu nuôi trồng thủy sản, khu nuôi cấy ngọc trai vào ban đêm; dịch vụ câu cá, câu mực đêm…
Trước mắt, Hạ Long đang đẩy nhanh tiến độ triển khai một số dự án công trình như: Di tích đền Bài Thơ, đền Bà Chúa, đền vua Lê Thái Tổ, thực hiện đề án Thành phố của hoa và lễ hội, chỉnh trang vỉa hè, hạ tầng vùng lõi của thành phố. Đồng thời, vận động các trụ sở, cơ quan, đơn vị, nhà hàng, khách sạn ở các khu vực trung tâm dịch vụ, du lịch lắp đèn màu trang trí, tạo cảnh quan lung linh, rực rỡ về đêm.
